1/a)- Hoàn cảnh của :

+ Vua Hùng : vua đã già nhưng có những hai mươi người con trai.

+ Đất nước : giặc đã dẹp yên , dân có ấm no ngai vàng mới vững.

- Bài làm:

Vua Hùng lúc về già , ngài nghĩ : Đây là lúc thích hợp để cho ta truyền ngôi đây . Giặc ngoài đã dẹp yên nhưng ta có đến 20 người con . Phải làm thế nào mới công bằng mà xứng đáng với các con đây?Thế rồi ngài tập hợp các con lại...

b) - Để  truyền ngôi nhà vua muốn chọn 1 người con thật xứng đáng.

- Hình thức tuyển chọn : ai nối được chí vua sẽ được nối ngôi vua.

2/ - Những cụm từ nói lên hoàn cảnh khó khăn của Lang Liêu là : mẹ chàng trước kia bị vua cha ghẻ lạnh ; so với anh em , chàng thiệt thòi nhất ;  từ khi lớn lên , ra ở riêng chỉ chăm lo việc đồng áng.