Tổ chức bộ máy chính quyền

Nhà nước thời Lý - Trần

Chưa hoàn chỉnh bằng thời Lê sơ.

Là nhà nước quân chủ quý tộc.

Nhà nước thời Lê sơ

Hoàn chỉnh hơn, chặt chẽ hơn, tính tập quyền cao hơn.

Là nhà nước quân chủ chuyên chế trung ương tập quyền cao độ, mang tính quan liêu.

Luật pháp thời Lý - Trần chưa đầy đủ và có một số điểm tiến bộ như luật pháp thời Lê sơ.

 Luật pháp thời Lê sơ được nhà nước rất quan tâm. Bộ luật Hồng Đức được ban hành là bộ luật hoàn chỉnh, đầy đủ, tiến bộ nhất trong các bộ luật thời phong kiến ở Việt Nam. Một số điều trong bộ luật Hồng Đức bảo vệ quyền lợi cho người phụ nữ, nô tì, giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân tộc

Nhà nước thời Lý - Trần

Thành phần quan lại

Chủ yếu là quý tộc, vương hầu

Nhà nước thời Lê sơ
Thành phần quan lại

Các nho sĩ trí thức đỗ đạt, có học vị thuộc các tầng lớp xã hội khác nhau. Không còn tầng lớp quý tộc thời Trần.

Nhận xét về bộ máy nhà nước thời lê sơ-thời lý trần:

+thành phân quan lại cao cấp của bộ máy nhà nước thời lý-trần là những quý tộc,vương hầu.

+Nhà nước thời lê sơ có các nho có tri thức đỗ đạt,có những học vị xã hội tầng lớp khác nhau.

+tổ chức bộ máy chính quyền từ triều đình đến cấp xã,từ thời còn vua Lê Thánh Tông hoàn chỉnh và chặt chẽ hơn.

+nhà nước quan lại thời Lý-trần chủ yếu là các quan lại có dòng họ thuộc quý tộc.