Cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh là nguồn cảm hứng vô tận cho sáng tạo nghệ thuật. Bài thơ “Viếng lăng Bác" của Viễn Phương cũng bắt nguồn từ nguồn cảm hứng ấy. Cảm xúc bao trùm trong bài thơ là niềm xúc động thiêng liêng, thành kính, lòng biết ơn và tự hào xen lẫn nỗi xót đau khi tác giả vào lăng viếng Bác. Điều đó được thể hiện theo trình tự cuộc vào lăng viếng Bác. Mở đầu là niềm xúc động vô bờ của nhà thơ khi ngắm nhìn cảnh bên ngoài lăng: từ xa nhìn về phía lăng đã thấy hình ảnh hàng tre xanh; đến gần hơn là hình ảnh mặt trời ngày ngày đi qua trên lăng và dòng người bất tận cũng đang ngày ngày vào lăng viếng Bác. Nỗi xúc động thiêng liêng xen lẫn cảm giác đau xót trào dâng khi nhà thơ bước vào lăng được đến gần hơn với hình hài của Bác. Giây phút rời lăng Bác cũng được thể hiện trong khổ thơ cuối cùng, tác giả bộc lộ niềm mong ước thiết tha muôn tấm lòng minh mãi mãi ở lại bên lăng Bác.

Cây tre, "hàng tre xanh xanh"... "đứng thẳng hàng" ẩn hiện thấp thoáng trước lăng Bác. Cây tre đã được nhân hóa như biểu tượng ca ngợi dáng đứng của con người Việt Nam: kiên cường, bất khuất, mộc mạc, thanh cao... Hình ảnh cây tre trong lời thơ của Viễn Phương biểu thị niềm tự hào dân tộc làm cho mỗi chúng ta cảm nhận sâu sắc về phẩm chất cao quý của Bác Hồ cũng như của con người Việt Nam trong bốn nghìn năm lịch sử.

Trong nền thơ ca Việt Nam hiện đại có nhiều bài thơ nói đến hình ảnh mặt trời: "Mặt trời chân lí chói qua tim "( Từ ấy - Tố Hữu). "Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi - Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng" (Nguyễn Khoa Điềm). Viễn Phương có một lối nói rất hay và sáng tạo, đem đến cho em nhiều liên tưởng thú vị:

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng,
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ

Ở đây "mặt trời... rất đỏ" là hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho đạo đức, lòng yêu nước, tinh thần cách mạng sáng ngời của Bác. Mặt trời thiên nhiên thì vĩnh hằng cũng tựa như tên tuổi và sự nghiệp cách mạng của Bác Hồ đời đời bất tử.