* Sự ra đời của lịch pháp và thiên văn:

- Nguyên nhân ra đời: do nhu cầu sản xuất nông nghiệp.

- Thành tựu: cư dân cổ đại phương Đông đã biết sự chuyển động của Mặt Trời, Mặt Trăng. Từ đó sáng tạo ra lịch gọi là nông lịch (365 ngày chia ra thành 12 thang, 1 ngày có 24 giờ).

* Chữ viết:

- Nguyên nhân ra đời: do nhu cầu ghi chép và lưu trữ thông tin. Xuất hiện đầu tiên ở Ai Cập, Lưỡng Hà (thế kỉ IV TCN).

- Thành tựu: chữ viết trên giấy Papyrut, mai rùa, xương thú, đất sét nung...

- Là phát minh lớn của loài người.

* phương đông :
-Nguyên nhân ra đời để đáp ứng nhu cầu ghi chép và lưu giữ những gì đã diễn ra 
-Thành tựu chữ viết ra đời trong TNK IV TCN 
Lúc đầu là chữ tượng hình sau này trở thành chữ tượng ý 
-Ý nghĩa : nhờ có phát minh quan trọng nhất , giúp ta biết được lịch sử cổ đại 
* phương tâu :
-Chữ viết : hệ thống gồm 26 chữ hệ thống số la mã 
-Ý nghĩa : là phát minh quan trọng và cỗng hiến lớn lao của văn minh nhân loại