So sánh tình hình Nhật Bản, Xiêm, Việt Nam nửa sau thế kỉ XIX:

* Giống: 

- Chế độ phong kiến đều lâm vào tình trạng khủng hoảng.

- Đứng trước nguy cơ xâm lược của chủ nghĩa thực dân phương Tây.

* Khác:

- Nhật Bản: Tiến hành cuộc duy tân Minh Trị, đưa nước Nhật thoát khỏi khủng hoảng. Mở đường cho TBCN phát triển ở Nhật.

- Xiêm: thực hiện cuộc cải cách của vua Rama V, cùng chính sách đối ngoại mềm dẻo để giữ vững chủ quyền đất nước. Nền kinh tế Xiêm phát triển, Xiêm thoát khỏi cảnh trở thành thuộc địa của thực dân phương Tây.

- Việt Nam: một số văn thân sĩ phu có tư tưởng tiến bộ, đưa ra những đề nghị cải cách, canh tân đất nước. Nhưng không được nhà Nguyễn chấp thuận và thi hành. => VIệt Nam trở thành thuộc địa của thực dân Pháp.