Con gà mái của gia đình em được cả nhà chăm chút lắm. Năm nào nó cũng đẻ năm sáu lứa. Con gà là kho báu của mẹ.

Mới ngày nào còn là một con gà mái tơ mà hai năm sau nó đã trở thành một mẹ gà hiền thảo. Cái mào quăn lại sần sùi, bé nhỏ. Cái mỏ sắc nhọn ánh lên màu ngà thẫm. Cặp chân rất to với những móng nhọn, khác nào đôi bàn tay tần tảo của người mẹ hiền đông con. Bộ lông màu nâu gụ, đôi cánh và đuôi điểm bạc. Lúc thì xù ra, xòe đôi cánh rộng. Lúc thì khép lại mượt mà. Cặp mắt vàng, trong xanh động đậy đưa đi đưa lại trông rất tinh nhanh. Nó được cả đàn gà kính trọng và nhường nhịn.

Sáng nào cũng vậy, mặt trời lên, sương mai đã tan, bố em mới mở chuồng gà. Cái lồng tre có chằng dây thép nhốt gà mẹ và đàn gà con bao giờ cũng được nhấc lên sau cùng. Đàn gà con chiêm chiếp reo lên chạy ùa ra sân sau tiếng “cục… cục”của gà mẹ. Gà mẹ ung dung bước, cất tiếng gọi con khi mẹ em tung tấm xuống sân. Nó xòe cánh đứng yên một chỗ say mê và yêu thương ngắm đàn con đang tranh mồi. Khi không còn một hạt tấm nào nữa trên sân, gà mẹ cục cục dẫn đàn con đi ra vườn kiếm mồi. Một con giun, một con sâu nhỏ cắp đầu mỏ, gà mẹ gọi con đến chia phần. Đàn con xông vào tranh giành, chúng đá nhau, mổ nhau náo loạn, chí chóe. Góc sân trở thành ngày hội.

Gốc chanh, gốc hồng xiêm… là nơi vui chơi giải trí của chúng. Mẹ gà xòe cánh nằm nghĩ. Đàn con rúc vào cánh, đậu lên lưng, bá vào cổ ríu ra ríu rít chuyện trò huyên thuyên. Con gà mẹ trầm ngâm, thỉnh thoảng lại lắc cái đầu nghiêng tai nghe ngóng. Chỉ một tiếng động nhỏ từ xa, gà mẹ đã phát hiện ra ngay. Nó vội vàng đứng dậy dõi theo khi con mực chạy qua hoặc đến gần. Nó rít lên báo động khi có bóng con diều hâu, con chim cắt xuất hiện. Khi đàn con chạy túa vào bụi sả, vào gốc chanh, gà mẹ xù lông cổ rất dữ tợn. Nó sẵn sàng chống trả mọi kẻ thù để bảo vệ đàn con.