Qua bốn cân thơ cuối, ta như cảm nhận được tâm trạng bức bối, ngột ngạt và tâm hồn khao khát tự do cháy bỏng của nhà thơ trong ngục giam tăm tối. Thanh âm của tiếng chim tu hú đã gợi dẫn tác giả về miền liên tưởng những ngày hạ tháng bảy. Những thanh âm của mùa hạ rộn rã và khung cảnh thiên nhiên vui tươi như giục giã, gọi mời người tù cách mạng hướng tâm hồn ra bên ngoài song sắt. Sự đối lập của không gian nhà tù và không gian tự do, giữa quá khứ và hiện tại khiến nhà thơ cảm thấy sự ngột ngạt, tù túng, niềm uất hận, bế tắc khi chưa ra khỏi chốn lao tù. Sự uất hận đó dường như lên tới đỉnh điểm khi nhà thơ “muốn đập tan phòng”. Cách ngắt nhịp 6/2 hay 3/3 cũng nhấn mạnh trạng thái tinh thần bức xúc, bực bội ấy. Tiếng chim tu hú vừa báo hiệu sự chuyển dịch của thời gian, mặt khác vừa như thúc bách, giục giã người thanh niên cách mạng trẻ tuổi đang bị giam hãm trong nhà lao đế quốc phải nhanh chóng thoát ra ngoài để trở về với phong trào, để cùng với nhân dân đấu tranh cho tự do, độc lập. Sự lặp lại âm thanh của tiếng tu hú cuối bài thơ vừa nhấn mạnh, vừa tô đậm ý chí và khát khao tự do của người chiến sĩ cách mang trong chốn lao tù.

nếu như 6 câu đầu là một bức tranh mùa hè nhộn nhịp vui tươi,là tác phẩm của trí tưởng tượng phong phú thì đến với 4 câu cuối lại chính là nỗi đau khổ tâm trạng một nhạt mất chức vì bị giam cầm trong bốn bức tường tối của tác giả. các câu cảm thán kết hợp với nhiều động từ mạnh: đập tan phòng ,chết uất thôi đã làm nổi bật được nỗi đau khổ đến tận cùng Đồng thời qua đó cảm nhận được khát vọng muốn thoát khỏi cảnh tù túng để trở về với cuộc sống tự do của người chiến sĩ cách mạng.Qua đó có thể thấy ý chí bất khuất nét đẹp trong tâm hồn của người chiến sĩ to lớn đến nhường nào! Quyết sống vì tựdo ! Quyết chết vì tự do!