Truyện Kiều chính là kiệt tác số một của nền văn học VIệt Nam. Với đoạn trích Trao duyên, ta đã thấy được những xúc cảm mà nhà thơ gửi gắm qua từng nhân vật của mình. Đặc biệt là nhân vật Kiều, Kiều trong Trao duyên đã để lại trong ta vô vàn suy nghĩ. Với từng hành động “Cậy em, ngồi lên, lạy rồi sẽ thưa” ta hiểu được sự trăn trở trong Kiều lúc này. Kiều man theo nhiều hi vọng và trông cậy vào Vân. Sự kí gửi tình cảm của nàng với em gái giúp ta hiểu được Kiều xót xa, đau đớn như thế nào. Từng cử chỉ, hành động, lời nói của Kiều đều rất chân thực, đều rất chua xót, đau đớn. Kiều không thể không nghẹn ngào. Sự nghẹn ngào ở Kiều khiến ta thêm hiểu về tình cảm sâu nặng mà nàng dành cho Kim Trọng, cho người em gái. Với từng kỉ vật như chiếc vành, như bức tờ mây, Kiều đều trân trọng, đều luyến tiếc và níu giữ. Sự níu giữ ấy cũng vì nàng yêu, nàng trân trọng mối tình đẹp nhưng bị xã hội ấy vùi dập làm đau, làm đớn. Ta càng thêm chua xót cho những suy nghĩ, cho số phận nàng Kiều hẩm hiu. Có lẽ vì thế mà Kiều đã ích kỉ ,ích kỉ để “tình riêng, vật này của chung”. Có lẽ trong Kiều một chút ích kỉ nhen nhóm vẫn còn đó. Nhưng đó chẳng phải là điều minh chứng cho tình cảm của nàng với người yêu hay sao. Còn gì đau đớn, còn gì xót xa hơn thế nữa khi con người phải xa rời những gì mình thân thuộc, mình yêu thương. Đau xót, nghẹn ngào trong lòng Kiều cũng chính là tâm trạng thường tình, đương nhiên của người con gái với những dằn vặt giờ phút phải trao người yêu mình cho một người con gái khác. Việc Kiều tự mình dằn vặt trong thế giới nội tâm cũng là một điều hết sức hợp tình, hợp lí. Nhân vật của chúng ta là người con gái với bao nhạy cảm. Nay xa rời  tình yêu, lời độc thoại nội tâm cất lên đau đớn: Ơi Kim Lang, hỡi Kim Lang… càng khiến bạn đọc xót xa muôn phần