Câu 1: Hoàn cảnh thành lập nhà Trần: 
- Cuối thế kỉ XII, Nhà Lý suy yếu
+ Chính quyền không còn quan tâm đến đời sống nhân dân
+ Kinh tế khủng hoản, nhân dân ly tán
+ Một số bậc phong kiến địa phương nổi dậy. Nhà Lý phải dựa vào nhà Trần để dẹp loạn
- Đầu năm 1226, nhà Trần thành lập
Câu 2: So sánh tổ chức quân đội thời Trần và thời Lý
- Giống nhau: cùng thực hiện chính sách "ngụ binh ư nông"
- Khác nhau:
+ Quân đội nhà Trần được chia làm hai loại: cấm quân và quân ở các lộ, cấm quân là đạo quân bảo vệ kinh thành, triều đình và vua. Chính binh đóng ở các lộ đồng bằng, phiên binh đóng ở các lộ miền núi, hương binh đóng ở các làng, xã khi có chiến tranh, còn có các quân đội của các vương hầu
+ Quân đội nhà Lý chỉ được phân chia thành hai loại: cấm quân và quân địa phương.
+ Quân đội nhà Trần được xây dựng theo chủ trương:"quân lính cốt tinh nhuệ, không cốt đông"
- Nhận xét của em về quân đội thời Trần: Quân đội nhà Trần hoàn chỉnh, quy củ, được học tập binh pháp và luyện tập võ nghệ.
Câu 3: Cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ 3 có gì giống và khác với lần thứ 2? 
* Giống nhau:
- Cả hai lần nhà Trần đều huy động nhân dân thực hiện kế sách “Vườn không nhà trống”.
- Khi thế giặc mạnh, chủ động rút lui để bảo toàn lực lượng và chuẩn bị cho trận chiến chiến lược.
* Khác nhau:
- Trong lần 3, nhà Trần chủ động mai phục và tiêu diệt đoàn thuyền chở quân lương của giặc, đẩy chúng lâm vào tình thế khó khăn, thiếu thốn.
- Chủ động xây dựng trận địa mai phục trên sông Bạch Đằng, tiêu diệt gọn lực lượng quân giặc, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến.
Câu 4: Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của 3 lần kháng chiến chống quân Mông – Nguyên
a) Nguyên nhân thắng lợi:
- Tất cả các tầng lớp nhân dân, các thành phần dân tộc đều tham gia đánh giặc, tạo thành khối đại đoàn kết toàn dân
- Nhà Trần đã chuẩn bị chu đáo mọi mặt cho kháng chiến
- Tinh thần hy sinh, ý chí quyết chiến, quyết thắng của quân dân nhà Trần
- Chiến lược, chiến thuật đúng đắn, sáng tạo của nhà Trần. Đặc biệt là của tướng Trần Quốc Tuấn
b) Ý nghĩa lịch sử:
- Đập tan âm mưu xâm lược của quân Mông – Nguyên, bảo vệ vững chắc nên độc lập, toàn vẹn lãnh thổ chủ quyền của dân tộc
- Thể hiện sức mạnh của dân tộc đánh bại mọi kẻ thù xâm lược. Nâng cao lòng tự hào dân tộc
- Góp phần xây đắp nên truyền thống quân sự Việt Nam
- Để lại nhiều bài học, kinh nghiệm quý báu
Câu 5: Trình bày những cải cách của Hồ Quý Ly? Ý nghĩa, tác dụng của cải cách đó
a) Những cải cách của Hồ Quý Ly:
- Về chính trị:
+ Cải tổ hàng ngũ và võ quan
+ Đổi tên một số đơn vị hành chính cấp trấn. Quy định cách làm việc của bộ máy chính quyền và các cấp
+ Cử quan triều đình về các lộ nắm tình hình
- Về kinh tế tài chính: Phát hành tiền giấy, ban hành chính sách “hạn điền”, quy định lại thuế đinh, thuế ruộng
- Về xã hội: Ban hành chính sách “hạn nô”, bắt nhà giàu bán thóc cho dân
- Về văn hóa, giáo dục: Dịch chữ Hán ra chữ Nôm, sửa đổi chế độ học tập, thi cử
- Về quân sự: Thực hiện một số biện pháp nhằm tăng cường củng cố quân sự và quốc phòng
b) Ý nghĩa, tác dụng cải cách của Hồ Quý Ly:
- Hạn chế tập trung ruộng đất của quý tộc, địa chủ
- Tăng nguồn thu nhập và quyền lực của nhà nước
Câu 6: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên của nhà Trần để lại nhiều bài học, kinh nghiệm, bài học nào là sâu sắc nhất? Vì sao? 
Bài học sâu sắc nhất là: chăm lo sức dân, tạo nên khối đoàn kết toàn dân, dựa vào dân đánh giặc. Vì nhờ những điều trên đã đập tan tham vọng và ý chí xâm lược Đại Việt của quân Mông - Nguyên, bảo vệ nền độc lập của Tổ quốc, củng cố niềm tin của nhân dân.