“Cuộc chia tay của những con búp bê” của Khánh Hoài là một tác phẩm hay và đầy ý nghĩa. Nó khiến cho em xúc động không chỉ bởi vì tình cảm hồn nhiên và dễ thương của hai anh em Thành và Thủy mà còn bởi vì cuộc chia ly đột ngột giữa hai anh em, hai tâm hồn nhạy cảm và trong sáng.

Người ta thường nói búp bê thì không biết khóc bao giờ. Búp bê chỉ là một đồ vật vô tri vô giác mà thôi. Nhưng con người bằng xương bằng thịt thì khác. Họ có thể vui, buồn, giận dỗi và khóc khi mình gặp phải những biến cố hay mất mát nào đó trong đời, cũng có thể khóc khi vui sướng. Thành và Thủy cũng chính là những con người như vậy. Hai anh em không chỉ rất yêu thương nhau mà còn muốn ba mẹ hai em không chia tay để trong hai trái tim bé nhỏ ấy không biết bao lần thổn thức. Thành là một người anh trai yêu thương em gái hết mực, dù cho đồ chơi của chúng chẳng có gì nhiều nhưng anh vẫn dành hết đồ chơi cho đứa em gái ngây thơ của mình. Thủy tuy còn nhỏ và khá trẻ con, nhưng hành động “võ trang cho con Vệ Sĩ”, đem đặt đầu giường để gác đêm cho anh để anh không chiêm bao thấy ma nữa xuất phát từ tình anh em. Thủy không thể chịu đựng nổi khi thấy Thành đem chia hai con búp bê, con Vệ Sĩ và con Em nhỏ ra, em càng không thể cầm lòng khi em biết chỉ trong một thời gian ngắn ngủi thôi, em phải xa người anh trai mà em hết lòng tôn sùng và yêu mến. Hai anh em cũng chỉ là hai con búp bê có cảm xúc phải chia tay nhau khi còn quá nhỏ để luyến lưu một góc trời ký ức đầy dư âm và kỷ niệm. Hai em không phải là người quyết định cuộc chia tay ấy mà chính quyết định ly hôn của ba mẹ hai em đã khiến cho hai em phải xa nhau, xa những tháng ngày hạnh phúc và đầy những ký ức đẹp như cổ tích.

Khi biết chuyện, cô và các bạn của Thủy đã rất đau lòng, càng đau lòng hơn khi phải đối mặt với một sự thật phũ phàng rằng từ nay Thủy sẽ không còn được đi học nữa. Sự thật vẫn là sự thật. Em chỉ ước một điều là cái tổ ấm nhỏ bé ấy sẽ không bị tan vỡ và nụ cười lại nở trên mối hai anh em tội nghiệp. Người lớn thì có bao giờ hiểu được con trẻ nghĩ gì khi tuy còn nhỏ mà chúng phải chứng kiến cảnh ba mẹ bỏ nhau và phải nói lời chia xa với những người mà mình yêu thương nhất. Hai con búp bê cũng phải chúng kiến cảnh tượng đau lòng đó. Em không biết là chúng có khóc không nếu chúng phải chia tay nhau sau một thời gian dài bên nhau, chơi đùa cùng hai con người đáng yêu và dễ thương như hai thiên thần. Có thể chúng sẽ không khóc đâu vì búp bê làm gì có nước mắt. Nhưng cuộc chia tay đã làm nhói đau Thành và Thủy, để lại trong tim hai em một vết thương rất lớn không gì hàn gắn nổi. Dù vậy thì cuộc sống vẫn tiếp tục trôi, “mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng um trùm lên cảnh vật”. Hai em có thể xa rời nhau, nhưng tôi tin chắc một điều là chúng vẫn luôn nhớ về nhau, nhớ khung trời tuổi thơ với những cảnh vật quen thuộc, mãi mãi không quên. Em thấy lòng mình đau đớn khi trong phút giây nói lời tạm biệt, Thủy bắt thành phải hứa là sẽ không bao giờ để hai con búp bê ngồi xa nhau, cũng giống như hai sinh linh ấy sẽ mãi dõi theo nhau trên mọi nẻo đường đời.

Câu chuyện là một bài học về tình anh em, để lại trong lòng người đọc những ấn tượng khó có thể phai mờ. Búp bê có lỗi gì mà phải chia tay? Búp bê vẫn muốn mình được hạnh phúc trong vòng tay đùm bọc, chở che của ba mẹ. Cuộc chia tay đau đớn và đầy cảm động của hai em bé trong truyện có lẽ sẽ nhắc nhở chúng ta rằng: Gia đình chiếm một vị trí quan trọng trong trái tim mỗi người. Để bảo vệ và gìn giữ được hạnh phúc gia đình không có gì hơn là chúng ta phải đừng để những cuộc chia ly như thế diễn ra để con trẻ tự nhiên lại phải hứng chịu những mất mát không gì hàn gắn được.

Tình cảm giữa hai anh em Thành và Thuỷ được thể hiện rất cảm động trong truyện Cuộc chia tay của những con búp bê. Hai anh em rất yêu thương nhau, luôn lo lắng cho nhau và biết hi sinh cho nhau. Nhưng nghịch cảnh trớ trêu lại đẩy cả hai vào một nỗi bất hạnh. Những tình cảm trong sáng của tuổi thơ đã được thể hiện một cách cảm động qua các chi tiết trong truyện:

- Thành đi chơi bóng, không may bị rách một mảng ảo. Em không dám về nhà vì sợ mẹ đánh. Nghe bạn của Thành nói lại, Thuỷ đã mang kim chỉ ra chỗ Thành chơi để khâu áo cho anh. Những lời Thuỷ nói với Thành thật hồn nhiên, trong sáng: “Anh cởi áo ra, em vá lại cho. Em vá khéo, mẹ không biết được đâu”. Sự quan tâm của Thuỷ khiến Thành nhận ra một điều là lâu nay Thành chỉ lo chơi đùa với dám bạn mà quên mất là mình có một người em gái. Thành cảm thấy ân hận vì điều đó và từ đó, Thành mới biết quan tâm đến em và chiều nào cũng đón em.

- Khi hai anh em sắp chia tay nhau vì cuộc li dị của cha mẹ, Thành biết được nỗi buồn và tuyệt vọng của Thuỷ. Thành cũng xót xa không kém khi phải xa em, xa mẹ. Những câu văn diễn tả tâm trạng của hai anh em càng làm cho người đọc ngậm ngùi: “Cặp mắt đen của em lúc này buồn thăm thẳm, hai bờ mi đã sưng lên vì khóc nhiều” và “Tôi phải cắn chặt môi để khỏi bật lên tiếng khóc to, nhưng nước mắt cứ tuôn ra như suối, đẫm ướt cả gối và hai canh-tay áo”.

- Khí mẹ bắt hai anh em phải chia đồ chơi thì cả Thành và Thuỷ đều muốn nhường cho nhau. Khi bị mẹ giục nhiều hơn, Thành cho hai con búp bê đứng về hai phía thì Thuỷ “tru tréo lên giận giữ: - Anh lại chia rẽ con Vệ Sĩ với con Em Nhỏ à? Sao anh ác thế!”. Lời của Thuỷ thật ngây thơ nhưng hàm chứa một ý nghĩa nhân đạo. Con Vệ Sĩ và con Em Nhỏ là hiện thân của Thành và Thuỷ. Hai anh em Thành và Thuỷ phải xa nhau nhưng Thủy thì không muốn như thế. Hai từ ác thế chính là dành tặng cho những người lớn, những người đã đang tâm chia lìa hai anh em Thành và Thuỷ.Thuỷ muốn hai con búp bê mãi sống bên nhau chính là mong cho hai anh em không bị chia lìa.

- Hành động nhường búp bê cho nhau vừa thể hiện tình yêu thương của hai anh em vừa muốn nhắn nhủ với bậc cha mẹ vềsự đau đớn của cảnh chia lìa trong lòng con trẻ.

- Tình thương của Thành dành cho em còn thể hiện trong việc Thành dẫn em đến trường để chào từ biệt bạn bè. Ra khỏi trường, Thành kinh ngạc khi thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật. Chi tiết này làm nổi bật hoàn cảnh đáng thương của hai em. Đáng lẽ nỗi buồn của hai em phải được mọi người quan tâm chia sẻ nhưng mọi người vẫn dửng dưng như không có chuyện gì xảy ra. Điều này càng làm tăng thêm tâm trạng xót xa, buồn tủi của hai em.

- Tình cảm giữa Thành và Thuỷ được biểu hiện cảm động nhất vào lúc hai anh em chuẩn bị chia tay nhau. “Cuộc chia tay đột ngột quá. Thuỷ như người mất hồn, mặt tái xanh như tàu lá. Em chạy vội vào trong nhà mở hòm đồ chơi của nó ra. Hai con búp bê tôi đã đặt gọn vào trong đó. Thuỷ lấy con Vệ Sĩ ra đặt lên giường tôi, rồi bỗng ôm ghì lấy con búp bê, hôn gấp gáp lên mặt nó và thì thào: - Vộ Sĩ thân yêu ở lại nhé! Ởlại gác cho anh tao ngủ nhé! Xa mày, con Em Nhỏ sẽ buồn lắm đấy, nhưng biết làm thế nào... Lời nói và hành động của Thuỷ xuất phát từ tình cảm sâu đậm của em. Hành động “đặt con Em Nhỏ quàng tay vào con Vệ Sĩ” thể hiện cao độ mong ước được bên anh của Thuỷ. Trước những hành dộng của Thuỷ, Thành chỉ biết đứng nhìn và không nói nên lời. Sự đau xót đang nén chặt trong lòng Thành và còn chờ một cảm xúc nữa là thể hiện ra ngoài bằng nước mắt. Và quả thực Thành đã “mếu máo trả lời và đứng như chônchân xuống đất". Hai từ “Anh xin hứa” là tất cả những gì Thành có thể làm cho em trong lúc anh em sắp xa nhau.

Câu chuyện là bài học sâu sắc cho các bậc cha mẹ. Những gì con trẻ thể hiện thật ngây thơ nhưng cũng thật sâu sắc. Những gì các em cần là hạnh phúc gia đình, là mái nhà ấm cúng có mẹ và có cha.