Tháng 8-1905, Tôn Trung Sơn thành lập Trung Quốc Đồng minh hội và đề ra Học thuyết Tam dân.

- Ngày 10-10-1911, dưới sự lãnh đạo của Đồng minh hội, Cách mạng Tân Hợi bùng nổ và giành thắng lợi ở Vũ Xương.

- Phong trào cách mạng lan rộng nhanh chóng sang tất cả các tỉnh miền Nam từ Quảng Đông, Quảng Tây đến Tứ Xuyên và lên đến miền Bắc.

- Ngày 29-12-1911, chính phủ lâm thời được thành lập ở Nam Kinh, tuyên bố thành lập Trung Hoa dân quốc.

- Tháng 2-1912, Viên Thế Khải, vốn là một đại thần nhà Thanh, lên làm Tổng thống, thay Tôn Trung Sơn. Cách mạng coi như kết thúc.

- Lãnh đạo : tổ chức TQ Đồng minh hội do Tôn Trung Sơn đứng đầu 

- ngx bùng nổ : do Sắc lệnh " Quốc hữu hóa đường sắt "( trao quyền kinh doanh đg sắt cho Đế quốc)

-Diễn biến

+10/1911 bùng nổ ở Vũ Xương -> lan rộng ra mNam và mTrung TQ 

+12/1911 Quốc dân đại hội họp ở Nam kinh đã thành lập nc Trung Hoa dân Quốc và thg qua hiến pháp 

+ Đầu 1912 Viên Thế Khải ép vua Thanh thoái vị -> để lên nắm chức Đại tổng thống

- KQ : lật đổ CĐ PK Mãn Thanh

- T/c: là cuộc cách mạng Dân chủ tư sản

-ý nghĩa + chấm dứt hoàn toàn CĐ PK và mở đường cho CNTB phát triển 

+ Ủng hộ chp ptgpdt ở Châu á