NỘI DUNG ÔN TẬP GIỮA HỌC KỲ II MÔN NGỮ VĂN 6 A. LÍ THUYẾT 1. Văn bản (các bài thuôc chủ đề 6,7 thuộc chương trình sgk Ngữ văn 6, tập 2) - Ôn tập các kiến thức về văn bản: + Gió lạnh đầu mùa + Những cánh buồm + Mây và Sóng + Chị sẽ gọi em bằng tên + Con gái của mẹ + Các văn bản thơ, văn xuôi ngoài chương trình (xuất xứ, thể loại, ngôi kể, sự việc, nhân vật....; phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu cảm) - Khái quát được đặc sắc nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa của văn bản hay đoạn trích thuộc văn bản. - Bài học, thông điệp 2. Tiếng Việt - Ôn tập: Dấu ngoặc kép, Từ đa nghĩa, từ đồng âm 3. Tập làm văn - Viết đoạn văn trình bày tóm tắt về một sự việc: Giờ sinh hoạt lớp, giờ chào cờ, một chuyến tham quan,... Viết bài tập làm văn trình bày cảm xúc về một bài thơ B. CẤU TRÚC ĐỀ KIỂM TRA Hình thức: tự luận, thời gian 90 phút 1. Đọc hiểu : (3 điểm) 2. Làm văn - Viết đoạn văn trình bày tóm tắt về một sự việc: Giờ sinh hoạt lớp, giờ chào cờ, một chuyến tham quan,... (2 điểm) - Viết bài tập làm văn trình bày cảm xúc về một bài thơ (5 điểm) C. ĐỀ THAM KHẢO Bài 1: Đọc kĩ đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: “...Hiên là đứa con gái bên hàng xóm, bạn với Lan và Duyên. Sơn thấy chị gọi nó không lại, bước gần đến trông thấy con bé co ro đứng bên cột quán, chỉ mặc có manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay. Chị Lan cũng đến hỏi: - Sao áo của mày rách thế Hiên, áo lành đâu không mặc? Con bé bịu xịu nói: - Hết áo rồi, chỉ còn cái này. - Sao không bảo u mày may cho? Sơn bây giờ mới chợt nhớ ra là mẹ cái Hiên rất nghèo, chỉ có nghề đi mò cua bắt ốc thì còn lấy đâu ra tiền mà sắm áo cho con nữa. Sơn thấy động lòng thương, cũng như ban sáng Sơn đã nhớ thương đến em Duyên ngày trước vẫn cùng nói với Hiên đùa nghịch ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt bỗng thoáng qua trong trí, Sơn lại gần chị thì thầm: - Hay là chúng ta đem cho nó cái áo bông cũ, chị ạ. - Ừ, phải đấy. Để chị về lấy. Với lòng ngây thơ của tuổi trẻ, chị Lan hăm hở chạy về nhà lấy áo. Sơn đứng lặng yên đợi, trong lòng tự nhiên thấy ấm áp vui vui”... (Trích Gió lạnh đầu mùa, Thạch Lam) Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn văn trên. Đoạn trích sử dụng ngôi kể thứ mấy? Câu 2: Chỉ ra các câu văn miêu tả ý nghĩ của Sơn khi Sơn nhớ ra cuộc sống nghèo khổ của mẹ con Hiên. Những suy nghĩ, cảm xúc ấy giúp em cảm nhận điều gì ở nhân vật? Câu 3: Tại sao khi chị Lan về lấy áo cho Hiên, Sơn lại thấy lòng ấm áp, vui Câu 4: Nêu nội dung chính của đoạn trích trên? Câu 5: Từ đoạn trích trên em rút ra cho mình những bài học cuộc sống nào? Bài 2: I. Phần đọc hiểu Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi: “Chị lúa phất phơ bím tóc Những cậu tre bá vai nhau thì thầm đứng học Đàn cò áo trắng Khiêng nắng Qua sông Cô gió chăn mây trên đồng Bác mặt trời đạp xe qua đỉnh núi” (Trích Em kể chuyện này - Trần Đăng Khoa) Câu 1. (0,5 điểm) Xác định thể thơ của đoạn trích. Câu 2. Đoạn trích đã miêu tả những sự vật nào? Câu 3. Nêu nội dung chính của đoạn trích. Câu 4. Chỉ ra và nêu tác dụng của các hình ảnh nhân hoá trong đoạn thơ. Câu 5. Viết đoạn văn (5-7 câu) nêu cảm nhận của em về bức tranh thiên nhiên được gợi ra qua đoạn thơ trên. Bài 3: Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu: Con yêu mẹ - Con yêu mẹ bằng ông trời Rộng lắm không bao giờ hết - Thế thì làm sao con biết Là trời ở những đâu đâu Trời rất rộng lại rất cao Mẹ mong, bao giờ con tới! - Con yêu mẹ bằng Hà Nội Để nhớ mẹ con tìm đi Từ phố này đến phố kia Con sẽ gặp ngay được mẹ - Hà Nội còn là rộng quá Các đường như nhện giăng tơ Nào những phố này phố kia Gặp mẹ làm sao gặp hết! - Con yêu mẹ bằng trường học Suốt ngày con ở đấy thôi Lúc con học, lúc con chơi Là con cũng đều có mẹ - Nhưng tối con về nhà ngủ Thế là con lại xa trường Còn mẹ ở lại một mình Thì mẹ nhớ con lắm đấy Tính mẹ cứ là hay nhớ Lúc nào cũng muốn bên con Nếu có cái gì gần hơn Con yêu mẹ bằng cái đó - À mẹ ơi có con dế Luôn trong bao diêm con đây Mở ra là con thấy ngay Con yêu mẹ bằng con dế (Xuân Quỳnh, Lời ru trên mặt đất) Câu 1. Bài thơ trên viết theo thể thơ nào? Xác định phương thức biểu đạt chính của bài thơ. Câu 2. Chỉ ra một biện pháp tu từ đặc sắc được sử dụng trong bài thơ và cho biết tác dụng? Câu 3. Từ “đường” trong câu thơ: “Các đường như nhện giăng tơ” được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Em hãy giải thích nghĩa của nó? Câu 4: Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) ghi lại cảm xúc của em về bài thơ trên.