1. Tìm hiểu đề: nghị luận văn học

Vấn đề cần nghị luận: câu tục ngữ "Có chí thì nên"

2. Dàn ý

A, MB

- Có chí thì nên là lời khuyên răn của người xưa về thái độ sống ở đời là không bao giờ bỏ cuộc, tu chí cố gắng thì sẽ làm được việc lớn.

- Ngày nay, lời khuyên này vẫn mang ý nghĩa quan trọng trong việc khuyên nhủ các thế hệ trẻ, mọi người trong đời cố gắng trong cuộc sống để đạt được thành công như mình mong muốn

B, TB

1, giải thích

- Chí: chí hướng, ý chí. Là mục tiêu và con đường mỗi người tự đề ra trong tương lai của mình. Hơn nữa, người có chí sẽ ko bao giờ bỏ cuộc khi gặp khó khăn, biết vạch ra phương hướng đúng đắn, phù hợp mà đi theo, nỗ lực chạm tới thành công.

- Thì nên: làm nên công danh, sự nghiệp, làm nên việc lớn, đạt được thành công như mình ước ao.

2, Bàn luận

- Có ý chí trong mọi việc bản thân làm là yếu tố tiên quyết cho mọi thành công. Chỉ khi ý chí và quyết tâm đủ lớn, mỗi người sẽ không bao giờ bỏ cuộc giữa chừng giữa chông gai và khó khăn. Và khi có ý chí, nó sẽ giống như ngọn đèn hải đăng soi sáng cách mà chúng ta chinh phục con đường sự nghiệp, giúp chúng ta tránh rơi xuống những "ổ gà", vấp ngã.

- Ý chí giống như liều thuốc "tăng lực" về mặt tinh thần. Ý chí đủ lớn cùng với kỹ năng và kiến thức nền tảng trong cuộc đời, mọi thành công sẽ đạt được, mọi khó khăn ắt hẳn sẽ vượt qua.

- Ví dụ: Cao Bá Quát luyện chữ, 1 số tấm gương người thật việc thật mà em biết,....

3, Mở rộng 

- Ngày nay, 1 số học sinh sinh viên có chí hướng, dấn thân vì đam mê, nỗ lực vì mọi thứ bản thân mình làm.

- Nhưng cũng tồn tại 1 số học sinh chưa thực sự có ý chí, dễ dàng bỏ cuộc

C, KB

3,

BÀI LÀM

Tục ngữ xưa có câu:"Có chí thì nên". Câu tục ngữ này đến nay vẫn còn những giá trị to lớn đối với mọi cá nhân trong cuộc sống, đặc biệt là các học sinh, sinh viên đang học tập trên nhà trường. Với lối nói súc tích, ngắn gọn, câu tục ngữ khuyên răn con người phải có ý chí kiên cường, nỗ lực từng ngày thì mới thành công.

Chí là chí hướng, ý chí hay còn là mục tiêu và con đường mỗi người tự đề ra trong tương lai của mình. Hơn nữa, người có chí sẽ ko bao giờ bỏ cuộc khi gặp khó khăn, biết vạch ra phương hướng đúng đắn, phù hợp mà đi theo, nỗ lực chạm tới thành công. Thì nên chính là việc làm nên công danh, sự nghiệp, làm nên việc lớn, đạt được thành công như mình ước ao. Có chí thì nên là câu tục ngữ khuyên về thái độ sống có ý chí, kiên trì và nỗ lực thì mới đạt được thành công.

Trên thực tế, trong mọi việc, đức tính kiên nhẫn, mạnh mẽ, biết phấn đấu và hoàn thiện bản thân chính của mỗi người là yếu tố tiên quyết chắp cánh cho người đó đến với thành công. Thật vậy, chỉ khi ý chí và quyết tâm đủ lớn, mỗi người sẽ không bao giờ bỏ cuộc giữa chừng giữa chông gai và khó khăn. Và khi có ý chí, nó sẽ giống như ngọn đèn hải đăng soi sáng cách mà chúng ta chinh phục con đường sự nghiệp, giúp chúng ta tránh rơi xuống những "ổ gà", vấp ngã. Bên cạnh đó, cái chí và sự kiên nhẫn sẽ tạo được sức mạnh vực được mỗi người bước tiếp sau những thất bại, học được từ những thất bại và đi tiếp đến thành công. Chính vì vậy, những sự nỗ lực và rèn luyện chính mình chính là nền móng cho những thành quả về lâu về dài. Trên thực tế, không có nhà tỷ phú hay nhà doanh nhân nào giàu có chỉ sau một đêm. Họ đều phải trải qua hàng chục năm khổ luyện, rèn giũa trong lĩnh vực. Tuy nhiên, sự khác biệt của họ là họ không bao giờ bỏ cuộc, rèn cho mình một tầm nhìn xa trông rộng và đầu óc tiến thủ. Vậy nên, trong thời buổi nền kinh tế thị trường và hội nhập thế giới, nếu như con người ko trang bị cho mình những đức tính kiên trì, rèn giũa cũng như kiến thức, kỹ năng thì sẽ bị tụt hậu. Học sinh chính là những chủ nhân tương lai của đất nước chính vì vậy, các em cần trang bị kiến thức và rèn luyện kỹ năng học hỏi của mình ngay từ trên ghế nhà trường. 

Tóm lại, câu tục ngữ đến nay vẫn còn vẹn nguyên giá trị ứng dụng vào cuộc sống của con người. Nhờ có ý chí mà con người có thể đạt được những mục tiêu trong cuộc sống cũng như làm được nên các thành tích vang dội.

1/ Mở bài: Đi từ chung đến riêng hoặc đi từ khái quát đến cụ thể.
2/ Thân bài:
a/ Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ:
- "Chí" là gì? Là hoài bão, lí tưởng tốt đẹp, ý chí, nghị lực, sự kiên trì. Chí là điều cần thiết để con người vượt qua trở ngại.
- "Nên" là thế nào? Là sự thành công, thành đạt trong mọi việc.
- "Có chí thì nên" nghĩa là thế nào? Câu tục ngữ nhằm khẳng định vai trò, ý nghĩa to lớn của ý chí trong cuộc sống. Khi ta làm bất cứ một việc gì, nếu chúng ta có ý chí, nghị lực và sự kiên trì thì nhất định chúng ta sẽ vượt qua được mọi khó khăn, trở ngại để đi đến thành công.
b/ Giải thích cơ sở của chân lí:
Tại sao người có ý chí nghị lực thì dẫn đến thành công?
- Bởi vì đây là một đức tính không thể thiếu được trong cuộc sống khi ta làm bất cứ việc gì, muốn thành công đều phải trở thành một quá trình, một thời gian rèn luyện lâu dài. Có khi thành công đó lại được đúc rút kinh nghiệm từ thất bại này đến thất bại khác. Không chỉ qua một lần làm việc mà thành công, mà chính ý chí, nghị lực,lòng kiên trì mới là sức mạnh giúp ta đi đến thành công. Càng gian nan chịu đựng thử thách trong công việc thì sự thành công càng vinh quang, càng đáng tự hào.
- Nếu chỉ một lần thất bại mà vội nản lòng, nhụt chí thì khó đạt được mục đích.
- Anh Nguyễn Ngọc Kí bị liệt cả hai tay, phải tập viết bằng chân và đã tốt nghiệp trường đại học và đã trở thành một nhà giáo mãu mực được mọi người kính trọng.
- Các vận động viên khuyết tật điều khiển xe lăn bằng tay mà đạt huy chương vàng.
3/ Kết bài:
- Khẳng định giá trị kinh nghiệm của câu tục ngữ đối với đời sống thực tiễn, khẳng định giá trị bền vững của câu tục ngữ đối với mọi người.