(trang 10 sgk Lịch Sử 10): - Tổ chức xã hội của Người tinh khôn là gì?

Trả lời:

Tổ chức xã hội của Người tinh khôn là thị tộc và bộ lạc

(trang 10 sgk Lịch Sử 10): - Thế nào là thị tộc, bộ lạc?

Trả lời:

- Thị tộc:

     + Là nhóm hơn 10 gia đình và có chung dòng máu

     + Quan hệ trong thị tộc : công bằng, bình đẳng, cùng làm, cùng hưởng. Lớp trẻ tôn kính cha mẹ, ông bà và cha mẹ đều yêu thương và chăm sóc tất cả con cháu của thị tộc.

- Bộ lạc:

     + Là tập hợp một số thị tộc sống cạnh nhau và có chung một nguồn gốc tổ tiên.

     + Quan hệ giữa các thị tộc trong bộ lạc là gắn bó, giúp đỡ nhau.

(trang 10 sgk Lịch Sử 10): - Sự xuất hiện của công cụ bằng kim loại có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời:

- Con người đã khai phá được những vừng đất mà trước đây chưa khai phá nổi.

- Con người có thể làm ra một lượng sản phẩm thừa thường xuyên để nuôi sống mình.

- Con người có óc sáng tạo, họ bắt đầu biết khai thác từ thiên nhiên cái cần thiết cho cuộc sống của mình.

- Con người biết dùng đồ trang sức: vòng tay, vòng cổ chân, hoa tai ...

Trả lời câu hỏi Lịch Sử 10 Bài 2 trang 11

(trang sgk Lịch Sử 10): - Do đâu mà có sự xuất hiện tư hữu?

Trả lời:

- Trong xã hội nguyên thủy, sự công bằng và bình đẳng là “nguyên tắc vàng” vì lúc này chưa có sản phẩm dư thừa.

- Đến thời đại kim khí, của cải làm ra không chủ nuôi sống con người mà còn dư thừa.

- Những người có chức phận đã chiếm đoạt của dư thừa biến thành của riêng mình. Thế là tư hữu bắt đầu xuất hiện, quan hệ cộng đồng bị phá vỡ.

- Gia đình cũng thay đổi theo: Đàn ông làm các công việc nặng nhọc và giữ cai trò trụ cột gia đình, con cái theo họ cha → gia đình phụ hệ xuất hiện

- Khả năng lao động của các gia đình khác nhau đã thúc đẩy thêm sự phân biệt giàu – nghèo. Kẻ giàu, người nghèo, người có quyền, kẻ bị lệ thuộc đã xuất hiện. Từ đó xã hội bắt đầu phân chia giai cấp

Tóm tắt mục 1. Thị tộc và bộ lạc

Mục a

a) Thị tộc

- Là nhóm người cùng chung sống, gồm 2-3 thế hệ già trẻ có chung dòng máu (những người “cùng họ”).

- Con cháu có thói quen tôn kính lớp ông bà, cha mẹ. Ngược lại, ông bà cha mẹ đều chăm lo bảo đảm nuôi dạy tất cả con cháu của thị tộc.

Mục b

b) Bộ lạc

- Là tập hợp một số thị tộc, sống cạnh nhau, có họ hàng với nhau và cùng có một nguồn gốc tổ tiên xa xôi. Giữa các thị tộc trong một bộ lạc thường có quan hệ gắn bó với nhau, giúp đỡ nhau.

- Công việc thường xuyên, hàng đầu của thị tộc là kiếm thức ăn để nuôi sống thị tộc.

=> Đòi hỏi sự phân công hợp lí, sự “chung lưng đấu cật”, mỗi người một việc và phối hợp ăn ý => Những yêu cầu của công việc và trình độ lao động đòi hỏi sự hợp tác lao động của nhiều người, của các thị tộc.

- Thức ăn kiếm được chưa nhiều, chưa có đều đặn. Mọi người còn phải cùng làm, cùng cố gắng đến mức cao nhất để kiếm sống => cần phải công bằng, phải được hưởng thụ bằng nhau.

Như vậy, trong thị tộc không chỉ có sự hợp tác mà mọi của cải, mọi sinh hoạt được coi là của chung, việc chung, làm chung, ăn chung.

ND chính

Những nét chính về thị tộc và bộ lạc - bước đầu tiên của tổ chức xã hội loài người.

Tóm tắt mục 2. Buổi đầu của thời đại kim khí

Mục 2

2. Buổi đầu của thời đại kim khí

Chế tác công cụ kim loại

- Biết chế tạo đồ dùng và công cụ bằng đồng.

+ Cư dân Tây Á và Ai Cập biết sử dụng đồng sớm nhất, thoạt tiên là đồng đỏ vào khoảng 5500 năm trước đây. Cách ngày nay khoảng 4000 năm, nhiều cư dân trên Trái Đất đã biết dùng đồng thau.

+ Khoảng 3000 năm trước đây, cư dân ở Tây Á và Nam Âu là những người đầu tiên biết đúc và sử dụng đồ sắt.

- Công cụ kim khí đã mở ra một thời đại mới, năng suất lao động vượt xa thời đại đồ đá.

+ Người ta có thế khai phá những vùng đất đai mà trước kia chưa khai phá nổi.

+ Có thể cày sâu cuốc bẫm, có thể xẻ gỗ đóng thuyền đi biển, xẻ đá làm lâu đài.

+ Bản thân việc đúc sắt cũng là một ngành sản xuất quan trọng bậc nhất.

=> Đây thực sự là một cuộc cách mạng trong sản xuất. Lần đầu tiên trên chặng đường dài của lịch sử loài người, con người có thể làm ra một lượng sản phẩm thừa.

Suốt thời đồ đá, con người từ chỗ sống bấp bênh tiến tới đủ sống. Vào buổi đầu của thời đại kim khí, con người sản xuất không những đủ sống ở mức còn thấp của hàng nghìn năm trước, mà còn tạo ra được một lượng sản phẩm thừa thường xuyên.

ND chính

Những đặc trưng về buổi đầu của thời đại kim khí.

Tóm tắt mục 3. Sự xuất hiện tư hữu và xã hội có giai cấp

Mục 3

3. Sự xuất hiện tư hữu và xã hội có giai cấp

- Khi xã hội có sản phẩm thừa, một số người lợi dụng chức phận đã chiếm một phần của xã hội làm sản phẩm riêng cho mình.

- Tư hữu bắt đầu xuất hiện, quan hệ cộng đồng bắt đầu bị phá vỡ, gia đình thay đổi theo, gia đình phụ hệ xuất hiện.

- Khả năng lao động của các gia đình khác nhau, thúc đẩy sự phân biệt giàu, nghèo.

=> Xã hội nguyên thủy tan vỡ. Con người đứng trước ngưỡng cửa của thời đại xã hội có giai cấp đầu tiên - xã hội cổ đại.

ND chính

Sự xuất hiện tư hữu và xã hội có giai cấp, xã hội nguyên thủy tan rã