I, Dàn ý tham khảo

A. Mở bài

- Dẫn dắt vấn đề

- Nêu vấn đề

B. Thân bài

1. Giải thích

- Câu tục ngữ trên nói lên điều gì?

- Câu tục ngữ trên khuyên ta điều gì?

2. Chứng minh 

- Ta đã lấy ngày 27/7 hằng năm để tưởng nhớ những thương binh, liệt sĩ.

- Hơn thế nữa, ta còn lấy ngày 20/11 để bày tỏ lòng thành kính đến các thầy, cô giáo.

3. Bình luận

- Lòng biết ơn là một trong những phẩm chất cao quý cần có ở mỗi con người

- Chưa dừng lại ở đó, nó còn là thước đo để đánh giá nhân phẩm của bản thân ta.

- Tuy nhiên, hiện nay cạnh bên những người luôn nhớ ơn ông bà, cha mẹ,... vẫn còn có những kẻ vô ơn, vô đạo đức.

4. Liên hệ

C. Kết bài

- Khẳng định giá trị của câu nói trên

II, Bài văn tham khảo

Ca dao, tục ngữ là một trong những thể loại tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Bên cạnh đó, ẩn chứa trong mỗi câu ca dao, tục ngữ còn là những bài học quý giá mà cha ông ta đã để lại cho con cháu đời sau. Điều này được thể hiện rõ nét qua câu "Uống nước nhớ nguồn", "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây".

"Ăn quả nhớ kẻ trồng cây" và "Uống nước nhớ nguồn" tuy là hai câu tục ngữ khác nhau, cách diễn đạt cũng khác nhau nhưng cả hai đều chứa đựng bài học luân lí về cách sống, về tình nghĩa cao đẹp của người Việt Nam với nhau. Khi ăn trái ngon ngọt, ta phải nhớ ơn người đã dàv công vun trồng, chăm sóc từ khi cây còn con đến lúc ra quả ngọt trái chín. Được uống ngụm nước trong lành, mát lạnh, nhất định ta không được quên cội nguồn - nơi dòng nước chảy tới. Vẫn là đặc điểm quen thuộc của tục ngữ, vẫn là những hình ảnh tượng trưng độc đáo và hàm súc, cha ông ta gửi gắm vào đó lời răn dạy về lòng biết ơn: người được hưởng thành quả lao động thì phải biết ơn người tạo ra nó. Đểcó được cuộc sống như ngày hôm nay, ta không được quên ơn những người đã mang đến cho ta sự ấm no hạnh phúc.

Truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” vốn đã đi vào đời sống, là nét đẹp trong phẩm chất của người Việt. Gần gũi làthờ cúng ông bà tổ tiên mỗi khi tết, giỗ trong mỗi gia đình để tỏ lòng biết ơn công lao sinh thành dưỡng dục của con cháu, rầm rộ hơn là những lễ hội được tổ chức hàng năm tưởng nhớ các vị anh hùng dân tộc. Bác Hồ đã dạy: “Các vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Vì thế mà:

Dù ai đi ngược về xuôi

Nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười tháng ba.

Cứ đến dịp lễ hội đền Hùng (Phú Thọ), nhân dân cả nước lại nô nức kéo nhau về nơi quê cha đất tổ để tưởng nhớ công lao dựng nước của vua Hùng, ởmỗi làng, mỗi thôn xóm vẫn diễn ra hoạt động hội làng đều đặn nhằm ghi tạc công lao của các vị thành hoàng làng, tổ nghề, tổ sư.

Để có được cuộc sống ấm no như ngày hôm nay, cha ông ta đã phải đổ mồ hôi, xương máu và cả tính mạng của mình để giữ vững bình yên cho đất nước. Từ thời “mang gươm đi mở cõi” lịch sử của Việt Nam đã là lịch sử dựng nước gắn liền với giữ nước. Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung... đều trở thành những tên phố, tên đường, tên trường học... luôn nhắc nhở chúng ta về sự đóng góp to lớn của họ cho đất nước. Khắp các địa phương trên cả nước, đền thờ các vị anh hùng dân tộc đều là những di tích lịch sử, trở thành nơi thăm viếng của cả khách trong nước và ngoài nước. Toàn thểnhân dân Việt Nam một lòng biết ơn Đảng, cách mạng và Bác Hồ. Hàng năm, chúng ta có ngày 27/7 - ngày Thương binh liệt sĩ đểtỏ lòng biết ơntới những anh hùng có công với cách mạng, lòng biết ơn được thể hiện bằng hành động rất cụ thể như phong trào “đền ơn đáp nghĩa”,, “nhà tình nghĩa”... Xã hội cũng có nhiều chính sách ưuđãi, hỗ trợ, giúp đỡ gia đình thương binh liệt sĩ, bà mẹ Việt Nam anh hùng.

Gần gũi với học sinh nhất là ngày 20-11 - ngày Hiến chương các nhà giáo Việt Nam. Tục ngữ có câu “nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, “không thầy đố mày làm nên” là để nói về công lao to lớn của thầy cô giáo đối với các thế hệ học trò. Vì thế cứ mỗi dịp 20-11 hàng năm, học sinh cả nước lại hân hoan bày tỏ lòng biết ơn, yêu kính của mình đối với thầy cô. Trong tình cảm ấy, lòng biết ơn ấy không chỉ thể hiện vào dịp lễ tết, ngày nhà giáo Việt Nam mà phải thực hiện bằng sự tôn trọng, vâng lời thầy cô mỗi giờ lên lớp, bằng kết quả học tập tốt và trong suốt cả cuộc đời.

Những phong tục, lễ hội đáng quý ấy đã trở thành hoạt động không thểthiếu hàng năm của người Việt Nam. Bởi, nhớ ơn Người mang lại cho mình cuộc sống ấm no hạnh phúc trở thành lễ tự nhiên, trở thành nếp sống, nếp nghĩ và phẩm chất tốt đẹp của nhân dân ta. Đó cũng là một trong những đạo lí làm người của dân tộc Việt Nam. Đối với người học sinh thể hiện lòng biết ơn ông bà cha mẹ, thầy cô bằng hành động cụ thể chính là đang thực hiện đạo lí làm người ấy.

1. MB

 Tục ngữ là túi khôn của dân gian, nó chứa đựng những bài học kinh nghiệm quý báu của ông cha ta  như về thiên nhiên, lao động sản xuất....Không chỉ là kinh nghiệm, tục ngữ còn cho ta nhiều bài học quý giá về cách ứng xử trong xã hội, ...Trong số đó, có rất nhiều những câu tục ngữ hay và ý nghĩa  phản ánh đạo lí sống của nhân dân Việt Nam. Ví dụ như: 

''Chim có tổ, người có tông'', ''Tôn sư trọng đạo '' ,  ''Nước có nguồn mới bể rộng, sông sâu''.... Qua các câu tục ngữ này, ta có thể thấy được nhân dân ta luôn có lòng biết ơn và sống theo đạo lí ''Ăn quả nhớ kẻ trồng cây'', ''Uống nc nhớ nguồn''. Tuy 2 câu tục ngữ ngắn nhưng có hàm ý vô cùng sâu sắc.

2.TB

a) Giải thích nghĩa đen và nghĩa bóng của 2 câu tục ngữ :

* Ăn quả nhớ kẻ trồng cây

_Nghĩa đen : ''Quả là trái cây. Được ăn quả cây chín,  ngon ngọt một là một sự hưởng thụ sung sướng,  phải biết nhớ ơn người trồng cây.

_Nghĩa bóng : ''Quả'' là thành quả lao động. Mọi giá trị-vật chất và tinh thần-đều phải từ lao động mà có. Được hưởng thụ thành quả lao động phải biết nhớ ơn những người đã có công  tạo dựng nên.

* Uống nước nhớ nguồn

_Nghĩa đen : Uống  ngụm nước mát  thì phải biết nước ấy từ đâu mà có. ''Nguồn'' là nơi bắt đầu của dòng nước.

_Nghĩa bóng : Được    hưởng thụ một thành quả  nào phải biết thành quả ấy từ đâu mà có. “Nguồn’’  là nguồn gốc, là cội nguồn. Câu Tục ngữ không Chỉ nhắn nhủ một bài học về lòng biết ơn,  mà còn gợi lên tình cảm cội nguồn sâu xa và thiêng liêng trong tâm linh người Việt 

b) Chứng minh nhân dân ta luôn sống theo 2 đạo lí.

_Dùng lí lẽ để chứng minh : 

+  là đạo lý  tốt đẹp và nhân dân ta luôn luôn làm theo 

+  phải ghi nhớ và biết ơn những người đã giúp đỡ ta trong lúc khó khăn, người mang lại cho ta những điều quý giá trong cuộc sống

_ Dùng dẫn chứng từ thực tế  để chứng minh : 

+ thờ cúng tổ tiên, những người đã khuất

+ngày nhà giáo Việt Nam : vì họ là người đã dạy dỗ chúng ta nên người

+ giỗ tổ Hùng Vương : bởi vì để có đc hòa bình thì  nhiều anh hùng phải đổ máu

c) Bàn luận mở rộng vấn đề

_Lên án, phê phán những người sống vô ơn, bạc bẽo; ca ngợi những người ơn ai một chút cũng ko quên.

3. KB

_Khẳng định lại tính đúng đắn của vấn đề

_Rút ra bài học nhận thức

_Rút ra bài học hành động.