Câu 1: Cách sử dụng từ ngữ trong hai câu thơ cuối:

- "bàn việc quân": bàn việc kháng chiến, bàn việc sinh tử của của dân tộc.

- Hình ảnh "trăng ngân đầy thuyền:: gợi sức lan tỏa của ánh trăng trong đêm rằm, qua đó thể hiện ý nguyện, mong muốn vươn tới thành công trong sự nghiệp cách mạng.

⇒ Cho thấy phong thái ung dung, lạc quan, luôn tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng và tâm hồn giao cảm, hòa hợp với thiên nhiên của Bác.

Câu 2: Không thể thay từ "ngân" = "đầy". Vì ở câu thơ cuối bài "Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền" đã có từ "đầy", nếu thay từ "ngân" = "đầy" sẽ bị trùng lặp từ và gây khó hiểu cho người đọc, người nghe, làm giảm giá trị của câu thơ.

Câu 3:

- Hình ảnh không gian trong bài thơ "Rằm tháng giêng" hiện lên với sự mênh mông, bát ngát, tràn đầy ánh sáng trong trẻo và sức sống của mùa xuân. Câu thơ đầu mở ra khung cảnh bầu trời cao rộng, trong trẻo của đêm rằm thắng giêng, nổi bật trên nề trời ấy là vầng trăng tròn đầy, toả ánh sáng trong trẻo xuống dòng sông. Câu thơ thứ hai mở ra một không gian thơ mộng, bát ngát, như vô giới hạn, với con sông, mặt nước tiếp liền với bầu trời. Trong nguyên văn chữ Hán, câu thơ này có ba từ "xuân" được lặp lại, nhấn mạnh vẻ đẹp và sức sống mùa xuân của cảnh vật. Khí xuân, sắc xuân thấm nhuần vào mọi cảnh vật, tràn ngập cả đất trời.

- Cách miêu tả không gian ở bài thơ này cũng giống như thơ cổ phương Đông, chú ý tới toàn cảnh và sự hoà hợp, thống nhất của các bộ phân trong cái toàn thể.

Câu 4: Hai bài thơ "Cảnh khuya" và "Rằm tháng giêng" đều được viết trong những năm đầu của cuộc kháng chiến thống thực dân Pháp. Hai bài thơ trên đã biểu hiện được tâm hồn nhạy cảm, sâu sắc cùng tinh thần lạc quan, phong thái ung dung, tự tại của Bác Hồ.

Câu 5: Trong mỗi bài thơ, cảnh trăng đều có vẻ đẹp riêng:

- Ở bài "Cảnh khuya" là cảnh trăng rừng. Trong đêm khuya thanh tĩnh, tiếng suối càng trong trẻo, âm vang như tiếng ai đang ngân nga hát, càng làm cho cảnh vật trở nên lộng lẫy, thơ mộng, đan xen, hoà quyện vào nhau với hình ảnh "Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa". 

- Còn ở bài "Rằm tháng Giêng" là cảnh ánh trăng bát ngát giữa trời nước bao la của một đêm xuân. Hai câu thơ đầu mở ra một khung cảnh rộng rãi, mênh mông, có chiều cao, của bầu trời với vầng trăng tròn đầy của đêm rằm tháng giêng, có chiều rộng, chiều sâu bát ngát của nước sông tiếp liền với bầu trời. Thiên nhiên ấy tràn đầy sức sống của mùa xuân và lấp loáng ánh trăng. Giữa cảnh trăng nước mênh mông của đêm rằm tháng giêng, sau lúc bàn bạc việc quân, con thuyền lướt nhanh trên mặt sông, nhẹ nhàng, phơi phới, chở đầy ánh trăng: "Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền".

câu 3

Tiêu đề của bài thơ đã thể hiện ý nghĩa đó, đây là ngày trăng đẹp nhất “Nguyệt chính viên”:“trăng ngày rằm”, hơn nữa đây là mùa trăng đầu tiên của năm, thể hiện nét tinh khôi, mới mẻ, linh thiêng trong “rằm tháng giêng”.

Không gian được miêu tả trong bài Rằm tháng riêng là một không gian rộng lớn của trời mây sông nước. Bầu trời, mặt nước, dòng sông như nối liền, trải rộng bởi sắc xuân bát ngát.

Câu thơ thứ hai khá đặc biệt trong cách tả thiên nhiên cảnh được tả từ gần đến xa, từ thấp lên cao cùng với sự lặp lại tới ba lần chữ xuân khiến cho câu thơ thất ngôn như tràn ngập ánh xuân tươi. Sắc xuân, khí xuân như đượm lên cảnh vật.

Cùng viết về ánh trăng nhưng trong hai bài thơ “Cảnh khuya” và bài thơ “Rằm tháng Giêng”, Hồ Chí Minh lại thể hiện một sắc thái, một cảm xúc đặc biệt. Cùng là ánh trăng đấy nhưng hình ảnh trong mỗi bài thơ lại mang một nét đẹp, lại chứa đựng những cảm xúc riêng của nhân vật trữ tình. Nếu trong bài thơ Cảnh khuya, Hồ Chí Minh vẽ ra khung cảnh đêm khuya ánh trăng được đặt trong mối quan hệ với vạn vật nơi rừng sâu và phản chiếu hình ảnh con người đang ôm mối suy tư khi liên quan đến vận nước, thì bài thơ Rằm tháng Giêng lại là bức tranh mùa xuân dưới ánh trăng Rằm, hình ảnh của nhân vật trữ tình đang trong tư thế lạc quan tự tại và niềm tin vào sự chiến thắng của Cách mạng, vào sự trường tồn của vận nước.

Trong bài thơ Cảnh khuya, Hồ Chí Minh đã vẽ ra một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, nó dường như trở lên sinh động hơn trong đêm trăng nhưng nổi bật lên trong bức tranh ấy là vẻ đẹp của một con người cách mạng đang trăn trở, suy tư về công việc của dân tộc, của đất nước:

“Tiếng suối trong như tiếng hát xa

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa

Trong không gian tĩnh lặng của đêm khuya, tiếng suối róc rách chảy trong đêm vang vọng trong không gian, đặc biệt trong cảm nhận của Hồ Chí Minh thì tiếng suối này không như những tiếng suối thường nghe thấy mà nó dịu nhẹ hơn, da diết hơn, nó tựa như “tiếng hát xa” như có như không mà vọng lại. làm cho không gian vốn tĩnh lặng của đêm khuya tràn ngập âm thanh, như một khúc giao hưởng giữa rừng già. Không chỉ âm thanh mà ngay hình ảnh cũng kích thích, cũng hấp dẫn thị giác của người nhìn, đó là hình ảnh của bóng trăng lồng vào bóng của cây cổ thụ, bóng của cây cổ thụ lại lồng vào hoa, một sự kết hợp thật độc đáo.

“Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ

Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà”

Trong không gian thanh vắng của đêm khuya, hình ảnh nhân vật trữ tình hiện lên với những nỗi trăn trở, suy tư. Đó là những suy tư về vận nước, về tương lai của một dân tộc, hình ảnh ấy làm cho người chiến sĩ cách mạng hiện lên thật đẹp, thật đáng trân trọng. Trong bài “Rằm tháng Giêng” lại khác, khung cảnh thiên nhiên mà chủ tịch Hồ Chí Minh gợi ra đó chính là khung cảnh của trời đất, sông nước khi có ánh trăng Rằm soi chiếu, cũng là ánh trăng đêm nhưng giữa hai bài thơ lại mang đến những sắc thái khác biệt, máu sắc và cảm xúc hoàn toàn khác biệt.

“ Rằm xuân lồng lộng trăng soi

Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân”

Bài thơ Rằm tháng Giêng là khung cảnh đêm xuân thật rực rõ, đó là cái bát ngát, rợn ngợp mà không kém phần sinh động, thi vị. Chỉ một từ láy “lồng lộng” thôi nhưng Hồ Chí Minh đã gợi ra giới hạn vô tận của không gian. Trong không gian rộng lớn ấy, ánh trăng Rằm không chỉ soi chiếu lên vạn vật làm cho chúng trở lên sáng rõ, tươi sắc hơn. Mà trên dòng sông, ánh trăng dường như đã hòa vào làm một với dòng nước, làm cho dòng nước ấy trở nên lộng lấy bởi sự kết hợp màu sắc giữa bầu trời, ánh trăng và không khí của mùa xuân, làm cho dòng sông mùa xuân vốn tươi đẹp lại tràn ngập sắc “xuân”, làm cho không sáng đêm khuya sáng bừng lên bởi vẻ đẹp của đất trời, của vạn vật.

“Giữa dòng bàn bạc việc quân

Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền”

Nhân vật trữ tình trong bài thơ này cũng không phải bơi thuyền trên sông để ngắm cảnh mà nhằm một mục đích cao cả hơn, to lớn hơn, đó là “bàn việc quân”. Câu thơ gợi hình dung ra hình ảnh của Bác với những người cộng sự của mình đang luận bàn việc nước, những công việc có liên quan trực tiếp đến vận mệnh của một dân tộc. Không khí họp bàn khá nghiêm tức nhưng lại không bị lên gân, cường điệu một cách thái quá, điều này thể hiện được một tâm hồn tư thái, tinh thần bản lĩnh của những người làm chủ. Đặc biệt trong câu thơ này còn có sự kết hợp giữa cảnh vật với lòng người “Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền”. Hình ảnh ánh trăng ngân như báo hiệu một tương lai tươi sáng, rực rỡ của cách mạng, của đất nước.

Như vậy, ở trong cả hai bài thơ, Hồ Chí Minh đều thể hiện được tình yêu đối với thiên nhiên, vạn vật và phương tiện để truyền tải tình yêu ấy chính là ánh trăng, và trong cả hai bài thơ thì hình ảnh của người chiến sĩ cách mạng cũng hiện lên thật đẹp, dù có trăn trở suy tư hay thư thái, tự tin thì đều rất đáng trân trọng, vì con người ấy dành trọn vẹn tình cảm, tâm hồn mình cho đất nước, cho quê hương.

câu 5

Giống:bài thơ đều là thể thất ngôn tứ tuyệt cực hay, mang phong vị đường thi. Hình ảnh trong hai bài thơ mang đậm vẻ đẹp cổ điển, những hình ảnh quen thuộc của thơ ca cổ phương Đông: con thuyền, dòng sông, ánh trăng, giọng thơ khỏe khoắn, trẻ trung. Cả hai bài thơ đều thể hiện vẻ đẹp ung dung tự tại của người chiến sĩ Cách mạng, đêm ngày lo vận nước.

- Khác:
+ Cảnh khuya: giữa chốn rừng Việt Bắc tràn ngập ánh trăng, lòng Bác luôn thao thức vì nỗi nước nhà. Đó là nét đệp riêng của bài thơ, cảm hứng thiên nhiên chan hòa trong lòng yêu nước sâu sắc thương dân, lo cho nước, yêu trăng ...
+ Rằm tháng giêng:có nét thơ cổ thể: con thuyền, trăng, sóng, xuân, nước xuân,... điệu thơ thanh nhẹ.Trong khung cảnh ấy chất chiến sĩ là trung tâm. Bài thơ như 1 đóa hoa xuân, tinh hoa kết tụ tâm hồn