Yêu quê hương là 1 trong những chủ đề quen thuộc trong thơ cơ, đã có nhiều bai thơ nói vê cuộc chống giặc ngoại xâm của nước ta, nhưng bài Nam quốc Sơn hà vẫn để lại trong lòng người đọc biết bao ấn tượng. Mặc dù chưa rõ tên tác giả cuair bài này nhưng nó luôn thấm sâu vào tâm tri người đọc biết bao của người VN. Bằng giọng đọc dõng dạc, bài thơ đã khẳng định chủ quyền của nước đất nước Đại Việt lúc bây giờ. Ở 2 câu thơ đầu, với tư cách xung đế thì còn muốn khẳng định tuy nước Nam nhỏ bé nhưng vẫn ngang hàng với một Trung Quốc lúc bấy giờ. Chủ quyền độc lập của nước Đại Việt dựa trên trên cơ sở tạo dựng nên bởi “ Nam đế cư” và “thiên thư”.Hai thơ câu thơ sau thể hiện sự đanh thét và cảnh cáo bọn phương kiến phương Bắc, nếu xâm lược sẽ bị dánh tơi bời “thủ bại hư”.Bài thơ thất ngôn tứ tuyệt này mặc dù nó chỉ có bốn câu nhưng nó là một bản tuyên ngôn là một bài thơ thần bởi nó chứa trong đó là một tình yêu que hương đất nước sâu sắc mãnh liệt của con người Đại Việt lúc bấy giờ. Cũng như bao truyền thống khác, tinh thần yêu nước là một nét đặc sắc trong văn hóa lâu đời của nước ta, nó được thể hiện từ xưa đến nay và đi sâu vào từng hành động, ý nghĩ của mỗi con người. Lòng yêu nước là yêu tất cả những gì tốt đẹp, yêu thiên nhiên muôn hình vạn trạng, yêu bầu trời trong xanh, yêu đàn chim bay lượn, yêu cả những dòng sông thân thương hay gần gũi nữa là yêu những chiếc lá mỏng manh. Nói cho cùng thì tinh thần yêu nước nó xuất phát từ ý chí, sự quyết tâm phấn đấu, xây dựng Tổ quốc, tình yêu thương và cả niềm hi vọng. Tinh thần yêu nước bao gồm cả nhiều tình yêu khác: tình yêu gia đình, quê hương, tình yêu con người. Nó được bộc lộ ở mọi lúc mọi nơi, mọi cá nhân, bất cứ nơi nào có người dân Việt Nam sống thì đó sẽ mãi là mầm mống, là chồi non của tinh thần yêu nước Việt Nam. Và đó cũng sẽ không phải là lí tưởng của mình dân tộc Việt Nam mà còn rất nhiều nước khác, lí tưởng ấy luôn đi đầu.

Yêu nước và tự hào dân tộc là một trong những tình cảm thiêng liêng nhất của mỗi người dân Việt Nam. Tình cảm ấy thấm đẫm trong tâm hồn dân tộc và dạt dào lai láng trên những trang thơ văn. ''Nam quốc sơn hà'' (Sông núi nước Nam) chính là một áng thơ như thế! Sông núi nước Nam là của người Nam, đó là tư tưởng của hai câu thơ đầu của bài thơ. Tư tưởng này đối với chúng ta ngày nay tự nhiên như cơm ăn, nước uống. Nhưng ngày ấy, cái thời mà bọn phong kiến phương Bắc đã từng biến nước ta thành quận huyện và đang cố sức khôi phục lại địa vị thống trị, thì tư tưởng ấy mới thực sự thiêng liêng và có ý nghĩa biết chừng nào! Lòng tự tôn dân tộc hun đúc qua mấy mươi thế kỉ đã hoá thành tư thế đứng thẳng làm người, mặt đối mặt với kẻ thù. Đọc câu thơ, lòng ta không khỏi rưng rưng xúc động. Dám đánh và quyết tâm đánh thắng giặc thù. Đó chính là biểu hiện tập trung nhất, cao độ nhất của lòng yêu nước trong hoàn cảnh lúc bấy giờ. Bằng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, giọng thơ dõng dạc, đanh thép, "Sông núi nước Nam" là bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên khẳng định chủ quyền về lãnh thổ của đất nuớc và nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền trước mọi kẻ thù xâm lược.