Địa Lý Dân Cư

Nước ta có bao nhiêu dân tộc? Những nét văn hóa riêng của các dân tộc thể hiện ở những mặt nào? Cho ví dụ.

Trình bày tình hình phân bố của các dân tộc ở nước ta?

Em thuộc dân tộc nào? Dân tộc em đứng thứ mấy về số dân trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam? Địa bàn cư trú chủ yếu của dân tộc em? Hãy kể một số nét văn hóa tiêu biểu của dân tộc em.

Bảng 1.1. Số dân phân theo thành phần dân tộc (sắp xếp theo số dân) ở Việt Nam năm 1999 (đơn vị: nghìn người)

Dựa vào hình 2.1, hãy cho biết số dân và tình hình gia tăng dân số của nước ta.

Phân tích ý nghĩa của việc giảm tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên và sự thay đổi cơ cấu dân số nước ta.

Dựa vào bảng sô liệu 2.3 (trang 10 SGK)

- Tính tỉ lệ (%) gia tăng tự nhiên của dân số qua các năm và nêu nhận xét.

- Vẽ biểu đồ thể hiện tình hình gia tăng tự nhiên của dân số ở nước ta thời kì 1979 - 1999.

Dựa vào bảng số liệu dưới đây, nêu nhận xét về sự thay đổi trong sử dụng lao động theo các thành phần kinh tế ở nước ta và ý nghĩa của sự thay đổi đó.

Bảng 4.1. Cơ cấu sử dụng lao động theo thành phần kinh tế (%)

Tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gay gắt ở nước ta?

Chúng ta đã đạt được những thành tựu gì trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân?

Dựa vào hình 3.1, hãy trình bày đặc điểm phân bố dân cư của nước ta.

Nêu đặc điểm của các loại hình quần cư ở nước ta.

Quan sát bảng 3.2, nêu nhận xét về sự phân bố dân cư và sự thay đổi mật độ dân số ở các vùng của nước ta.

Bảng 3.2:Mật độ dân số của các vùng lãnh thổ (người/km2)

Quan sát tháp dân số năm 1989 và năm 1999.

Hình 5.1. Tháp dân số Việt Nam năm 1989 và nàm 1999

Hãy phân tích và so sánh hai tháp dân số về các mặt :

- Hình dạng của tháp.

- Cơ cấu dân số theo độ tuổi.

- Tỉ lệ dân số phụ thuộc.

Từ những phân tích và so sánh trên, nêu nhận xét về sự thay đổi của cơ cấu dân số theo độ tuổi ở nước ta. Giải thích nguyên nhân.

Cơ cấu dân số theo độ tuổi của nước ta có thuận lợi và khó khăn gì cho phát triển kinh tế-xã hội? Chúng ta cần phải có những biện pháp nào để từng bước khăc phục những khó khăn này?

Dựa vào bảng 1:

Bảng 1. CÁC DÂN TỘC Ở VIỆT NAM XẾP THEO CÁC DÒNG, NHÓM NGÔN NGỮ

Hãy cho biết:

a) Dân tộc em thuộc nhóm ngôn ngữ nào.

...............................

b) Các dân tộc nào cùng nhóm ngôn ngữ với dân tộc em.

................................

c) Viết một đoạn văn ngắn gọn thể hiện bản sắc văn hoá dân tộc em (theo trình tự: ngôn ngữ, trang phục, quần cư, phong tục, tập quán,...). 

Nối ô chữ ở bên trái với các ô chữ ở bên phải sao cho phù hợp với đặc điểm các dan tộc ở Việt Nam.

Dựa vào SGK và vốn hiểu biết, em có nhận xét gì về cội nguồn cộng đồng các dân tộc Việt Nam? 

Nối ô chữ ở bên trái với các ô chữ ở bên phải sao cho phù hợp với đặc điểm phân bố các dân tộc Việt Nam.

Dựa vào bảng 2.1

Bảng 2.1. DÂN SỐ VIỆT NAM QUA CÁC NĂM

(Đơn vị: nghìn người)

a) Vẽ biển đồ thể hiện dân số nước ta, gia đoạn 1960-2011.

b) Qua biển đồ hãy nhận xét sự phát triển dân số nước ta, gia đoạn 1960-2011. 

Dựa vào số liệu dưới đây:

- Số dân thành thị nước ta năm 2010: 26515,9 nghìn người.

- Số dân nông thôn nước ta 2010: 60416,6 nghìn người.

- Tỉ lệ dân thành thị ở nước ta năm 1999 là 23,4%.

a) Vẽ biểu đồ thể hiện tỉ lệ dân số thành thị so với dân số cả nước năm 1999 và 2010.

b) Qua biển đồ nhận xét. 

Căn cứ vào bảng 2.2

Bảng 2.2. TỈ SỐ GIỚI TÍNH THEO CÁC VÙNG CỦA NƯỚC TA, NĂM 2009

(Đơn vị %)

a) Hãy vẽ biểu đồ cột thể hiện tỉ số giới tính theo các vùng, năm 2010.

b) Nhận xét. 

Căn cứ vào bảng 3.1

Bảng 3.1. MẬT ĐỘ DÂN SỐ TRUNG BÌNH CỦA CẢ NƯỚC VÀ CÁC VÙNG CỦA NƯỚC TA, NĂM 2011

(Đơn vị: người/km²)

a) Vẽ biểu đồ thể hiện mật độ dân số của cả nước và các vùng nước ta, năm 2011.

b) Qua biển đồ nhận xét 

Dựa vào bảng 3.2

Bảng 3.2. SỐ DÂN VÀ SỐ DÂN THÀNH THỊ THEO CÁC VÙNG CẢ NƯỚC TA, NĂM 2010

(Đơn vị: nghìn người)

a) Hoàn thành bảng sau:

TỈ LỆ DÂN SỐ THÀNH THỊ, NÔNG THÔN Ở NƯỚC TA, NĂM 2010

(Đơn vị: %)

b) Nhận xét

Khoanh tròn chữ cái trước ý đúng

Đặc điểm chung về quần cư thành thị nước ta là

A. đều có nhiều chức năng.

B. trình độ đô thị hoá cao.

C. trung tâm kinh tế, chính trị, văn hoá, khoa học kĩ thuật quan trọng.

D. cơ sở hạ tầng đô thị rất phát triển 

Qua dịp đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, hãy viết đoạn văn ngắn gọn giới thiệu về Thủ đô Hà Nội hiện nay. 

Căn cứ vào bảng 4.1

Bảng 4.1. CƠ CẤU ĐANG LÀM VIỆC TẠI THỜI ĐIỂM 1/7 HẰNG NĂM THEO CÁC NGÀNH KINH TẾ Ở NƯỚC TA, NĂM 2010.

(Đơn vị: %)

a) Vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu lao động theo các ngành ở nước ta, năm 1989 và năm 2010.

b) Căn cứ vào biểu đồ, hãy nhận xét vế cơ cấu và sự thay đổi cơ cấu lao động theo ngành ở nước ta từ năm 1989 đến năm 2010. 

Căn cứ vào bảng 4.2

Bảng 4.2: CƠ CẤU SỬ DỤNG LAO ĐỘNG PHÂN THEO THÀNH PHẦN KINH TẾ Ở NƯỚC TA QUA CÁC NĂM

(Đơn vị: %)

Nhận xét về sự thay đổi trong cơ cấu sử dụng lao động phân theo thành phần kinh tế của nước ta và ý nghĩa của sự thay đổi đó. 

Dựa vào bảng 4.3

Bảng 4.3. TỈ LỆ THẤT NGHIỆP VÀ TỈ LỆ THIẾU VIỆC LÀM CỦA LỰC LƯỢNG LAO ĐỘNG TRONG CÁC ĐỘ TUỔI CỦA NƯỚC TA VÀ CÁC VÙNG QUA CÁC NĂM

(Đơn vị:%)

Nhận xét tình hình thất nghiệp và thiếu việc làm ở thành thị và nông thôn của cả nước, Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long.

Căn cứ vào bảng 4.4

Bảng 4.4. THU NHẬP BÌNH QUÂN ĐẦU NGƯỜI TRÊN THÁNG THEO GIÁ THỰC TẾ CỦA CÁC KHU VỰC NƯỚC TA, NĂM 2010.

(Đơn vị: nghìn đồng)

Nhận xét sự chênh lệch về thu nhập bình quân đầu người giữa thành thị và nông thôn so với trung bình cả nước. 

Dựa vào bảng 4.5

Bảng 4.5. TỈ LỆ HỘ NGHÈO PHÂN THEO THÀNH THỊ, NÔNG THÔN VÀ PHÂN THEO VÙNG Ở NƯỚC TA, NĂM 2008

(Đơn vị: %)

a) Vẽ biểu đồ thể hiện tỉ lệ hộ nghèo của cả nước, thành thị, nông thôn, của Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long.

b) Qua biểu đồ nhận xét sự chêch lệch về tỉ lệ hộ nghèo giữa thành thị và nông thôn, giữa Đông Nam Bộ và đồng bằng sông Cửu Long. 

Hoàn thành bảng thống kê theo yêu cầu cụ thể dưới đây:

Ghi dấu (+) vào  ý trả lời đúng về nhận xét so sánh hai tháp dân số ở các mặt:

a)   Hình dạng của tháp

□ Hai tháp dân số (năm 1989 và năm 1999) đều có đáy tháp rộng, đỉnh tháp nhọn.     

Nối ô chữ ở bên trái với các ô chữ thich hợp ở bên phải để giải thích đùng nguyên nhân của sự thay đổi cơ cấu dân số theo độ tuổi

Hãy chọn những cụm từ thích hợp trong các cụm từ cho sẵn để hoàn thành sơ đồ dưới đây.

- Lực lượng lao động dồi dào.

- Về y tế, văn hóa, giáo dục.

- Hằng năm số người bổ sung cho lực lượng lao động lớn.

- Về giải quyết việc làm trong điều kiện nền kinh tế chưa phát triển.

- Dân số tăng nhanh, thị trường tiêu thụ rộng lớn.

- Tỉ lệ phụ thuộc cao.

- Hấp dẫn đầu tư nước ngoài với những ngành cần thiết lao động.

- Vấn đề giải quyết nhà ở. 

Ghi chữ Đ vào ý trả lời đúng.

Những biện pháp để khắc phục khó khăn do cơ cấu dân số theo độ tuổi ở nước ta là

□ a) giảm tỉ lệ sinh.

□ b) vận động mỗi gia đình chỉ nên có từ một đến hai con.

□ c) thực hiện sinh đẻ có kế hoạch và kế hoạch hoá gia đình.

□ d) ban hành chính sách dân số phù hợp với điều kiện ở nước ta hiện nay.

□ đ) đẩy mạnh phát triển văn hoá, y tế, giáo dục, tích cực giải quyết việc làm. 

Đánh dấu × vào ô trống ý em cho là đúng.

Nước ta có:

☐ 52 dân tộc                 ☐ 53 dân tộc

☐ 54 dân tộc                 ☐ 55 dân tộc

Dân tộc Việt chiếm khoảng

☐ 85% dân số cả nước

☐ 86% dân số cả nước

Các dân tộc sống chủ yếu ở Trung du và miền núi Bắc Bộ là:

☐ Bana, Ê-đê, Giarai, Cơho, Mnông.

☐ Mường, Thái, Tày, Nùng, Mông, Dao.

Cực Nam Trung Bộ và Nam Bộ có các dân tộc:

☐ Chăm, Hoa, Khơ-me

☐ Cơho, Mnông, Giarai 

Đánh dấu x vào ô trống ý em cho là đúng nhất.

Dân tộc Việt phân bố chủ yếu ở: 

☐ Các đồng bằng và duyên hải.

☐ Các đồng bằng, trung du và duyên hải.

☐ Các đồng bằng và trung du. 

Bản sắc văn hóa của mỗi dân tộc thể hiện ở những mặt nào? Hãy trình bày một số nét văn hóa tiêu biểu của dân tộc em? 

Đánh dấu x vào ô trống ý em cho là đúng.

Tính đến năm 2009, dân số nước ta là: 

☐ 85,2 triệu người

☐ 85,5 triệu người

☐ 85,8 triệu người

☐ 86,3 triệu người 

Điền tiếp nội dung vào chỗ chấm (...):

Nước ta có dân số đứng thứ …………….ở Đông Nam Á và thứ…………….trên thế giới. Điều đó chứng tỏ nước ta là nước……………………. 

Trình bày tình hình gia tăng dân số của nước ta. Giải thích vì sao tỉ lệ gia tăng dân số của nước ta đã giảm nhưng dân số vẫn tăng nhanh? 

Trình bày hậu quả của việc dân số đông và gia tăng dân số nhanh ở nước ta. 

Dựa vào bảng 2.2 trong SGK, em hãy nêu nhận xét về cơ cấu dân số theo nhóm tuổi và theo giới tính ở nước ta. 

Dựa vào bảng số liệu dưới đây:

MẬT ĐỘ DÂN SỐ CỦA MỘT QUỐC GIA NĂM 2009 (người/km²)

Em hãy nêu nhận xét về mật độ dân số của nước ta. 

Quan sát Lược đồ Dân cư Việt Nam năm 1999 và kết hợp với hình 3.1 trong SGK, em hãy:

- Nêu nhận xét về sự phân bố dân cư.

- Giải thích vì sao có những nơi đông dân và thưa dân.

- Điền tiếp nội dung vào chỗ chấm (…) ở câu sau:

Các đô thị ở nước ta phần lớn có quy mô …………… phân bố tập chung ở …………… và……………

Quá trình đô thị hóa ở nước ta đang diễn ra với tốc độ ngày càng …………… Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa ở nước ta còn …………… 

Điền tiếp nội dung vào chỗ chấm (...):

Nước ta có nguồn lao động ………… và ………… Người lao động Việt Nam có nhiều ………… trong sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, thủ công nghiệp; có ………… tiếp thu khoa học kỹ thuật, ………… nguồn lao động đang được ………… Tuy nhiên, người lao động nước ta còn hạn chế về ………… và ………… 

Nối ý ở ô bên trái với ý ở ô bên phải sao cho phù hợp và hoàn chỉnh:

Dựa vào hình 4.2 trong SGK, hãy nêu nhận xét về cơ cấu và sự thay đổi cơ cấu sử dụng lao động ở nước ta. Giải thích vì sao có sự thay đổi đó. 

Nêu một số thành tự về nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nước ta. 

Quan sát kĩ hai tháp dân dưới đây:

- Em hãy hoàn thành bảng sau:

- Nêu nhận xét về sự thay đổi cơ cấu dân số theo độ tuổi ở nước ta. Giải thích nguyên nhân. 

Cơ cấu dân số theo độ tuổi ở nước ta có thuận lợi và khó khăn gì cho phát triển kinh tế - xã hội? Cần có những biện pháp gì để khắc phục các khó khăn này?