Mở đầu bài thơ là hình ảnh mặt biết lúc hoàng hôn, khi mặt trời bắt đầu xuống biển thì đoàn thuyền đánh cá bắt đầu ra khơi. Hoàng hôn là lúc mà mọi hoạt động của con người đều đi vào thời gian ngưng nghỉ nhưng đoàn thuyền đánh cá lại bắt đầu ra khơi. Động từ “lại” cho chúng ta thấy rằng đây là một công việc đều đặn, diễn ra thường ngày. Cho dù là vất vả nhưng những người dân vẫn luôn lạc quan yêu đời, yêu công việc. Tình yêu đó được thể hiện qua những bài hát:
Hát rằng cá bạc biển Đông lặng
Câu thơ như gợi cho ta thấy hình ảnh những người ngư dân đứng trên boong tàu cùng nhau hát ca yêu đời với cuộc sống mới hạnh phúc và ấm no.
Thuyền ta lái gió với buồm trăng.
Lướt giữa mây cao với biển bằng.
Với nghệ thuật nhân hóa con thuyền, Huy Cận như vẽ ra hình ảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi mà như là một đoàn quân ra trận với mỗi người ngư dân là một người lính đồng thời, trong khổ thơ cũng làm hiện lên khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp giữa mây với biển và giữa những đoàn cá đủ màu.
Những người ngư dân say mê lao động, vui hát ca để gọi cá vào.
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào
Hai câu thơ thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của những người dân miền biển. Biển là nơi cho cá để nuôi lớn những con người vùng nước mặn. Có một điều mà mọi người có thể không nghĩ đến trong bài thơ đó là sự gian lao của nghề đánh cá. Những người ngư dân nơi miền biển tuy không phải đầu tắt mặt tối như những người nông dân cũng không phải bán mặt cho đất bán lưng cho trời để sớm tối gắn liền với cây lúa mà khác với họ thì những người ngư dân chỉ đánh cá, ngày nào cũng bắt cá vì cá là nguồn sống của họ. Có ai biết đâu một ngày không bắt cá có thể họ phải chịu đói. Lênh đênh trên biển suốt đêm, có những người đã phải bỏ sinh mệnh của mình chỉ vì những cơn bão lốc bất ngờ.
Cho đến khi những ngôi sao bắt đầu mờ thì người ngư dân mới bắt đầu kéo cá lên:
Câu thơ: “Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng” cho thấy cánh tay săn chắc của những người ngư dân khỏe mạnh, đồng thời cũng cho thấy một buổi đánh cá bình yên, suôn sẻ với thành quả bội thu.
buổi sáng là lúc đoàn thuyền đánh cá trở về, đó là lúc bình minh lúc mà “Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng”. Thật là một buổi sớm tuyệt đẹp!
Câu hát căng buồm với gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Sau một đêm làm việc vất vả đoàn thuyền lại trở về mạnh mẽ như chạy đua cùng mặt trời trong niềm vui chiến thắng và họ lại cất cao tiếng hát để chào một ngày mới.
Ở đầu bài mặt trời xuống biển được so sánh như hòn lửa thỉ bây giờ mặt trời đội biển nhô màu mới, màu của sự yên bình, hạnh phúc với những con cá tươi ngon.
Qua bài thơ, Huy Cận đã vô cùng khéo léo khi khắc họa nhiều hình ảnh tráng lệ thể hiện được sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người lao động.

Quê hương là một đề tài không bao giờ hết độ hấp dẫn đối với những người sáng tác cũng như với người đọc. Bởi lẽ quê hương không chỉ là nguồn cội, là nới chôn rau cắt rốn mà còn la miền kí ức, kỉ niệm của biết bao người. Có thể nói như nhà thơ Chế Lan Viên rằng: “ Khi ta ở chỉ là nơi đất ở – Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn”. Và đặc biệt nhà thơ Tế Hanh được biết đến là một nhà thơ của quê hương và ông rất thành công trong mảng để tài này. Một tác phẩm mà ai trong chúng ta đều biết đến đó là bài thơ quê hương. Bài thơ này đã đem lại nguồn cảm xúc lớn không chỉ đối với tác giả mà còn đối với cả chúng ta. Nó nhắc nhỏ chúng ta không nguôi nhớ về miền kỉ niệm ấy. Hình ảnh chiếc thuyền hiện lên không dịu dàng như chiếc thuyền của Xuân Quỳnh mà nó mang một vẻ đẹp kiên cường mạnh mẽ như một con tuấn mã. Tác giả so sánh thật hay, thật đúng, thật chính xác cái sức nhanh của chiếc thuyền ra khơi. Mọi cảnh vật hiện ra trước mắt chúng ta với vẻ đẹp của tốc độ và những chiếc thuyền mộc mạc đơn sơ. Nó không đi dữ dội mà chỉ nhẹ hăng, có lẽ nó nhanh nhưng như lướt trên mặt những con sóng của biển cả thân yêu. Thêm nữa hình ảnh mái chèo của chiếc thuyền mạnh mẽ qua động từ “ phăng” vượt qua những sóng gió của biển cả rộng lớn. dẫu có sóng gió thì con thuyền ấy vẫn vượt qua một ách dễ dàng với ý chí của những người điều khiển nó. Một bức tranh vẽ cảnh ra khơi mới sinh động và hấp dẫn làm sao. Trên cái nền màu hồng nhạt của sớm tinh mơ, có một chút gió thổi lên tươi mát, thêm cả màu xanh của biển ca hiện lên hình ảnh những con thuyền đội sóng lướt nhẹ nhưng mạnh mẽ biết bao. Thế rồi những cánh buồm trắng giương to lên như mảnh hồn làng. Phải chăng chính hình ảnh cánh buồm mang linh hồn cả một làng chài ấy, đó là sự tương trưng cho khát vọng chinh phục biển cả, là sự mưu sinh thường ngày. Những cánh buồm ấy mượn sức gió để đẩy thuyền đi nó như đang rướn lên gồng mình lên để ra biển thu hoạch những con cá bạc trắng. Vậy đấy quê hương luôn là hai tiếng gọi thân thương nhất cho mỗi người chúng ta. nhà thơ Tế Hanh đã có một quê hương mặn mà vị biển cả như thế. Có thê nói trong bài thơ đoạn đoàn thuyền ra khơi đánh cá bắt đầu một ngày làm việc mới là một trong những đoạn hay và ý nghĩa nhất. Vì nó không đơn giản là một công việc mưu sinh, không đơn giản là một ngày làm mà đó là kí ức của tác giả về quê hương của mình.