Văn học là một nghệ thuật gắn bó thân thiết với đời sống tinh thần con người, với hình thức nào thì nó cũng phản ánh sự khách quan, tiêu cực của đời sống do tâm hồn và tài năng người nghệ sĩ. Một đặc điểm chung mà bất cứ tác phẩm nào cũng có chính là văn học luôn gắn với tình thương.
Từ xưa tối nay, dân tộc Việt nam ta luôn đề cao tư tưởng nhân ái" Thương người như thể thương thân", đó là một đạo lí cao đẹp. Bởi vì, chúng ta đều là con dân Việt Nam, đều được sinh từ cha Lạc Long Quân và mẹ Âu Cơ, ưt tưởng nhân ái đã thấm nhuần vào mỗi con người, được truyền từ đời này sang đời khác. Những tính chất cao quý ấy được kết tinh, hội tụ lại và được thể hiện qua văn chương.
Đầu tiên, tác phẩm văn học giúp ta cảm nhận được tình thương của tác giả với số phận nhân vật. Khi hiểu rõ nhân vật, biết được kĩ lưỡng về số phận các nhân vật thì khi đó tác giả mới có thể viết ra một bài văn có cảm xúc. Nhưng, hiểu rõ ko thôi thì chưa đủ, phải có một tình cảm và thái độ nhất định, phải có một tấm lòng thương người. Tác phẩm "Tắt đèn", "Lão Hạc",... đều thể hiện được những tình thương nhất định, sự cảm thông trước những số phận cay đắng của cuộc đời, những người nông dân tốt bụng, lương thiện, giàu lòng nhân ái, vậy mà cuối cùng lại phải chịu một cuộc sống khó khăn, nhọc nhằn và vô cùng bất hạnh...Hai tác phẩm như hai bức tranh thật của cuộc sống muôn màu, nếu người viết là người ko có cảm xúc chân thật thì chắc chắn ko thể viết ra những lời văn vô cùng xúc động ấy...
Đó là tình cảm của tác giả đối với tác phẩm, còn đối với các nhân vật với nhau thì sao? Trước hết, văn học VN ta luôn đề cập đến tình cảm gia đình- một thứ tình cảm mà chỉ có máu mủ ruột thịt mới cảm nhận đc. Trong đó, tình mẫu tử là thiêng liêng hơn cả. Hình ảnh bé Hồng trong tác phẩm " Trong lòng mẹ" dã cho chúng ta thấy rằng: "Tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng nhất, ko gì có thể chia cắt" Bé Hồng từ nhỏ đã phải sống trong cảnh mồ côi cha, chịu sự hành hạ của bà cô độc ác, mẹ thì đi tha hương cầu thực, ấy vậy mà cậu bé ko hề oán trách mẹ, ngược lại vẫn luôn yêu thương, tôn trọng mẹ, ko đẻ bát cứ điều gì xúc phạm đến mẹ. Tác phẩm này dã làm rung động biết bao nhiêu trái tim độc giả...Ngoài tình mẫu tử, tình cảm vợ chồng cũng là một thứ tình cảm thiêng liêng ko kém. Điều đó đc thể hiện sâu sắc qua tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố.
Trong gia đình, anh chị em thường sống vui vẻ, hoà thuận, có điều gì cũng chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau, tạo thành 1 sợi dây vô cùng bền chặt, gắn bó, tình cảm rất đỗi trong sáng, hồn nhiên. Qua tác phẩm" Cuộc chia tay của những con búp bê" nói về cuộc chia tay đày nước mắt giữa Thành và Thuỷ phải xa cách để sống 2 nơi khác nhau dã làm cho bao nhiêu người phải rơi lệ, xót xa, nói lên tình cảm anh em cao cả, gắn bó, thân thiết đến nhường nào...
Con người khác con vật ở chỗ biết nói, biết cười, biết suy nghĩ, yêu thương và chia sẻ. Cho dù ko cùng chủng tộc, màu da, ngôn ngữ, ko cùng mái nhà và biết bao nhiêu điều khác biệt khác nhưng chúng ta vẫn phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, cần mở rộng tấm lòng yêu thương hơn nữa, ko chỉ trong 1 khoảng xác định mà cần mở rộng tới cả cộng đồng. Cần phải sống vì người khác thay vì sống vì bản thân, luôn đề cao tinh thần " lá lành đùm lá rách" hay những câu ca dao ngọt ngào:
"Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn "
"Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người chung một nước phải thương nhau cùng"
mà ông cha ta muốn qua dó để răn dạy con cháu phải biết sống tốt đẹp, đoàn kết 1 lòng để có thể phát triển đất nước giàu mạnh...Và một trong số những xuất phát điểm nêu trên chính là tình làng nghĩa xóm. Ông Giáo và lão Hạc là điển hình, hay chỉ là 1 bát gạo nhỏ mà bà lão tốt bụng mang cho nhà chị Dậu, và còn rất nhiều những hình ảnh khác đc thể hiện qua văn học...Ngoài ra, tình cảm đồng nghiệp, bạn bè, thầy trò cũng là những tình cảm mà chúng ta cần chú ý. Thật chẳng có ai mà ko rơi lệ khi đọc đoạn Thành và Thuỷ đến lớp học, cô giáo đã tặng Thuỷ cuốn sổ và cây bút, nhưng chớ chêu thay là em ko đc đi học nữa, cả lớp đã oà lên khóc khi biết tin này...Và cũng chăng có ai ko cảm động trước cảnh Xiu chăm sóc Giôn-xi bị ốm trong chuyện ''chiếc lá cuối cùng'' của O-hen-ri, hay cụ Bơ-men đã bỏ mạng để cứu sống tính mạng và tâm hồn của cô hoạ sĩ trẻ này...Tất cả, tất cả những hình ảnh đó có lẽ sẽ sống mãi trong lòng những độc giả yêu văn chương...
Tuy nhiên, văn học VN cũng lên án kịch liệt những kẻ thờ ơ, vô trách nhiệm, những kẻ phản lại truyền thống dân tộc và lòng nhân ái. Tiêu biểu như 2 cô chị và phú ông trong "Sọ Dừa", những kẻ thờ ơ với tình máu mủ ruột thịt như bà cô bé Hồng trong " Những ngày thơ ấu", ông quan trong " Sống chết mặc bay" là đại diện cho tầng lớp thống trị, quan lại ngày xưa,...Thật là lũ ngướ bất nhân vô lương tâm!...
Qua những tác phẩm văn học trên, cho ta thấy văn học với chức năng cao cả của nó luôn luôn ca ngợi những tấm lòng nhân ái, thương người như thể thương thân. Đồng thời, lên án kịch liệt những kẻ thờ ơ, dửng dưng nhẫn tâm chà đạp lên số phận con người. Chính vì vậy, chúng ta- những mầm non tương lai của tất nước cần giữ gìn và phát huy hơn nữa những truyền thống tốt đẹp của dân tộc...

Chúng ta có thể thấy, trong tất cả các tác phẩm văn học, không có tác phẩm nào là không nhắc tới tình thương. Thật vậy, văn học và tình thương là hai khái niệm đan xen, không thể tách rời.

Văn học là một bộ môn nghệ thuật dùng ngôn ngữ để tái hiện đời sống. Các nhà văn, nhà thơ cũng dùng ngôn ngữ để diễn tả tự tưởng, tình cảm của mình với cuộc sống, đặc biệt là tình yêu thương luôn được các nhà văn đề cập đến ở nhiều phương diện. Tóm lại, các cung bậc tình cảm yêu thương đều được phản ánh rất sinh động trong các tác phẩm văn học. Còn tình thương là những biểu hiện tình cảm của người với người, là sự thương mến, xót xa, đồng cảm của những tấm lòng nhân ái, là thứ tình cảm trao đi mà không cần nhận lại, không vụ lợi, toan tính.

Trước tiên, văn học thể hiện phong phú các cung bậc tình cảm yêu thương của con người. Khởi nguồn cho mọi tình yêu, đó là tình cảm gia đình – một thứ tình cảm mà chỉ có máu mủ ruột già mới hiểu được. Trong đó, tình mẫu tử là cao quý hơn cả. Hình ảnh cậu bé Hồng trong tác phẩm "Những ngày ấu thơ", đã cho ta thấy được lòng hiếu thảo của Hồng và tình yêu thương mẹ tha thiết. Cậu phải sống trong cảnh mồ côi, người cha nghiện ngập rồi chết, người mẹ cùng túng phải đi tha phương cầu thực, Hồng đã phải sống trong cảnh hắt hủi ghẻ lạnh đến cay nghiệt của chính những người trong họ hàng. Ấy vậy mà cậu không hề oán trách mẹ, ngược lại, cậu lại càng yêu thương mẹ hơn. Và chính người mẹ, cũng đã vượt qua những dị nghị, những sự mặc cảm để trở về bên đứa con bé bỏng của mình. Không chỉ ở những tác phẩm văn học, mà ca dao tục ngữ cũng nói về tình cảm mẫu tử:

"Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi suốt đời lòng mẹ vẫn theo con"

Cho dù ta đã lớn khôn, trưởng thành, nhưng mẹ sẽ luôn ở bên cạnh ta, theo ta đến suốt cuộc đời này. Mẹ ở bên ta để chia sẻ với ta những niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống, và mỗi khi ta vấp ngã, mẹ sẽ là người động viên, cổ vũ để ta có thể tự đứng lên bằng chính đôi chân của mình. Tiếp theo, văn học còn cho ta thấy một thứ tình cảm cũng vô cùng đẹp đẽ, sâu sắc không kém, đó là tình cảm vợ chồng. Ví dụ như chị Dậu trong tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô tất Tố, chị là một người phụ nữ đảm đang, yêu thương chồng con hết mực, dám vùng dậy đấu tranh, đánh trả bọn cai lệ và người nhà lí trưởng để bảo vệ chồng mình. Không chỉ vậy, chắc hẳn trong chúng ta không ai có thể quên được câu chuyện cảm động "Cuộc chia tay của những con búp bê" của nhà văn Khánh Hoài. Hai anh em Thành và Thuỷ chia tay nhau đẫm nước mắt. Những con búp bê trong truyện cũng như hai anh em Thành và Thuỷ trong sáng, vô tư, không có tội lỗi gì, thế mà lại phải chia tay nhau. Đọc câu chuyện này, chúng ta thấy rơi nước mắt vì tình cảm yêu thương nhau của hai anh em. Qua đó, nhà văn đã cho chúng ta thấy tình cảm gắn bó giữa anh em với nhau trong gia đình.

Không chỉ trong gia đình mà ngay cả giữa những con người không cùng máu mủ, nhưng văn học vấn đề cập đến, đó tình yêu thương giữa con người với con người trong xã hội. Người xưa luôn nói đến tình cảm yêu thương đồng bào qua câu ca dao:

"Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"

Bầu và bí là hai loại cây khác nhau nhưng thường được người nông dân trồng chung trên một rẻo đất, thường leo chung một giàn tre. Nó trở nên thân thiết, gần gũi, cùng chung một điều kiện sống, cùng chung một số phận. Chính vì thế, dân gian đã mượn hình ảnh cây bầu, cây bí, qua đó nhắc nhở con người phải biết yêu thương, đùm bọc nhau. Hay như nhân vật ông giáo trong tác phẩm "Lão Hạc" của Nam Cao, ông là một người tri thức nghèo nhưng có lòng yêu thương người vô bờ bến. Khi lão Hạc phải xa con, dằn vặt vì không lo nổi đám cưới cho con mình, khi lão Hạc khổ sở vì bán con chó, thì chính ông giáo là người xoa dịu cái nỗi đau của lão Hạc. Ông là chỗ dựa tinh thần, là niềm an ủi, tin cậy của lão Hạc. Không chỉ vậy, ông giáo còn tìm mọi cách để giúp khi biết lão Hạc đã nhiều ngày không ăn gì.

Lòng yêu thương đất nước còn được thể hiện sâu sắc trong tác phẩm "Hịch tướng sĩ" của Trần Quốc Tuấn. Trước tiên, Trần Quốc Tuấn thể hiện lòng yêu nước của mình ở lòng căm thù giặc. Ông vạch trần tội ác của giặc bằng lời lẽ sinh động, coi chúng như loài cầm thú: "cú diều", "dê chó", "hổ đói". Trạng thái căm uất sục sôi, hận thù bỏng rát, chất chứa cảm xúc lớn về vận mệnh đất nước. Không chỉ Trần Quốc Tuấn là một vị chủ tướng yêu nước, mà ngay cả Nguyễn Trãi cũng thể hiện lòng yêu nước của mình qua văn bản "Nước Đại Việt ta". Nguyễn Trãi đã có tư tưởng tiến bộ, ông đề cao sức mạnh của nhân dân, sức mạnh của dân tộc. Không những thế, ông còn cho ta thấy tất cả các yếu tố của một quốc gia có độc lập tự chủ: nền văn hoá lâu đời, có lãnh thổ riêng, phong tục riêng.

Tình thương trong văn học còn thể hiện ở các nhà văn phê phán thái độ sống ích kỷ, độc ác của con người trong xã hội. Ví dụ như trong truyện cổ tích "Tấm Cám", chúng ta sẽ thấy được thái độ căm ghét của mọi người đối với mẹ con Cám. Cái chết ở cuối câu chuyện đã lên án gay gắt: những kẻ ác phải bị trừng phạt. Không chỉ trong truyện cổ tích dân gian, mà chính trong những tác phẩm văn học nước ngoài cũng phê phán lối sống vô lương tâm của con người. "Cô bé bán diêm" của Andersen là một trong những tác phẩm đó. Vào đêm giao thừa, một em bé mồ côi mẹ, đầu trần chân đất, bụng đói người rét, vẫn phải đi bán diêm. Em lang thang trên khắp mọi nẻo đường, nhưng không ai để ý đến em. Và cuối cùng, cô chết trong một xó tường, xung quanh là những que diêm đã đốt hết. Qua câu chuyện này, tác giả đã lên án thái độ sống thờ ơ của những con người trong xã hội.

Tình yêu thương gia đình, yêu thương đồng loại, phê phán những tội ác to lớn, tất cả đều được phản ánh trong văn học. Văn học chính là yếu tố quan trọng trong việc lưu giữ lịch sử của thế hệ trước cho đời sau.