Câu 1:

"Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc,
Ơi! con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời.
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng"

Câu 2: 

- Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ được Thanh Hải viết tháng 11 - 1980 khi tác giả đang nằm trên giường bệnh tại Thành phố Hồ Chí Minh - một tháng trước khi nhà thơ qua đời.

- Hoàn cảnh đó có ý nghĩa thế nào về việc bày tỏ cảm xúc: Từ tình yêu cuộc sống, yêu cuộc đời, thiên nhiên được khơi nguồn, nảy nở từ sức sống, vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, mở rộng ra với mùa xuân đất nước, cách mạng. Cảm xúc lắng đọng dần vào suy tư và ước nguyện: nhà thơ muốn nhập vào bản hòa ca vĩ đại của cuộc đời bằng một nốt trầm xao xuyến của riêng mình, góp vào mùa xuân chung lớn lao “mùa xuân nho nhỏ”.

Câu 3: 

Ý nghĩa nhan đề: “Mùa xuân nho nhỏ” ở đây có ý nghĩa là một mùa xuân nhỏ bé, khiêm tốn. Nhan đề ấy thể hiện quan niệm sống của nhà thơ. Thanh Hải quan niệm rằng mỗi con người dù trẻ hay già, suốt cả cuộc đời đều phải cống hiến phần nhỏ bé của mình cho xã hội, mà đó là phần cống hiến tự nguyện, khiêm nhường.

Câu 4: 

- Biện pháp nghệ thuật: 

+ Đảo ngữ (Trong câu: "Mọc"giữa dòng sống xanh)

Tác dụng: Để nhấn mạnh sự tồn tại của bông hoa và tac giả đã sử dụng ẩn dụ chuyển đổi cam giác.

+ Ẩn dụ (Trong câu:  "Từng giọt long lanh rơi / Tôi đưa tay tôi hứng")

Tác dụng: Phép ẩn dụ chuyển đổi cảm giác đã chứng tỏ rằng tác giả đang mở rộng tâm hồn mình để cảm nhận bức tranh thiên nhiên bằng nhiều giác quan khác nhau.

Câu 5: 

Giữa dòng sông xanh, một bông hoa tím biếc mọc lên. Hình ảnh dòng sông thể hiện sự rộng lớn của đất trời, thiên nhiên hùng vĩ.Trong không gian mênh mông ấy, con người được so sánh với bông hoa mọc lẻ loi nhưng đã thể hiện được sức sống mãnh liệt. Mặc dù đây hình ảnh khá đơn độc nhưng đây lại là bức tranh đẹp của mùa xuân. Bông hoa tím biếc được hồi sinh giữa mùa xuân mang lại điểm sáng cho dòng sông rộng lớn. Tai sao tác giả không dùng màu sắc khác mà lại chọn màu tím ? Bởi lẽ đây là màu sắc  mang nét Huế thân thương, đằm thắm vào trong thơ ca. Điểm xuyết thêm trên nền bức tranh ấy là tiếng chim chiền chiện hót vang trời. Chưa dừng lại ở đó, tiếng chim còn là dấu hiệu của mùa xuân đang đến với niềm hân hoan, vui tươi. Ngoài ra, tác giả còn dùng những động từ vô cùng gần gũi như “mọc”, “hót” để diễn tả cảnh vật. Khi đọc vào, chúng ta sẽ cảm nhận được như đã hòa mình cùng khung cảnh ấy. Chỉ thông qua vài dòng thơ ngắn n gủi, Thanh Hải đã phác ra một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp và tràn đầy sức sống khiến cho bạn đọc cũng muốn hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp ấy.

Bạn chắc có thể tự tìm phép thế và câu ghép chứ. Chúc bạn học tốt!

câu 1:

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng

câu 2:

- hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ đc viết vào tháng 11 năm 1980, năm năm sau khi cuộc k/c chống Mỹ kết thúc thắng lợi, cả đất nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội nhưng còn gặp nhiều khó khăn. Được viết khi tác giả đang ốm nặng nằm trên giường bệnh, ko bao lâu trc khi nhà thơ qua đời, bài thơ là tiếng lòng thiết tha, yêu cuộc sống của tác giả

- ý nghĩa của hoàn cảnh sáng tác với việc bày tỏ cảm xúc của nhà thơ: bài thơ được viết trong một mùa đông lạnh giá, khi tác giả đang ốm nặng nằm trên giường bệnh, cận kề cái chết ko bao lâu trc khi nhà thơ qua đời, vậy mà Thanh Hải vẫn tái hiện 1 bức tranh xuân đẹp đẽ tràn đầy sức sống, vẫn say sưa ngây ngất với vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời xứ Huế, vẫn ko hề băn khoăn về bệnh tật của mik mà vẫn thiết tha ước nguyên hòa nhập, hiến dâng, đc sống đẹp, sống có ích với cuộc đời. Ko chỉ vậy, bài thơ ra đời khi đất nước vừa kết thúc cuộc k/c chống Mỹ, đi lên xây dựng CNXH nhg còn nhiều khó khăn, Vậy mà nhà thơ vẫn có đc niềm tin tưởng lạc quan vào tương lai tươi sáng của đt nước. Khổ thơ cuối của bài thơ đã thể hiện đc tấm lòng thủy chung, ân nghĩa, gắn bó vs quê hương xứ sở

câu 3:

- ÝNNĐ: NĐ "mùa xuân nho nhỏ" đã thể hiện sự sáng tạo, độc đá, 1 phát hiện mới mẻ của nhà thơ. NĐ là 1 cụm danh từ, gồm danh từ "mùa xuân" kết hợp vs tính từ"nho nhỏ" đã cụ thể hóa, hữu hiệu hóa mùa xuân, tạo nên những lớp nghĩa khác nhau cho NĐ:

+ nghĩa thực: gợi về mùa xuân tươi đẹp của đất trời, của thiên nhiên vũ trụ

+ nghĩa ẩn dụ: h/a mùa xuân nho nhỏ là biểu tượng cho những j tinh túy, đẹp đẽ nhất của sự sống và cuộc đời mỗi người, thể hiện ước nguyện của nhà thơ: muốn lm 1 mùa xuân nho nhỏ, nghĩa là khao khát sống đẹp, sống có ích với tất cả sức sống tươi trẻ của mik để cống hiến cho đất nước, dân tộc, đem màu xuân nho nhỏ của mỗi người góp phần làm nên mùa xuân lớn của đất nước

- NĐ còn thể hiện đc quan điểm thống nhất giữa cái riêng với cái chung, với cá nhân và cộng đồng

=> cách đặt NĐ như vậy đã góp phần thể hiện tư tưởng, chủ đề của tác phẩm: thể hiện ước nguyên đc hòa nhập, hiến dâng của nhà thơ.

câu 4:

bptt: 

- đảo ngữ: đưa động từ "mọc" lên đầu câu thơ

tác dụng: +tô đậm sức sống mạnh mẽ đến bất ngờ của bông hoa tím giữa dòng sông xanh

+ lm nổi bật sức sống của mùa xuân

+ cho thấy cảm xúc thú vị, bất ngờ của nhà thơ trc vẻ đẹp và sức sống của thiên nhiên mùa xuân

- Ẩn dụ (Trong câu:  "Từng giọt long lanh rơi / Tôi đưa tay tôi hứng")

Tác dụng: Phép ẩn dụ chuyển đổi cảm giác đã chứng tỏ rằng tác giả đang mở rộng tâm hồn mình để cảm nhận bức tranh thiên nhiên bằng nhiều giác quan khác nhau.