*Giá trị hiện thực:

- Phản ánh hiện tượng oan trái, bất công trong đời sống nhân dân

+ Bị hồn ma tên tướng giặc họ Thôi quấy rối làm càn.

+ Reo rắc tai họa trong nhân dân để kiếm miếng ăn.

- Phản ánh niềm tin của nhân dân về thế giới tâm linh

+ Sự phán xét của Diêm Vương cho thấy niềm tin của nhân dân về một thế giới khác sau khi con người mất sẽ được thưởng, phạt ở đó.

+ Niềm tin tâm linh vào thế giới thần phật của con người: Thổ công, phán sự đền Tản Viên,..

- Phản ánh quan niệm ở hiền gặp lành, ác giả ác báo.

+ Tử Văn dũng cảm chiến đấu vì lẽ phải, vì công lí diệt trừ cái ác cuối cùng đã được minh oan và phong làm chức phán sự đền Tản Viên.

+ Hồn ma tên bách hộ họ Thôi tham lam, độc ác, xảo trá cuối cùng đã bị trừng phạt.

- Phản ánh hiện thực những người có tài năng, nhân cách phải chọn cuộc sống lánh đục về trong

- Phê phán hiện thực những kẻ có chức có quyền cấu kết với nhau thành những thế lực hắc ám, làm hại người tài, dân lành.

*Giá trị nhân đạo: là sự quan tâm đến con người mà biểu hiện của giá trị nhân đạo là lòng thương người, sự cảm thông, bênh vực con người. Giá trị nhân đạo trong tác phẩm thể hiện rõ tiếng nói lên án những thế lực xấu xa chuyên ức hiếp dân lành

$\underline{yangg}$