Các sự việc trong truyền thuyết Sự tích Hồ Gươm được kể theo trình tự thời gian như sau :

- Khi giặc Minh đô hộ nước ta ;

- Buổi đầu, nghĩa quân Lam Sơn còn non yếu ;

- Quá trình Lê Lợi nhận được gươm thần;

- Nghĩa quân Lam Sơn từ khi có gươm thần;

- Sau khi chiến thắng quân Minh, Lê Lợi trả lại gươm ; từ đó hồ Tả Vọng mang tên Hồ Gươm (hay hồ Hoàn Kiếm). ,

Các sự việc trong truyền thuyết hồ gươm được kể theo trình tự thời gian

Các sự việc:

- Hoàn cảnh của truyền thuyết: Nước ta bị giặc Minh xâm lược, nghĩa quân Lam Sơn còn non yếu => Long Quân quyết định giúp đỡ bằng việc cho mượn gươm thần.

- Quá trình gươm thần về với Lê Lợi có nhiều giai đoạn, thể hiện sự thử thách của Long Quân.

+ Lưỡi gươm thì được Lê Thận 3 lần vớt trúng => Thấy kỳ lạ, nên đem về ắt có chỗ dùng. Lúc Lê Lợi đến thăm nhà Lê Thận, lưỡi gươm sáng lên, hiện hai chữ "Thuận Thiên" => Báo trước sự ủng hộ của trời cao, cuộc khởi nghĩa thuận ý trời và vai trò lãnh đạo của Lê Lợi.

+ Chuôi gươm được Lê Lợi tìm thấy => Vai trò lãnh đạo của Lê Lợi lần nữa được khẳng định.

- Sự trợ giúp của gươm thần:

+ Tăng nhuệ khí nghĩa quân

+ Sự thần kỳ giups tiêu diệt giặc

- Việc trả lại gươm:

+ Là điều tất yếu, có mượn có trả

+ Lời căn dặn về vai trò của con người, sự trợ giúp của thần linh chỉ là thứ yếu và có hạn.

+ Giải thích tên gọi của hồ Gươm