Truyện ngắn Làng là truyện ngắn xuất sắc của Kim Lân viết và ông Hai là nhân vật chính trong truyện. Ông rất yêu làng Chợ Dầu nhưng vì nghe theo kháng chiến nên phải đi tản cư. Tình yêu làng của ông tại nơi tản cư làm chúng ta vô cùng xúc động với nỗi nhớ làng da diết: "Chao ôi! Ông lão nhớ cái làng quá!". Không chỉ vậy, khao khát trong ông chính là hướng về làng. Tình cảm ấy của ông càng được bộ lộ rõ hơn trong hoàn cảnh thử thách khi ông nghe tin làng theo Việt gian. Trái tim người dân yêu làng ấy như bị giày xéo. Ông không tin vào những gì ông nghe thấy từ người đàn bà dưới xuôi lên. Trong ông Hai đã diễn ra cuộc đấu tranh nội tâm vô cùng căng thẳng. Hình ảnh ông đau khổ, trằn trọc, suy tư và kiểm duyệt từng người làng trong óc làm ta thấy được những mong chờ trong ông Hai. Tình yêu làng khiến ông càng trở nên đau khổ khi nghĩ rằng ngôi làng của mình đã bán đứng quốc gia, dân tộc. Cuộc đấu tranh nộ tâm đã cho ông đưa ra kết luận làng thì yêu nhưng làng theo Tây thì phải thù. Tình yêu làng đã hòa quyện trong tình yêu nước và giúp ông nuôi dưỡng niềm tin. Ngòi bút Kim Lân thành công với xây dựng tâm lý, tạo tình huống truyện. Tóm lại, tình yêu làng của nhân vật ông Hai được tác giả khắc họa rất rõ nét. 

Ông không tin vào những gì ông nghe thấy từ người đàn bà dưới xuôi lên.: Câu phủ định

"Chao ôi! Ông lão nhớ cái làng quá!" Lời dẫn trực tiếp