Đáp án:

I. GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH

1. Lệnh I

Điền bảng:

Bảng 66 - 1. Các cơ quan bài tiết

Các cơ quan tiết chính

Sản phẩm bài tiết

Phổi

 

Da

 

Thận

 

Trả lời:

Bảng 66 - 1. Các cơ quan bài tiết

Các cơ quan tiết chính

Sản phẩm bài tiết

Phổi

CO₂, hơi nước

Da

Mồ hôi

Thận

 Nước tiểu (cặn bã và các chất cơ thể dư thừa)

2. Lệnh 2 Điền bảng:

Bảng 66 - 2 Quá trình tạo thành nước tiểu của thận

Các giai đoạn chủ yếu trong quá trình tạo thành nước tiểu

Bộ phận thực hiện

Kết quả

Thành phần các chất

Lọc

Cầu thận

 

 

Hấp thụ lại

Ống thận

 

 

Bài tiết tiếp

Ống thận

 

 

Trả lời:

Bảng 66-2 Quá trình tạo thành nước tiểu của thận

Các giai đoạn chủ yếu trong quá trình tạo thành nước tiểu

Bộ phận thực hiện

Kết quả

Thành phần các chất

Lọc

Cầu thận

Nước tiểu đầu

 Nước tiểu đầu  loãng:

 - Ít cặn bã, chất  độc

 - Còn nhiều chất  dinh dưỡng

Hấp thụ lại

Ống thận

 Nước tiểu chính  thức

 Nước tiểu đậm đặc  các chất tan:

- Hầu như không  còn chất dinh  dưỡng.

 - Nhiều cặn bã và  chất độc

Bài tiết tiếp

3. Lệnh 3.

Điển bảng:

Bảng 66 - 3 Cấu tạo và chức năng của da

Các bộ phận của da

Các thành phần cấu tạo chủ yếu

Chức năng của từng thành phần

 Lớp biểu bì

 

 

 Lớp bì

 

 

 Lớp mỡ dưới da

 

 

Trả lời:

Bảng 66 - 3 Cấu tạo và chức năng của da

Các bộ phận của da

Các thành phần cấu tạo chủ yếu

Chức năng của từng thành phần

 Lớp biểu bì

 Tầng sừng (tế bào chết), tế bào biểu bì sống, các hạt sắc tố

 Bảo vê, ngăn vi khuẩn, các hoá chất, ngăn tia cực tím.

 Lớp bì

     Mô liên kết sợi, trong đó có các thụ quan, tuyến mồ hôi, tuyến nhờn, lông, cơ co chân lông, mạch máu.

 Điều hoà nhiệt, chống thấm nước, mềm da. Tiếp nhận các kích thích của môi trường.

 Lớp mỡ dưới da

 Mỡ dự trữ        

 -   Chống tác dộng cơ học.

 -   Cách nhiệt.

4. Lệnh 4

Điền bảng:

Bảng 66 - 4. Cấu tạo và chức năng của các bộ phận thần kinh

Trả lời:

Bảng 66 - 4. Cấu tạo và chức nầng của các bộ phận thần kinh

5. Lệnh 5

Trả lời:

Bảng 66 - 5. Hệ thần kinh sinh dưỡng

6. Lệnh 6

Trả lời:

Bảng 66 - 6. Các cơ quan phân tích quan trọng.

7. Lệnh 7 Điền bảng:

Trả lời:

Bảng 66 - 7. Chức năng của các thành phần cấu tạo mắt và tai

8. Lệnh 8

Trả lời:

Bảng 66 - 8. Tuyến nội tiết.

9. Lệnh 9

Dựa vào sự hiếu biết về các điều kiện của sự thụ tinh và thụ thai, người ta đề ra các nguyên tắc cần tuân thù để tránh mang thai ngoài ý muốn phải nạo phá thai và thực hiện được kế hoạch hoá gia đình. Vậy các điều kiện đó là gì? Và các nguyên tắc đề ra ỉà gì?

Trả lời:

a)

- Điều kiện của sự thụ tinh là:

+ Trứng phải rụng

+ Trứng phải gặp được tinh trùng

- Điều kiện của sự thụ thai là:

Trứng đã thụ tinh phải làm tổ được trong lớp niêm mạc tử cung để phát triển thành thai.

b) Từ các điều kiện cần đó, có thể đề ra các nguyên tắc sau trong việc tránh thai:

+ Ngăn không cho trứng rụng + Ngăn không cho trứng đã rụng gặp tinh trùng

+ Ngăn không cho trứng đã thụ tinh làm tổ được trong lớp niêm mạc tử cung

 

II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI ÔN TẬP HỌC KÌ II VÀ TỔNG KẾT SINH HỌC 8

Giải bài tập 1 trang 212 SGK sinh học 8: Cơ thể có những cơ ché sinh lí nào đảm bảo tính ổn định của môi trường trong?

Trả lời:

Các tế bào của cơ thể được tắm đảm trong môi trường trong (máu, nước mô) nên mọi đổi thay của môi trường trong có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sống của tế bào và cũng là của cơ thể. Chẳng hạn, khi nồng độ các chất hoà tan trong máu tâng giảm sẽ làm thay đổi áp suất thẩm thấu, hoặc làm nước tràn vào tế bào hoặc rút nước ra khỏi tế bào; sự thay đổi độ pH của môi trường trong sẽ ảnh hưởng đến các quá trình sinh lí diễn ra trong tế bào; sự thay đổi nhiệt độ huyết áp cũng gây rối loạn quá trình chuyển hoá trong tế bào.

Nhờ cơ chế điểu hoà thần kinh và nội tiết diễn ra thường xuyên nên giữ được tính ổn định tương đối của môi trường trong, đảm bảo cho quá trình sinh lí tiến hành được bình thường.

Giải bài tập 2 trang 212 SGK sinh học 8: Cơ thể có thể phản ứng lại những thay đổi của mỏi trường xung quanh bằng cách nào để đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển? Cho ví dụ minh hoạ.

Trả lời:

Cơ thể phản ứng lại những đổi thay của môi trường xung quanh để tồn tại và phát triển bầng cơ chế phản xạ.

Chẳng hạn khi trời nóng cơ thể phản ứng lại bằng dãn các mao mạch dưới da, tiết mồ hồi đê tăng sự thoát nhiệt giữ cho thân nhiệt được binh thường. Ngược lai, khi trời lạnh thì mạch co, da săn lại (sởn gai ốc) để giảm sự thoát nhiệt, đổng thời tăng sinh nhiệt bằng rung cơ (run).

(Học sinh có thể lấy nhiều ví dụ khác)

Ở người, ngoài các phản xạ tự nhiên, cần biết sử dụng các phương tiện kỹ thuật hỗ trợ như sử dụng quạt máy, máy điều hòa nhiệt độ, lò sưởi

Giải bài tập 3 trang 212 SGK sinh học 8: Cơ thể điều hoà các quá trình sinh lí dien ra bình thường trong mọi lúc, ở mọi nơi bằng cách nào? cho ví dụ minh hoạ.

Trả lời:

Sự điều hoà các quá trình sinh lí diễn ra bình thường tuỳ nhu cầu của cơ thể trong từng lúc, ở từng nơi nhờ cơ chế và phối hợp hoạt động của các phân hệ giao cảm, đối giao cảm và hoạt dộng của các tuyến nội tiết dưới sự chì đạo của hệ thần kinh.

Chẳng hạn, khi lao động nhịp tim tăng, thở gấp, người nóng bừng, mồ hôi toát đầm đìa.., lúc nghỉ mọi hoạt động lại dần trở lại bình thường.

(Học sinh có thể nêu nhiều ví dụ khác)

Giải bài tập 4 trang 212 SGK sinh học 8: Để có thể tránh mang thai ngoài ý muốn hoặc không phải nạo phá thai ở tuổi vị thành niên cần phải chú ý những gì?

Trả lời:

Để tránh mang thai ngoài ý muốn hoặc không phải nạo phá thai ảnh hưởng tới sức khoẻ và học tập đối với lứa tuổi học sinh cần.

- Giữ quan hệ tình bạn lành mạnh.

- Phải nắm vững những điều kiện cần cho sự thụ tinh và làm tổ của trứng đã được thụ tinh để tránh mang thai hoặc phải nạo phá thai. Khi không kiềm chế được sự ham muốn phải biết cách sử dụng các biện pháp tránh thai.

Giải bài tập 5 trang 212 SGK sinh học 8: Trình bày tính thống nhất trong mọi hoạt động sống của cơ thể thông qua một số ví dụ tự chọn.

Trả lời:

Các ví dụ học sinh nêu lên phải thể hiện rõ sự tham gia của các hộ cơ quan trong cơ thể dưới sự chỉ đạo thống nhất của hệ thần kinh.

Giải thích các bước giải: