Phương Đông :
- Điều kiện tự nhiên : 
    + Thuận lợi : đất đai màu mỡ , mưa đều đặn , khí hậu ấm nóng 
    +Khó khăn : lũ lụt 
 - Kinh tế : trồng lúa , chăn nuôi , làm thủ công 
- xã hội : chế độ quân chủ chuyên chế 
- Thế chế nhà nước : do nhu cầu trị thuỷ ( đắp đê ) gắn bó nhau trong tổ chức công xã , nên nhà nước hình thành 
- Lịch_thiên văn :
   +Ra đời sớm nhất , gắn liền với sản xuất nông nghiệp 
   +1 năm 365 ngày , 12 tháng 
- Chữ viết : 
   + Nguyên nhân : ra đời để đáp ứng nhu cầu ghi chép và lưu giữ những gì đã diễn ra 
   + Thành tựu : chữ viết ra đời trong TNK IV TCN
   + Lúc đầu là chữ tượng hình , sau này trở thành chữ tượng ý 
   + Ý nghĩa : nhờ có phát minh quan trọng nhất , giúp ta biết được lịch sử cổ đại 
- Kiẽn trúc : kim tự tháp ai cập , vườn treo "Ba_Bi_lon" , vạn lí trường thành 
Phương Tây :
- Điều kiện tự nhiên :
    + Thuận lợi : biển , hải cảng , nghề hàng hải 
    + Khó khăn : đất xấu , pahir nhập lương thực . Sau này có sắt , lương thực tăng .
- Kinh tế : thủ công nghiệp -> thương nghiệp -> lưu thông tiền tệ 
- Xã hội : Chế độ quân chủ chuyên chế 
- Thế chế nhà nước : do sản xuất phát triển , phân hoá giai cấp nên nhà nước hình thành ( thời gian TNK IV_III TCN
- Lịch : 1 năm có 365 ngày là 1/4 
- Chữ viết : 
   + hệ thống chữ cái gồm 26 chữ hệ thống số la mã 
   + Ý nghĩa : là phát minh quan trong về cống hiến lớn lao của văn minh nhân loại 
- Kiến trúc : Đền pác-tê-nông ; đấu trường ở Rô -ma  
  ------> xã hội càng phát triển