Nội dung chính của văn bản tự sự là kể chuyện (hay trần thuật), bao gồm các yếu tố: các sự kiện, nhân vật, người kể chuyện. Bên cạnh đó còn có miêu tả, nghị luận.

   – Miêu tả nội tâm trong văn tự sự làm cho những suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật bộc lộ ra ngoài.

   – Nghị luận trong văn bản tự sự vừa có thể bộc lộ tính cách, vừa thấy được quan điểm, thái độ đánh giá của tác giả đối với sự việc ấy.

   Các ví dụ:

   Đoạn văn tự sự sử dụng yếu tố miêu tả nội tâm:

   “Buồn trông cửa bể chiều hôm

   Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?

   Buồn trông ngọn nước mới sa

   Hoa trôi man mác biết là về đâu?

   Buồn trông nội cỏ rầu rầu

   Chân mây mặt đất một màu xanh xanh

   Buồn trông gió cuốn mặt duềnh

   Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.”

   (Kiều ở lầu Ngưng Bích – Truyện Kiều – Nguyễn Du)

   Đoạn văn tự sự dùng yếu tố nghị luận:

   “Tôi nghĩ bụng: Đã gọi là hi vọng thì không thể nói đâu là thực đâu là hư. Cũng giống như những con đường trên mặt đất, kì thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì cũng thành đường thôi”.

   (Cố hương – Lỗ Tấn)

   Đoạn văn sử dụng kết hợp yếu tố miêu tả nội tâm và nghị luận:

   “Thứ suy rộng ra và chua chắn nhận ra rằng cái sự buồn cười ấy là bất thương, chẳng riêng gì nhà ý mà có lẽ chung cho khắp mọi nơi. Bao giờ và ở đâu cũng thế thôi. Thằng nào chịu khổ quen rồi thì cứ mà chịu mãi đi! Mà thương những kẻ ăn nhiều nhất, hưởng nhiều nhất thì lại chính là những kẻ không cần ăn một tí nào hoặc không đáng hưởng một ly nào”.

   (Sống mòn, Nam Cao)