I/ Đọc hiểu:

Câu 1: Thể thơ Lục Bát.

Câu 2: Nhân vật giao tiếp trong bài ca dao là lời của nhân vật anh, là lời của một người con trai dành cho người con gái mà anh yêu đã đi lấy chồng 

Câu 3: Ca dao than thân.

Câu 4: Biện pháp tu từ so sánh “như chim vào lồng, như cá cắn câu”. Tác dụng: diễn tả cuộc sống lấy chồng của những người phụ nữ. Trước và sau khi ấy chồng thì họ vẫn hoàn toàn mất tự do như cá bị cắn câu và chim chui vào lồng, không thể quyết định số phận và cuộc sống của bản thân

Câu 5: Tâm trạng của chàng trai là tình cảm thương nhớ, xót xa và tình cảm tha thiết đau khổ khi người con gái mình yêu đã đi lấy chồng

Câu 6: Thân phận của người phụ nữ trong xã hội xưa thật sự rất nhỏ bé. Họ không có quyền quyết định cuộc sống của mình. Họ không được tự do như những người phụ nữ bây giờ. Họ giống như những con sâu, con kiến, thấp cổ bé họng. Chẳng ai đoái hoài tới. Chẳng giám đững lên, nói ra những suy nghĩ, muộn phiền của mình. Thật đáng thương...

II/ Làm văn:

  Phạm Ngũ Lão là người văn võ song toàn, ông có nhiều sáng tác nói về chí làm trai và lòng yêu nước. Nổi tiếng nhất trong số đó là bài thơ Tỏ Lòng. Tỏ lòng là bài tơ Đường luật ngắn gọn, súc tích, khắc họa vẻ đẹp của con người có sức mạnh, có lí tưởng, nhân cách cao cả cùng khí thế hào hùng của thời đại.

Bài thơ được sáng tác trong bối cảnh đặc biệt có một không hai của lịch sử nước nhà. Triều đại nhà Trần (1226 – 14001) là một triều đại lẫy lừng với bao nhiêu chiến công vinh quang, mấy lần quét sạch quân xâm lược Mông - Nguyên hung tàn ra khỏi bờ cõi, giữ vững sơn hà xã tắc, nêu cao truyền thống bất khuất của dân tộc Việt. 

“Hoành sóc giang sơn cáp kỷ thu,

Tam quân tỳ hổ khí thôn Ngưu. ”

Câu thơ đầu tiên là một câu thơ có hình tượng kỳ vĩ, tráng lệ mang tầm vóc to lớn của cả giang sơn. “Hoành sóc” tức chỉ những người anh hùng tay cầm ngang ngọn giáo tung hoành ngang dọc khắp muôn nơi. Họ đã kiên cường chiến đấu muôn nẻo của chốn giang sơn đất nước này, không quản thời gian mệt mỏi suốt bao “kỷ thu”.  Nó thể hiện tư thế người chiến sĩ thuở "bình Nguyên" ra trận hiên ngang, hào hùng như các dũng sĩ trong huyền thoại. Chủ nghĩa yêu nước được biểu hiện qua một vần thơ cổ kính trang nghiêm: cầm ngang ngọn giáo, xông pha trận mạc suốt mấy mùa thu để bảo vệ giang sơn yêu quý. 

"Nam nhi vị liễu công danh trái

Tu thính nhân gian thuyết Vũ Hầu".

 Không chỉ vậy, câu thơ tiếp theo, Phạm Ngũ Lão còn cho thấy tiềm lực mạnh mẽ của quân đội nhà Trần.“Tam quân” có nghĩa là ba quân (tiền quân, trung quân, hậu quân). Một quân đội tinh nhuệ, đông đảo về số lượng và mạnh mẽ về chất lượng. Quân đội đó cũng có một khí thế vững vàng. Hình ảnh so sánh rất độc đáo “tam quân” với “tỳ hổ”. Loài hổ được coi là chúa tể rừng xanh, có uy lực và sức mạnh. Hình ảnh so sánh đã nhấn mạnh sức mạnh dũng mãnh của quân đội nhà Trần đã trở thành nỗi khiếp đảm của quân thù. "Công danh" mà Phạm Ngũ Lão nói đến trong bài thơ là thứ công danh được làm nên bằng máu và tài thao lược, được tinh thần quả cảm và chiến công. Đó không phải là thứ "công danh" tầm thường, đậm màu sắc anh hùng cá nhân. Nợ công danh như một gánh nặng mà kẻ làm trai nguyện trả, nguyện đền bằng xương máu và lòng dũng cảm.

Bài thơ được viết nên bởi cả tấm lòng của người quân tử. Chỉ với 4 câu thơ thôi nhưng ý tứ thật sâu sắc, chí nguyện giúp đời cứu nước thật lớn lao. Vì sự toàn vẹn lãnh thổ, chúng ta cũng sẵn sàng chấp nhận những mất mát, những hy sinh một khi không còn con đường nào khác. Và khắc ghi lời dặn của cha ông, chúng ta nguyện đưa con tàu tổ quốc vượt qua mọi phong ba bão tố:

“Hồn dân tộc ngàn năm không chịu khuất

Dáng con tàu vẫn hướng mãi ra khơi”.

(Nguyễn Việt Chiến)

Chúc bạn học tốt nhé!!