Chương X: Châu Âu

Dựa vào hình 51.1, trình bày sự phân bố các loại địa hình chính của châu Âu.

Dựa vào hình 51.1 và 51.2, giải thích vì sao càng đi về phía tây lục địa, khí hậu châu Âu càng ấm áp và mưa nhiều.

So sánh sự khác nhau giữa khí hậu ôn đới hải dương và khí hậu ôn đới lục địa, giữa khí hậu ôn đới lục địa và khí hậu địa trung hải.

Tại sao thảm thực vật ở châu Âu lại thay đổi từ Tây sang đông?

Nhận xét đặc điểm khí hậu.

Quan sát hình 51.2, cho biết:

- Vì sao ở cùng vĩ độ nhưng miền ven biển của bán đảo Xcan-đi-na-vi có khí hậu ấm áp và mưa nhiều hơn ở Ai-xơ-len ?

- Quan sát các đường đẳng nhiệt tháng 1, nhận xét nhiệt độ châu Âu vào mùa đông.

- Nêu tên các kiểu khí hậu ở châu Âu và so sánh diện tích của các vùng có kiểu khí hậu đó.

Phân tích các biểu đồ hình 53.1, theo trình tự:

Nhiệt độ trung bình tháng I và tháng VII. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa tháng I và tháng VII. Nhận xét chung về chế độ nhiệt.

- Các tháng mưa nhiều. Các tháng mưa ít. Nhận xét chung về chế độ mưa. Xác định kiểu khí hậu của từng trạm. Cho biết lí do. xếp các biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa (A, B, C) với các lát cắt thảm thực vật (D, E, F) thành từng cặp sao cho phù hợp.

Trình bày sự đa dạng về tôn giáo, ngôn ngữ và văn hoá ở châu Âu.

Quan sát hình 54.2, nhận xét sự thay đổi kết cấu dân số theo độ tuổi của châu Âu và của thế giới trong giai đoạn 1960 - 2000.

Vì sao sản xuất nông nghiệp ở châu Âu đạt hiệu quả cao.

Trình bày sự phát triển công nghiệp ờ châu Âu.

Lĩnh vực dịch vụ ở châu Âu phát triển đa dạng như thế nào?

Nêu những khó khăn về tự nhiên của các nước Bắc Âu đốỉ với đời sống và sản xuất.

Các nước Bắc Âu đã khai thác thiên nhiên hợp lí đế phát triển kinh tế như thế nào?

Dựa vào bảng số liệu dưới đây vẽ biểu đồ thể hiện sản lượng và sản lượng bình quân đầu người về giấy, bìa (năm 1999) ở một số nước Bắc Âu; nêu nhận xét.

Nêu đặc điểm 3 miền địa hình ở Tây và Trung Âu.

Dựa vào bảng số liệu trang 174:

- Tính thu nhập bình quân/người của mỗi nước.

- Nhận xét về cơ cấu tổng sản phẩm trong nước và rút ra kết luận về nền kinh tế của các nước.

Xác định trên bản đồ vị trí của các bán đảo, các dãy núi ở khu vực Nam Âu.

Tại sao nói kinh tế Nam Âu chưa phát triển bằng Bắc Âu, Tây và Trung Âu?

Nêu những tiềm năng phát triển của ngành du lịch ở Nam Âu.

Nêu các đặc điểm tự nhiên nổi bật của khu vực Đông Âu.

Nền kinh tế của khu vực Đông Âu có những khác biệt gì so với các khu vực khác của châu Âu.

Xác định ranh giới của Liên minh châu Âu trên bản đồ hành chính-chính trị châu Âu.

Tại sao nói Liên minh châu Âu là hình thức liên minh cao nhất trong các hình thức tổ chức kinh tế khu vực hiện nay trên thế giới?

Hãy tính toán để hoàn thành bảng số liệu sau đây:

Liên minh Châu Âu (năm 2001)

Xác định trên lược đồ hình 61.1:

- Tên và vị trí của một số quốc gia thuộc các khu vực Bắc Âu, Tây và Trung Âu, Nam Âu và Đông Âu.

- Vị trí các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu.

Cho bảng số liệu tỉ trọng của ba khu vực kinh tế trong tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Pháp và U-crai-na năm 2000.

- Vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế của Pháp và U-crai-na (năm 2000).

- Nhận xét về trình độ phát triển của Pháp và ư-crai-na.

Quan sát hình 51.1 - Lược đồ tự nhiên châu Âu, tr.153 SGK, hãy:

a) Cho biết châu Âu tiếp giáp với châu lục, biển, đại dương nào.

b) Kể tên các bán đảo của châu Âu.

c) Cho biết châu Âu có những dãy núi lớn, những đồng bằng lớn nào. 

Dùng gạch nối, nối những ô chữ dưới đây để nêu đúng sự phân bố, đặc điểm của núi già, núi trẻ, đồng bằng châu Âu.

Dựa vào SGK và vốn hiểu biết, hoàn thành sơ đồ sau:

Nối ý ở cột A với ý ở cột B để nêu đúng sự phân bố thực vật ở châu Âu:

Quan sát hình 51.1 - Lược đồ tự nhiên châu Âu, tr. 153 SGK, em hãy:

a) Kể tên các con sông trên bán đảo I-bê-rich.

b) Kể tên các con sông chảy vào Biển Bắc và biển Ban Tích.

c) Kết hợp với quan sát hình 54.1 tr. 160 SGK, hãy cho biết sông Đa-nuýp bắt nguồn từ đâu, chảy qua những nước nào ? đổ nước vào biển nào? 

Hoàn thành sơ đồ dưới đây:

Dựa vào sơ đồ dưới đây:

Em hãy nêu những thuận lợi của môi trường này với sự phát triển nông nghiệp. 

Chọn từ thích hợp ghi vào ô trống trong sơ đồ dưới đây:

Dựa vào SGK, hoàn thành các sơ đồ dưới đây:

Quan sát hình 51.2 - Lược đồ khí hậu châu Âu, tr. 155 SGK, em hãy

a) Hoàn thành sơ đồ:

b) Nối ô chữ ở cột A với ô chữ ở cột B để nêu đúng sự phân bố của các kiểu khí hậu

c) Quan sát các đường đẳng nhiệt tháng giêng, nhận xét về nhiệt độ của châu Âu vào mùa đông.

...

Quan sát hình 53.1 - Biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa và sơ đồ thảm thực vật ở một số vùng của châu Âu, tr. 159 SGK, em hãy nêu nhận xét về nhiệt độ và lượng mưa theo gợi ý cụ thể sau:

-  về lượng mưa:

-  Kết luận chung, trạm c thuộc kiểu khí hậu 

Sắp xếp các biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa (A, B, C) với lát cắt các thảm thực vật (D, E, F) thành từng cặp sao cho phù hợp. 

Dựa vào hình 54.1 tr. 160 SGK, hoàn thành sơ đồ sau:

Cho 2 ô chữ:

Em có thể nối hai ô chữ trên với ô chữ nào trong sơ đồ dưới đây:

Dựa vào những câu dưới đây:

• Tây Âu và Trung Âu có nhiều vùng có mật độ dân số cao (các đồng bằng, các thung lũng lớn, các vùng duyên hải) trên 125 người/km2.
• Bắc Âu và những vùng núi cao, dân cư thưa thớt khoảng 25 người/km².

a) Vẽ biểu đồ so sánh mật độ dân số giữa các vùng trên ở châu Âu:

b) Kết hợp với quan sát hình 54.3, tr. 162 SGK, nêu nhận xét về tình hình phân bố dân cư ở châu Âu. 

Dựa vào hình 54.3 tr. 162 SGK, hoàn thành bảng dưới đây:

Dựa vào sơ đồ dưới đây:

Trình bày sơ lược về nền kinh tế châu Âu. 

Dựa vào SGK, hoàn thành sơ đồ về ngành kinh tế nông nghiệp ở châu Âu.

Dựa vào sơ đồ dưới đây:

Em hãy:

a) Giải thích nguyên nhân giảm sút của các ngành công nghiệp truyền thống ở châu Âu.

b) Giải thích tại sao các ngành công nghiệp mới phát triển mạnh. 

Dựa vào sơ đồ dưới đây:

Em hãy: Trình bày và giải thích sự phát triển đa dạng của ngành du lịch ở châu Âu. 

Quan sát hình 56.1 - Lược đồ các nước khu vực Bắc Âu, tr. 168 SGK và vốn hiểu biết, hãy hoàn thành bảng sau:

Dựa vào sơ đồ dưới đây:

Kết hợp với câu 1, hãy trình bày về nước Na Uy. 

Dựa vào SGK và bài giảng của thầy cô giáo, hãy hoàn thành các sơ đồ dưới đây:

Dựa vào hình 11 dưới đây:

Hãy điền tên các nước ở tây và Trung Âu lên lược đồ.

Dựa vào SGK, kết hợp với quan sát hình 57.1 - Lược đồ tự nhiên khu vực Tây và Trung Âu, tr. 172 SGK, hoàn thành sơ đồ dưới đây.

Hoàn thành sơ đồ: Khí hậu Tây và Trung Âu

Hãy nối các ô chữ và điền nội dung vào các ô còn trống để được sơ đồ về mối quan hệ giữa địa hình và sự phát triển kinh tế ở các miền thuộc Tây và Trung Âu.

Dựa vào hình 11 (ở bài 57), hãy:

a, Ghi tên các nước Nam Âu lên lược đồ

b, Tô màu xanh vào các nước Nam Âu.

Quan sát hình 58.1 -Lược đồ tự nhiên khu vực Nam Âu, tr. 175 SGK:

Dựa vào SGK, hoàn thành sơ đồ dưới đây:

Qua sơ đồ trên, hãy nêu những khó khăn về tự nhiên đối với sản xuất ở khu vực Nam Âu.

Dựa vào sơ đồ dưới đây:

Trình bày ngành kinh tế nông nghiệp ở Nam Âu? 

Dựa vào SGK, hoàn thành sơ đồ sau:

Dựa vào  hình 11(bài 57), em hãy:

a, Ghi tên các nước ở Đông Âu lên lược đồ

b, Tô màu vàng vào các nước này.

Dựa vào SGK, hoàn thành sơ đồ sau:

Dựa vào sơ đồ dưới đây:

Em hãy:

a) Nêu nguồn tài nguyên thiên nhiên để phát triển công nghiệp ở Đông Âu.

b) Dựa trên nguồn tài nguyên đó, Đông Âu đã phát triển những ngành công nghiệp nào? Phân bố ở đâu? 

Hoàn thành sơ đồ dưới đây:

Cho biết ý kiến của em với câu dưới đây:

- Các con sông lớn ở Đông Âu là: Von-ga, Đôn, Đni-ep; chúng có giá trị về giao thông, thuỷ lợi, đánh cá và khai thác thuỷ điện.

a) Đúng

b) Sai 

Dựa vào hình 12 – Lược đồ các nước châu Âu (để trống), em hãy:

a) Ghi tên các quốc gia thành viên trong Lien minh châu Âu lên lược đồ.

b) Tô màu đỏ vào 6 nước là thành viên từ năm 1958.

c) Tô màu xanh vào các nước là thành viên từ năm 1973.

d) Tô màu vàng vào các nước là thành viên từ năm 1986.

e) Tô màu hồng vào các nước là thành viên từ năm 1995. 

Dựa vào sơ đồ dưới đây:

Hãy ghi nhận xét của mình về Liên minh châu Âu vào ô trống trong sơ đồ và giải thích cho lời nhận xét đó. 

Hãy hoàn thành biểu đồ để biểu diễn tỉ trọng hoạt động ngoại thương của Liên minh châu Âu so với thế giới.

Tại sao nói: Liên minh châu Âu là tổ chức thương mại hàng đầu thế giới? 

Dựa vào hình 13 dưới đây, em hãy:

a) Tô màu xanh vào các nước ở Bắc Âu.

b) Tô màu vàng vào các nước ở Nam Âu.

c) Tô màu hồng vào các nước ở Đông Âu.

d) Kể tên các nước ở Tây và Trung Âu.

đ) Nêu tên các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu. 

 Căn cứ vào bảng số liệu dưới đây, hãy:

a) Vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế của Pháp và U-crai-na.

b) Qua biểu đồ trên, nêu nhận xét về trình độ phát triển kinh tế của hai nước. 

Điền vào chỗ chấm (...) ở lược đồ dưới đây:

Các biển: Biển Đen, Bantich, Biển Bắc, Măngsơ, Địa Trung Hải.

Các bán đảo: Xcanđinavi, Ibêrich, Bancăng.

Đồng bằng: Đông Âu, Pháp và các dãy núi: Anpơ, Cacpat, Apennin, Uran. 

Quan sát hình 51.2 trang 155 SGk, em hãy cho biết châu Âu có các kiểu khí hậu nào. Phân bố ở đâu. Đặc điểm của các kiểu khí hậu đó. Kiểu khí hậu nào chiếm diện tích lớn nhất. 

Dựa vào kiến thức đã học, em hãy sắp xếp các ý ở cột A với cột B sao cho đúng:

Quan sát hình 51.2 trong SGK, em hãy:

Nêu nhận xét về sự thay đổi nhiệt độ từ vùng ven biển vào trong nội địa dọc theo vĩ độ 60^oB của châu Âu và giải thích vì sao lại có sự thay đổi như vậy

Nhận xét về đường đẳng nhiệt 0^oC và gải thích vì sao chúng lại phân bố như vậy.

Quan sát biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa và kí hiệu thảm thực vật ở một số vùng của châu Âu dưới đây kết hợp với nội dung SGK, em hãy nêu nhận xét về nhiệt độ và lượng mưa, từ đó rút ra kết luận về kiểu khí hậu của từng biểu đồ. 

Dựa vào hình 54.1 trong SGK, hoàn thành bảng sau:

Quan sát hình 54.2 trong SGK, em hãy:

Tìm sự khác nhau về kết cấu dân số của châu Âu trong từng năm 1960, 1980, 2000

Cho biết xu hướng thay đổi kết cấu dân số theo độ tuổi của châu Âu hãy giải thích rõ điểm này 

Quan sát hình 54.3 trong SGK, hãy nhận xét về sự phân bố dân cư ở châu Âu? 

Điền chữ Đ vào ô trống ý em cho là đúng

Đặc điểm nào dưới đây không thuộc các đặc điểm đô thị hóa ở châu Âu

Quan sát hình 55.1 trong SGK, em hãy:

Hoàn thành bảng sau:

Giải thích về sự phân bố của các cây trồng: lúa mì, nho, cam, chanh; và các vật nuôi: bò, lợn. 

Dựa vào hình 55.2 trong SGK, kết hợp hình 54.1 trong SGK, em hãy:

Hoàn thành bảng sau:

Dựa vào kiến thức đã học giải thích vì sao cơ cấu các ngành công nghiệp của châu Âu rất đa dạng? 

Dựa vào lược đồ bên, em hãy:

Ghi tên các nước thuộc khu vực Bắc Âu.

Ghi tên các biển bao quanh khu vực Bắc Âu. Giải thích vì sao vùng biển của Aixơlen và Na Uy có nhiều bãi cá.

Cho biết vì sao khí hậu ở Phần Lan và Thụy Điển lạnh hơn khí hậu vùng ven biển Na Uy.

Dựa vào lược đồ và nội dung SGK, em hãy nêu các nguồn lợi và những ngành kinh tế chính của các nước Bắc Âu? 

Dựa vào lược đồ khu vực Tây và Trung Âu, và nội dung SGK, em hãy:

Ghi tên các nước thuộc khu vực:

• Tây Âu

• Trung Âu

Nêu vị trí và đặc điểm địa hình của đồng bằng, núi già, núi trẻ của khu vực Tây và Trung Âu?

Tây và Trung Âu có khí hậu gì là chủ yếu? Vì sao? 

Quan sát lược đồ trên, em hãy nêu tên một số ngành công nghiệp hiện đại và một số trung tâm công nghiệp lớn của khu vực Tây và Trung Âu? 

Nêu tên các dãy núi chính theo thứ tự từ Tây sang Đông. Nêu nhận xét về địa hình khu vực Nam Âu? 

Quan sát biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa ở Palecmô trong SGK, nêu nhận xét về nhiệt độ, lượng mưa và cho biết đây thuộc kiểu khí hậu nào? 

Nêu tên một số địa điểm du lịch nổi tiếng của các nước Nam Âu? 

Hãy cho biết tiềm năng phát triển của ngành du lịch ở Nam Âu? 

Dựa vào lược đồ khu vực Đông Âu, hãy:

Ghi tên các nước ở khu vực Đông Âu

Mô tả những nét chính về địa hình của khu vực Đông Âu

Quan sát lược đồ “Khu vực Đông Âu” kết hợp với nội dung SGK, em hãy mô tả sự thay đổi của thảm thực vật từ Bắc xuống Nam của Đông Âu và giải thích sự phân bố đó. 

Dựa vào lược đồ và nội dung SGK, em hãy nêu các nguồn tài nguyên chủ yếu và những ngành kinh tế chính của khu vực Đông Âu? 

Dựa vào 60.1 trong SGK, em hãy:

Tô màu đỏ vào lược đồ dưới đây vị trí cảu các nước thành lập Liên minh Châu Âu gồm: Pháp, Đức, Hà Lan, Bỉ, Lucxembua, Italia.

Tô màu xanh vào vị trí các nước còn lại của Liên minh châu Âu được thành lập đến năm 1995 gồm: Anh, Ailen, Hi Lạp, Đan Mạch, Thụy Điển, Tây Ban Nha, Áo, Phần Lan, Bồ Đào Nha.

Như vậy Liên minh châu Âu lúc đó gồm bao nhiêu nước.

Ngày 1-5-2004, Liên minh châu Âu đã kết nạp thêm những nước nào? 

Đánh dấu × vào ô trống ý em cho là đúng nhất.

Liên minh châu Âu có:

☐ Nghị viện chung của Liên minh châu Âu.

☐ Chính sách kinh tế chung và đồng tiền chung (đồng Ơrô).

☐ Được tự do lưu thông hàng hóa trong các nước thuộc Liên minh.

☐ Cả ba ý trên. 

Dựa vào nội dung SGK và hiểu biết của bản thân, hãy nêu các ví dụ cụ thể để chứng minh rằng Liên minh châu Âu là một trong ba trung tâm kinh tế và trao đổi thương mại lớn của thế giới. 

Dựa vào nội dung SGK và kiến thức đã học, em hãy điền tiếp vào bảng dưới đây tên một số nước thuộc các khu vực của châu Âu.

Vẽ biểu đồ hình tròn (dựa vào số liệu trang 185 trong SGK) để thể hiện rõ cơ cấu kinh tế của Pháp và Ucraina. 

Hãy so sánh cơ cấu kinh tế của Pháp và Ucraina để nêu rõ trình độ phát triển kinh tế của cả hai nước này?