Bốn câu thơ đầu là lời thỉnh cầu tha thiết của Kiều :
“… Cậy em em có chịu lời,Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.Giữa đường đứt gánh tương tư,Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em.”.Nguyễn Du đã có cách sử dụng từ ngữ vô cùng chọn lọc và tinh tế. “Cậy” và “nhờ” đều có nghĩa là nhờ vả, cầu xin sự giúp đỡ của một ai đó, nhưng thay vì sử dụng từ “nhờ”, Nguyễn Du đã khéo léo chọn từ “cậy”, bởi vì từ “cậy” có nghĩa là nhờ với tất cả sự trông mong, tin tưởng, niềm hi vọng tha thiết của một sự gửi gắm, chờ mong, nương tựa, nét nghĩa này từ “nhờ” không thể hiện được. Tương tự, thay vì từ “nhận lời”, tác giả lại dùng từ “chịu lời” bởi “nhận lời” khác với “chịu lời”, “nhận lời” mang phần nào sự tự nguyện, còn “chịu lời” là do nài ép trong tình thế không nhận không được. Cách tác giả dùng từ rất chính xác bởi lẽ đây là chuyện rất quan trọng đối với Kiều, nàng hi vọng Vân đồng ý nên lời van nài cũng có chút ép buộc, đồng thời còn thể hiện được sức nặng tâm trạng nhân vật. Tuy Kiều cũng hiểu việc nhờ Vân kết duyên với Kim Trọng là hết sức vô lí, nhưng nàng vẫn quyết tâm muốn trả nghĩa cho chàng Kim, bỏ qua lẽ thường, nàng “lạy” và “thưa” đối với em mình. Một cử chỉ đầy bất ngờ, bất bình nhưng điều đó thể hiện sự trang trọng thiêng liêng và lòng biết ơn của nàng dành cho em khi sắp nói ra điều hệ trọng : trao duyên cho em. Từng lời nói, hành động đều được nhân vật cân nhắc kĩ càng, chọn lọc, Nguyễn Du đã sử dụng những từ ngữ rất “đắt”. Cái hay, cái sắc của từ ngữ cũng chính là cái tinh tế trong thế giới nội tâm mà Nguyễn Du muốn diễn tả. Sự chọn lọc chính xác ấy cho ta thấy Kiều đã suy nghĩ rất nhiều, rất kĩ rồi mới quyết định trao mối nhân duyên mà nàng đã từng mong ước sẽ “đơm hoa kết trái”, mối nhân duyên mà nàng mong ước sẽ được lâu bền lại cho Thúy Vân. Ở đây, ta thấy Kiều thực sự hiểu được hoàn cảnh khó xử của mình cũng như của Vân. Nếu kiều trình bày sự việc trước rồi mới lạy thưa thì chắc gì Vân đã nhận lời vì thế Kiều đã lạy thưa em mình trước tạo ra một không khí vô vùng thiêng liêng trang trọng để trao duyên cho Vân. Sau đó là lời trao duyên chưa chính thức của Kiều :
“Giữa đường đứt gánh tương tư,Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em.”.Thành ngữ “đứt gánh tương tư” có ý chỉ tình duyên dang dở, như một lời than cay đắng tưởng niệm mối tình không trọn vẹn. Tình cảm của Kiều với Kim Trọng chưa kịp tới hồi viên mãn thì sóng gió đã ập tới, cướp đi hạnh phúc đáng lẽ thuộc về nàng, phải chơ vơ giữa đoạn đường còn tình cảm, còn nhung nhớ ngập ngụa những khổ đau thống thiết khi phải xa lìa yêu thương. Có lẽ tình yêu ấy sẽ đơm hoa kết trái nếu không bị đứt gánh giữa đường. Có lẽ tình yêu ấy sẽ có một kết thúc tốt đẹp nếu gia đình Kiều không gặp phải gia biến, Kiều không phải trải qua mười lăm năm lưu lạc. Kiều đau khổ biết mấy, nhưng đành ngậm ngùi trao lại cho em. Kiều mượn điển cố xưa “keo loan”, ý nói Vân giống như chất kéo kết nối mối duyên Kim - Kiều đứt đoạn. Không những thế, nàng cũng bày tỏ sự day dứt đối với em, đem mối tình sâu đậm của nàng biến thành một mối “tơ thừa” giao phó cho Thúy Vân, “mặc” cho Thúy Vân định liệu, từ “mặc” sử dụng ở đây không phải là mặc kệ em, mặc cho ra sao thì ra mà có nghĩa là Kiều muốn phó thác, giao phó trách nhiệm lại cho Vân, tin tưởng tuyệt đối vào sự cậy nhờ của mình nơi Vân.
Ngữ văn có nghĩa là: - Khoa học nghiên cứu một ngôn ngữ qua việc phân tích có phê phán những văn bản lưu truyền lại bằng thứ tiếng ấy.
Nguồn : TỪ ĐIỂN TIẾNG VIỆTLớp 10 - Năm thứ nhất ở cấp trung học phổ thông, năm đầu tiên nên có nhiều bạn bè mới đến từ những nơi xa hơn vì ngôi trường mới lại mỗi lúc lại xa nhà mình hơn. Được biết bên ngoài kia là một thế giới mới to và nhiều điều thú vị, một trang mới đang chò đợi chúng ta.
Nguồn : ADMIN :))Copyright © 2021 HOCTAP247