Đôn-ki-hô-tê hiện lên là nhân vật vừa có những nét hay, vừa có những nét tính cách gàn dở. Nhân vật thuộc dòng dõi quý tộc với ước mong muốn làm hiệp sĩ để trừ yêu diệt ác, giúp đỡ người lương thiện. . Hình dáng gầy gò, cao lênh khênh, cưỡi con ngựa còm, mình mặc áo giáp sắt, đầu đội mũ sắt, vác giáo dài, những thứ này đã han gỉ của tổ tiên, lão đem đánh bóng và bắt chước những nhân vật trong loại truyện hiệp sĩ do lão đã đọc quá nhiều . Đầu óc mê muội nhìn thấy ba bốn chục chiếc cối xay gió lại tưởng là bọn khổng lồ gian ác và pháp thuật của pháp sư Phơ-re-xtôn. Muốn tiễu trừ giống xấu xa à điều tốt đẹp, chỉ tiếc đầu óc hoang tưởng sai lệch, hão huyền. Lão dũng cảm đánh quân gian ác nhưng đó lại là những cối xay gió cho thấy sự nực cười. Bị thương không rê, đó là điều đáng học tập nhưng việc làm này làm theo hiệp sĩ giang hồ trong sách. Lão Không lo chuyện ăn ngủ nhưng dành tất cả cho tình nương Đuyn-xi-nê-a. Như vậy, tuy có ít nhiều khía cạnh tốt đẹp nhưng do đọc quá nhiều loại truyện xấu nên Đôn-ki-hô-tê trở thành người nực cười, đáng trách mà cũng đáng thương. Có khát vọng và lí tưởng cao đẹp nhưng hoang tưởng, ngỡ những chiếc cối xay gió là những kẻ thù khổng lồ dị dạng và đánh nhau với chúng rồi thảm bại

Đôn-ki-hô-tê là một lão quý tộc nghèo ở nông thôn. Người lão gầy gò, cao lênh khênh, đang ở độ tuổi năm mươi. Lão say mê các truyện hiệp sĩ phiêu lưu, mạo hiểm, đàu óc ngày càng trở nên mụ mẫm, chìm đắm trong mộng tưởng hão huyền. Lão mơ ước trở thành một hiệp sĩ giang hồ đi khắp đất nước Tây Ban Nha, phò đời cứu nguy, diệt trừ lũ khổng lồ yêu quái, thiết lập lại trật tự và công lí, để lại bao chiến công oanh liệt cho đời.
"Chết nhưng cái nết không chừa" bị thảm bại nhục nhã trước những chiếc cối xoay gió mà vẫn còn khoát lác, trước lời an ủi của giám mã, ĐKHT đã chỉ cho anh kéo lừa biết rằng cái nghề cung kiếm thường biến hóa khôn lường, nghĩa là sự thắng bại là chuyện bình thường. Và nguyên nhân thất bại theo ĐKHT là do lão pháp sư đã cắp sách vở của ông bày trò. Hắn đã thâm thù ta, hắn đã tước đi phần vinh quang chiến thắng của ta! Phải chăng đó là khẩu khí của hiệp sĩ xứ Man-tra lừng danh thiên hạ!
Cảnh đánh nhau với cối xoay gió đã ghi được "chiến công hiển hách" của ĐKHT, hiệp sĩ xứ Man-tra....