đây

• Tổ chức:
• Theo chế độ: “Ngụ binh ư nông” => Phục vụ sản xuất và chiến đấu
• Đặc điểm:
• Quân đội: Quân triều đình, quân địa phương
• Binh chủng: Bộ – thủy – kị – tượng binh
• Thường xuyên luyện tập võ nghệ và có năng lực chiến đấu
• Vũ khí: Đao, kiếm, cung tên, hỏa đồng, hỏa pháo…
• Bố trí canh phòng nhất là những nơi hiểm yếu.

3. Luật pháp

• Đặc điểm: Năm 1483 ban hành luật Hồng Đức
• Nội dung:
• Bảo vệ chủ quyền quốc gia
• Bảo vệ quyền lợi của vua, hoàng tộc
• Bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị
• Khuyến khích phát triển kinh tế, giữ gìn truyền thống dân tộc, bảo vệ quyền lợi phụ nữ.
• Tác dụng:
• Củng cố chế độ phong kiến tập quyền
• Thúc đẩy kinh tế phát triển, ổn định trật tự xã hội.

II. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀICâu 1: Quan sát lược đồ nước Đại Việt thời Lê Sơ (hình 44, SGK, trang 95) và danh sách….Quan sát lược đồ nước Đại Việt thời Lê Sơ (hình 44, SGK, trang 95) và danh sách 13 đạo thừa tuyên em thấy có gì khác với nước Đại Việt thời Trần ?Trả lời:

Bộ máy nhà nước thời Lê Sơ khác với nước Đại Việt thời Trần.

Theo quan sát ở lược đồ hình 44 và danh sách 13 đạo thừa tuyên ta thấy:

• Thứ nhất, so với thời Trần, nhà nước thời Lê Sơ đã được mở rộng hơn so với trước đây. Đây chính là thành quả xứng đáng của nhân dân sau công cuộc khai hoang, cải tạo đất, đoàn kết trong lao động xây dựng đất nước của cả dân tộc Việt Nam.
• Thứ hai, bộ máy nhà nước thời Lê Sơ hoàn chỉnh và chặt chẽ hơn trước. Các đơn vị hành chính được phân ra rõ ràng. Ở địa phwuong, cơ ba cơ quan phụ trách là phủ, huyện, châu chứ không tập trung quyền lực vào một viên An phủ sử như thời Trần.

=> Bộ máy nhà nước thời Lê Sơ tiến bộ hơn thời Trần

Câu 2: Việc tổ chức quân đội thời Lê sơ như thế nào ? Em có nhận xét gì về chủ trương….Việc tổ chức quân đội thời Lê sơ như thế nào ? Em có nhận xét gì về chủ trương của nhà nước Lê sơ đối với lãnh thổ của đất nước qua đoạn trích trong “Đại Việt sử kí toàn thư”?Trả lời:

• Đối với quân đội, thời Lê Sơ đã tổ chức theo chế độ “ngụ binh ư nông” nghĩa là:
• Quân đội được chia làm hai bộ phận chính là quân triều đình và quân ở địa phương.
• Quân đội thời Lê Sơ được chia ra thành các binh chủng riêng biệt, bao gồm: Bộ binh, thủy binh, tượng binh, kị binh.
• Vũ khí của quân đội thời này là sử dụng đao kiếm, giáo, mác, cung tên, hỏa đồng, hỏa pháo.
• Hằng năm, quân lính được luyện tập võ nghệ, chiến trận để rèn luyển và củng cố đội quân. Đối với những đội quân mạnh sẽ được bố trí ở những vùng biên giới để bảo vệ lãnh thổ đất nước.
• Trong đoạn trích “ Đại Việt sử kí toàn thư” vua Lê Thánh Tông có căn dặn các quan: “Một thước núi, một tấc sông của ta lẽ nào lại vứt bỏ? phải cương quyết tranh biện chớ cho họ lấn dần, nếu họ không nghe còn có thể sai sứ sang tận triều đình của họ, trình bày rõ điều ngay lẽ gian. Nếu người nào giám đem một thước, một tấc đất của Thái Tổ làm mồi cho giặc thì phải tru di”.

=> Thông qua đoạn trịch trên em thấy: Chủ trương của nhà nước Lê Sơ đối bới lãnh thổ của nước ta là thái độ kiên quyết để bảo vệ chủ quyền biên giới lãnh thổ. Một thước núi, một tấc sông đều đáng quý đối với dân tộc. Vì vậy, bằng mọi giá phải bảo vệ và đòi lại cho bằng được. Thông qua lời dặn cũng là lời răn đe, bài học đề cao cho bao thế hệ sau trong việc bảo vệ biên cương đất nước.

III. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀICâu 1: Em hãy trình bày và vẽ sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê sơ.Trả lời:

Sơ đồ bộ máy chính quyền thời Lê Sơ được chia làm hai bộ phận chính:

• Bộ máy trung ương:

• Bộ máy địa phương:

Như vậy, từ sơ đồ trên ta thấy:

• Tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê sơ, đặc biệt là dưới thời Lê Thánh Tông hoàn chỉnh và đầy đủ hơn so với thời Lê Thái Tổ ở một số điều, như triều đình có đầy đủ các bộ, các tự, các khoa và các cơ quan chuyên môn.
• Hệ thống thanh tra, giám sát được tăng cường từ triều đình đến các địa phương.
• Ở các đơn vị hành chính, tổ chức chặt chẽ hơn (nhất là các cấp đạo thừa tuyên), có 3 cơ quan phụ trách mà không tập trung quyền lực vào một An phủ sứ như trước và có phân công trách nhiệm rõ ràng. Bộ máy chính quyền cấp xã được tổ chức chặt chẽ hơn.

Câu 2: Em thử trình bày vài nét về những đóng góp của vua Lê Thánh Tông….Em thử trình bày vài nét về những đóng góp của vua Lê Thánh Tông trong việc xây dựng bộ máy nhà nước và pháp luật.Trả lời:

Dưới thời Lê Sơ, vua Lê Thánh Tông đã có nhiều đóng góp to lớn trong việc xây dựng bộ máy nhà nước và pháp luật. Cụ thể là:

• Đối với bộ máy nhà nước: Vua Lê Thánh Tông đã điều chỉnh lại bộ máy nhà nước ngày càng đầy đủ, hoàn thiện, chặt chẽ hơn thời Vua Lê Thái Tổ, chia cả nước thành 13 đạo thừa tuyên, có bộ máy trung ương và địa phương rõ ràng.
• Đối với pháp luật: Vua Lê Thánh Tông đã soạn thảo ra và ban hành Quốc Triều hình luật. Đây là bộ luật đầy đủ và tiến bộ nhất trong các bộ luật thời phong kiến Việt N

- Tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê sơ, đặc biệt là dưới thời Lê Thánh Tông hoàn chỉnh và đầy đủ hơn so với thời Lê Thái Tổ ở một số điều, như triều đình có đầy đủ các bộ, các tự, các khoa và các cơ quan chuyên môn.
- Hệ thống thanh tra, giám sát được tăng cường từ triều đình đến các địa phương.
- Ở các đơn vị hành chính, tổ chức chặt chẽ hơn (nhất là các cấp đạo thừa tuyên), có 3 cơ quan phụ trách mà không tập trung quyền lực vào một viên An phủ sứ như trước và có phân công trách nhiệm rõ ràng. Bộ máy chính quyền cấp xã được tổ chức chặt chẽ hơn.

 -Quân đội thời Lê sơ tổ chức theo chế độ “ngụ binh ư nông”:
+ Gồm có hai bộ phận chính: quân ở triều đình và quân ở các địa phương.
+ Các binh chủng: bộ binh, thuỷ binh, tượng binh, kị binh.
+ Vũ khí: đao kiếm, giáo, mác, cung tên, hoả đồng, hoả pháo.
+ Hằng năm, quân lính được luyện tập võ nghệ, chiến trận. Quân đội mạnh được bố trí bảo vệ biên giới.
- Nhà nước Lê sơ thể hiện qua đoạn trích là thái độ kiên quyết bảo vệ chủ quyền biên giới lãnh thổ của Tổ quốc, mỗi tấc đất của Tổ quốc mất đi phải đòi lại cho bằng được, không để cho kẻ thù xâm phạm lãnh thổ. Đây là lời răn đe, bài học cho bao thế hệ trong việc giữ gìn biên cương lãnh thổ của đất nước.

Luật pháp :Bộ Quốc triều hình luật do vua Lê Thánh Tông biên soạn và ban hành. Vua Lê Thánh Tông có niên hiệu là Hồng Đức, nên Quốc triều hình luật được gọi là Luật Hồng Đức.