- Từ giữa thế kỉ XVIII, chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong suy yếu dần.

- Việc mua quan, bán tước phổ biến, số quan lại ngày càng tăng. Quan lại, cường hào kết thành bè cánh, đàn áp, bóc lột nhân dân thậm tệ và đua nhau ăn chơi xa xỉ. Trương Phúc Loan nắm hết quyền hành, tự xưng “quốc phó” và khét tiếng tham nhũng.

- Nông dân bị địa chủ, cường hào lẫn chiếm ruộng đất. Nhân dân phải nộp nhiều thứ thuế.

- Thương nhân, thợ thủ công, đặc biệt là các dân tộc thiểu số miền núi cũng bất bình sâu sắc với chính quyền họ Nguyễn. Họ phải nộp lâm thổ sản như ngà voi, sừng tê, mật ong…

=> Cuộc sống của người dân ngày càng cơ cực, nên đứng dậy đấu tranh.

a.Thủ công nghiệp:

- Từ thế kỉ XVII, xuất hiện nhiều làng thủ công: gốm Thổ Hà (Bắc Giang), dệt La Khê (Hà Nội)...

- Điển hình là nghề thủ công: làm đường, gốm.

b. Thương nghiệp:   

- Từ đồng bằng đến ven biển đều có chợ và phố xá.

- Xuất hiện nhiều đô thị mới.

+ Đàng Ngoài: Thăng Long (Kẻ Chợ), Phố Hiến (Hưng Yên).

+ Đàng Trong: Thanh Hà (Thừa Thiên – Huế), Hội An (Quảng Nam), Gia Định (TPHCM).

- Đến thế kỉ XVIII ngoại thương bị hạn chế → các thành thị suy tàn dần.

- Từ giữa thế kỉ XVIII, chính quyền họ Nguyễn suy yếu, mục nát.

   + Việc mua bán quan tước diễn ra phổ biến.

   + Quan lại, cường hào ăn chơi xa xỉ, bóc lột nhân dân.

   + Trương Phúc Loan lộng quyền.

- Cuộc sống người dân ngày càng khổ cực.

=> Nổi dậy đấu tranh.