Sự hình thành và phát triển xã hội phong kiến :

- Xã hội phong kiến ở phương Đông hình thành sớm , phát triển chậm , suy vong kéo dài .

- Xã hội phong kiến ở phương Tây hình thành muộn , phát triển nhanh , kết thúc sớm .

a) Phương Đông

`-` Hình thành: Sớm, từ trước Công nguyên hoặc đầu Công nguyên .

`-` Phát triển: Rất chậm, từ sau thế kỉ `X`, các quốc gia phong kiến mới bắt đầu bước vào giai đoạn phát triển.

`-` Khủng hoảng và suy vong: Từ thế kỉ `XVI` `-` giữa thế kỉ `XIX`, khi các quốc gia phong kiến Đông Nam Á là thuộc địa của các nước tư bản phương Tây.

b) Châu Âu

`-` Xuất hiện: muộn hơn, vào thế kỉ `V`.

`-` Phát triển: Từ thế kỉ `XI` `-` thế kỉ `XIV` 

`-` Khủng hoảng và suy vong: thế kỉ `XV` `-` `XVI`. Chủ nghĩa tư bản đã dần được hình thành.