Vườn quốc gia Bến En ở Thanh Hóa là khu bảo tồn các nguồn gen động - thực vật quý hiếm, và là nơi có cảnh quan quyến rũ bởi vẻ đẹp của rừng núi bạt ngàn, sông hồ rộng lớn, hang động kỳ ảo, đảo nhấp nhô... trở thành điểm đến lý tưởng cho chuyến du lịch, khám phá thiên nhiên hoang sơ.

Vườn quốc gia có diện tích gần 15.000ha, trong đó hơn một nửa là rừng nguyên sinh, với hệ động - thực vật phong phú và đa dạng. Thiên nhiên nơi đây còn nổi bật với Hồ Sông Mực rộng khoảng 4.000ha, sâu hàng chục mét, là thủy vực của sông Mực và bốn con suối lớn trong vùng. Hồ Sông Mực được chia ra làm hai hồ, Hồ Thượng rộng hơn 3.000ha và Hồ Hạ rộng chừng 800ha. Mặt hồ xanh biếc quanh năm, lòng hồ có hơn 20 hòn đảo phủ xanh cây cối, tạo nên khung cảnh sơn thủy hữu tình.
- Theo thông tin về Vườn quốc gia Bến En, tại đây có tới 462 loài cây thuộc 125 họ thực vật. Đây là trung tâm phân bổ của giống lim xanh đặc hữu nổi tiếng Việt Nam, có cây tuổi đời lên đến vài trăm năm với đường kính thân đạt gần 3m. Ngoài ra còn có các loài cây gỗ quý hiếm như chò chỉ, bù hương, sến mật, vàng tâm, lim, xẹt, lát hoa, trai lý... và những nhóm cây thân mềm như song, mây, giang, tre... cùng họ cây có dầu như trẩu, sến, màng tang... Đặc biệt, rừng Bến En còn có trên 300 loài cây dược liệu.
- Kết quả nhiều đợt khảo sát, điều tra cho thấy Vườn quốc gia có 50 bộ, 177 họ, 216 giống và hơn 1.000 loài động vật. Trong đó có 91 loài thú, 261 loài chim, 54 loài bò sát, 31 loài ếch nhái, 68 loài cá, 499 loài côn trùng. Nơi đây còn có nhiều loài động vật có tên trong sách Đỏ như voi, bò tót, gấu ngựa, báo lửa, khỉ mặt đỏ, vượn bạc má, rùa vàng...
Ngoài khu vực hồ, đảo và rừng, Bến En còn có dãy núi đá vôi thuộc xã Hải Vân, nơi sở hữu một số hang động huyền ảo, điển hình là Hang Ngọc với chiều dài khoảng 80m, rộng 8m, cao 2.5m, bên trong là thạch nhũ óng ánh muôn màu, muôn vẻ. Đặc biệt, ở giữa hang có một khối thạch nhũ to lớn, lấp lánh như ngọc. Nước từ vách đá trong hang chảy ra, tạo thành con suối nhỏ, trong mát, róc rách suốt đêm ngày. Bên cạnh hang Ngọc là hang Cận, nơi du khách có thể leo lên đỉnh hang, nhìn qua khe trống là quan sát được toàn cảnh Vườn quốc gia.

Đến tham quan vườn quốc gia Bến En, thuyền sẽ đưa bạn lướt nhẹ trên mặt hồ tĩnh lặng, tận hưởng không khí trong lành và thỏa sức chiêm ngưỡng những kiệt tác từ thiên nhiên. Sau đó dừng chân tại các hòn đảo xanh mát, nơi bạn có thể dựng lều cắm trại, sinh hoạt lửa trại, cùng các hoạt động dã ngoại như chèo thuyền kayak, câu cá, bắt cua...
Hay tham gia hành trình khám phá rừng quốc gia Bến En và đến nhìn ngắm các hang động bí ẩn, chuyến đi sẽ khiến bạn trầm trồ khi thấy những thân cây khổng lồ đến vài người ôm, những vạt chuối nở đỏ một góc rừng, bắt gặp những đàn khỉ chuyền cành điêu luyện, nghe tiếng chim hót líu lo như bản hợp xướng du dương, và rồi ngẩn ngơ trước muôn vàn thạch nhũ lung linh kỳ ảo trong hang Ngọc, động Suối Tiên...
Ngoài ra, tùy theo thời tiết mà Vườn quốc gia có thể tổ chức cho du khách đi rừng, quan sát động vật hoang dã vào ban đêm, với một số loài như: sóc đen, sóc bay, nai, hoẵng, culi, lợn rừng... ẩn hiện sau vạt cỏ, lùm cây.
Thêm phần trải nghiệm văn hóa bản địa, bạn có thể đến thăm bản Vơn của người Thái ở vùng đệm Vườn quốc gia Bến En. Người dân nhiệt tình, mến khách sẽ mang lại cho bạn những phút giây giao lưu thoải mái, với không gian nhà sàn truyền thống, với vòng xòe đoàn kết, điệu múa sạp tươi vui, cùng những bản sắc văn hóa riêng có...
Qua đêm ở đây, bạn còn được dịp thưởng thức các món ăn đặc sản như: canh đắng xứ Thanh, cá quả nướng thơm lừng, cháo nấu cá mè ở Hồ Sông Mực (mỗi con nặng 30 - 40kg)... nhâm nhi cùng rượu cần ngất ngây. Sáng thức dậy sớm, ngắm cảnh sắc vào buổi bình minh, khi những hòn đảo còn mập mờ trong màn sương trắng bao phủ khắp mặt hồ yên ả... tất cả sẽ là những kỷ niệm khó phai sau chuyến khám phá vườn quốc gia Bến En.

   Khi đến Thanh Hóa chúng ta không thể không đến vườn quốc gia Bến En đó là một lơi du lịch lý tưởng

Hiếm có điểm đến du lịch nào hội tụ nhiều loại hình du lịch phong phú, hấp dẫn như ở Vườn Quốc gia Bến En – Thanh Hoá. Thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho Bến En một vẻ đẹp hoang dã, nguyên sơ mà đầy quyến rũ, tinh khôi để du khách khi đến với nơi đây thoả lòng say mê khám phá và hoà mình với thiên nhiên.

Nằm cách Thành phố Thanh Hoá 45km về phía Tây Nam thuộc địa phận hai huyện Như Thanh và Như Xuân. Vườn Quốc gia Bến En (thành lập năm 1992) được biết đến là một quần thể sinh thái có hệ thống núi - sông - hồ rộng trên 16.000ha với hệ động thực vật phong phú, đa dạng; là quê hương của loài lim xanh nổi tiếng của Việt Nam.

            Vườn quốc gia Bến En là nơi sinh sống của nhiều loài động- thực vật quý hiếm. Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy, vườn có 50 bộ, 177 họ, 216 giống và hơn 1.000 loài động vật, trong đó có 91 loài thú, 201 loài chim, 54 loài bò sát, 31 loài ếch nhái, 68 loài cá, 499 loài côn trùng. Nơi đây có nhiều loài động vật nằm trong sách Đỏ như: voi, bò tót, gấu ngựa, báo lửa, khỉ mặt đỏ, vượn bạc má...

Đến với Bến En, du khách sẽ có cảm giác như lạc vào thế giới thần tiên với sông nước mây trời hư ảo, bởi khung cảnh thơ mộng của hồ Sông Mực. Được tạo bởi 4 con suối và sông Mực, bốn mùa mặt hồ luôn xanh biếc, tĩnh lặng và lưu giữ những truyền thuyết ly kỳ. Chuyện kể rằng, thuở trời đất còn hỗn mang, có một con mực khổng lồ là con của Long Vương ham cảnh đẹp nơi đây, mải chơi đến nỗi quên lối về. Khi nước rút, mực bị mắc cạn nên cố vùng vẫy, vết tích còn lưu đến bây giờ. Nơi mực chết tạo thành hồ Bến En, tua mực là các con suối. Chính vì vậy hồ có tên là Sông Mực, rộng 4.000ha, sâu hàng chục mét, với 21 hòn đảo lớn nhỏ tạo nên cảnh quan vô cùng quyến rũ. Được hoà mình vào thiên nhiên và thưởng ngoạn một quần thể du lịch vừa có núi, có rừng, có sông hồ và hang động bởi sự đặc biệt đó mà Bến En luôn níu chân du khách và mong muốn có nhiều thời gian hơn để được khám phá, thưởng thức vẻ đẹp huyền ảo của một “Hạ Long trên núi’’

 Dạo thuyền trên mặt hồ mới thấy hết được vẻ đẹp thiên tạo vốn được ví như “một Hạ Long thu nhỏ’’ với những tên gọi rất ấn tượng: đảo Mẹ, đảo Tình Yêu, đảo Tương Lai,... nhiều bán đảo với những dải rừng xen lẫn, những mỏm đá với nhiều hình thù lạ mắt tạo nên cảnh quan “sơn thuỷ, hữu tình’’. Du khách có thể thuỳ ý lựa chọn 1 trong 8 tuyến du lịch bằng thuyền để thăm các ốc đảo trong đó tuyến ngắn nhất là 1.5km, tuyến dài nhất là 8.5km. Du khách có thể đến thăm đảo động vật, đảo thực vật, ngắm cảnh hang động với nhiều hình thù kỳ lạ được sắp đặt bởi bàn tay của tạo hoá...

         Đến với Bến En du khách đừng quên ghé thăm động Suối Tiên một quần thể du lịch hấp dẫn, đa dạng với nhiều giá trị lịch sử - văn hoá; đồng thời là vẻ đẹp tự nhiên, ban sơ vốn có mà hầu như chưa có sự can thiệp của con người. Tương truyền rằng, tại hang này các nàng tiên thường tới vui chơi và tắm mát. Trong dãy núi đá Hải Vân, ngoài cụm hang đẹp như hang Ngọc, động Tiên, còn có khu di tích lịch sử hang Lò Cao gắn liền với Giáo sư, Viện sỹ Trần Đại Nghĩa trong kháng chiến chống Pháp. Dưới sự chỉ huy của ông những mẻ gang quý giá dùng để sản xuất vũ khí đã ra đời góp phần cùng quân và dân làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu.

Nơi đây là sự lựa chọn lý tưởng để du khách tham gia các hoạt động như dã ngoại, cắm trại, câu cá, bắt cua đá, nướng cá... Du khách sẽ được thưởng thức những món ăn đặc sản như: Cá mè khổng lồ ở hồ sông Mực (mỗi con nặng 20-30kg) được chế biến thành nhiều món đặc biệt là món cá mè nấu chua, cháo cá mè thơm ngon và bổ dưỡng, cá mè được hấp với lá rừng một loại được phẩm quý hiếm... làm nên một hương bị khó quên mỗi khi thưởng thức.

Đến với Bến En là du khách đến với vùng đất của những phong tục tập quán, lễ hội của các dân tộc Thổ, Mường, Thái... gắn với các đền như: Phủ Sung, Khe Rồng, Phủ Na... Tất cả vẻ đẹp của thiên nhiên và con người ở đây đã tạo cho Bến En nói riêng và Như Thanh nói chung một nét độc đáo của hệ sinh thái tự nhiên mà ít nơi nào có được.

           Vẻ đẹp hoang sơ của Bến En đã làm say đắm lòng người, để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng biết bao du khách khi đến với nơi đây. Còn gì bằng khi xếp lại những bộn bề của công việc và cuộc sống để thả hồn mình với biển Sầm Sơn trong xanh mang hương vị mặn mòi của biển hay thăm các di tích - danh thắng nổi tiếng xứ Thanh; sau đó du khách dừng chân ở Bến En để thoảng ngoạn không khí êm đềm, mát dịu của rừng - núi - sông - hồ chắc chắn sẽ đem đến cho du khách một tour du lịch hấp dẫn và một kỳ nghỉ dưỡng đáng nhớ.