Tâm trạng của bà Huyện Thanh Quan khi qua Đèo Ngang là tâm trạng cô đơn, hiu quạnh, nhớ nước thương nhà của tác giả đã nhuốm màu sang cảnh vật khiến cho cảnh vật như trở nên tang thương hơn bao giờ hết. Cỏ cây có hoa lá cũng phải chen chúc nhau nhau để tìm sự sống. Cảnh vật hiện lên với vẻ đẹp hoang dã, tự nhiên và  vắng lặng.

- Bà Huyện Thanh Quan hay viết về thiên nhiên, phần lớn vào lúc xế chiều, gợi lên cảm giác vắng lặng buồn buồn. Cảnh trong thơ bà giống như bức tranh thủy mặc, chấm phá, diễn tả bằng nghệ thuật ước lệ. Tả cảnh để gửi gắm tình cảm nhớ thương da diết với quá khứ vàng son của một thời đã qua.