Bài tập 4: so sánh những câu văn dưới đây và rút ra nhận xét về tác dụng của việc dùng cụm từ làm thành phần chủ ngữ trong câu:

a) - Em bé vẫn lang thang trên đường.

     - Em bé đáng thương, bụng đói rét vẫn lang thang trên đường.

So sánh: 

- câu thứ nhất chỉ nói em bé lang thang trên đường. Không rõ là em bé nào và có hoàn cảnh thế nào.

- câu thứ hai nói rõ em bé đó đáng thương và lang thang trên đường với cái bụng đói. 

b) - Em gái đang dò dẫm trong đêm tối.

    - Một em gái nhỏ đầu trần, chân đi đất, đang dò dẫm trong đêm tối.

So sánh: 

- câu thứ nhất nói không rõ là mấy em bé, đang như thế nào.

- câu thứ hai nói rõ thời gian và địa điểm, mấy người, trong hoàn cảnh nào.

–> Việc dùng cụm từ trong câu làm rõ thời gian, địa điểm, trong hoàn cảnh nào giúp người đọc hình dung được người viết nói gì.

Bài tập 5: Mở rộng chủ ngữ thành cụm danh từ: 

a. Gió lạnh thổi rít vào trong nhà.

Chủ ngữ: gió lạnh

—> Mở rộng thành phần chủ ngữ: Những cơn gió lạnh.

Thành câu: Những cơn gió lạnh thổi rít vào trong nhà.

b. Lúa toả ra hơi nóng dịu dàng.

Chủ ngữ: Lúa

—> Mở rộng thành phần chủ ngữ: Những ô lúa chín 

Thành câu: Những ô lúa chín toả ra hơi nóng dịu dàng.