Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là nơi đón đợt gió mùa Đông Bắc sớm nhất và cũng là muộn nhất cả nước. Ở Đông Bắc với bốn cánh cung Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều mở rộng ở phía Bắc và phía Đông, chụm lại ở Tam Đảo làm tăng thêm sự hút gió mùa Đông Bắc khiến mùa đông ở Đông Bắc lạnh nhất, đến sớm và kết thúc muộn.

Mùa đông ở miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ đến sớm và kết thúc muộn vì:

Miền Bắc chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió mùa Đông Bắc từ vùng áp cao ở lục địa phương Bắc từng đợt, mang lại mùa đông không thuần nhất.