Lão Hạc vốn túng thiếu nhưng không phiền lụy đến ai. Cảm thông cho cuộc sống tạm bợ củ khoai củ ráy qua ngày của lão, ông giáo ngấm ngầm giúp đỡ thì " lão từ chối tất cả.Từ chối đến mức gần như là hách dịch". Sự giúp đỡ của ông giáo chắc cũng chẳng đáng là bao, nhưng trong cảnh khốn cùng"một miếng khi đói, bằng một gói khi no" hẳn là rất đáng quý. Vậy mà lão lại từ chối. Phải chăng lão hiểu rằng nhà ông giáo cũng nghèo, hiểu rằng bà giáo không thoải mái gì. Ông giáo tốt bụng thật, nhưng lão không thể lợi dụng lòng tốt của ngơừi khác, không thể để phiền luỵ đến người khác. Lão đã từng nói với ông giáo "Để phiền cho hàng xóm, chết không nắm mắt được". Ngay đến cả đám ma của mình, lão cũng gửi tiền lại hờ bà con làm ma cho,lão thà chết chứ không chịu ăn cắp,ăn trộm của ai,không dám phạm vào tiền để dành của con một đồng nào.Qua đó,có thể thấy,Lão Hạc là một người giàu lòng tự trọng,một nhân cách sáng lên trong cảnh bần hàn.

Lòng tự trọng là một phẩm chất đạo đức đáng quý cần có ở mỗi người. Tự trọng là ý thức biết coi trọng và giữ gìn phẩm cách, danh dự của chính mình. Người có lòng tự trọng luôn biết được giá trị của bản thân, biết nhận sai, sửa sai, không làm những việc xấu hổ với lương tâm của mình, không để người khác khinh khi, coi thường nhân phẩm. Lão Hạc trong truyện ngắn cùng tên của Nam Cao trước khi tìm đến với cái chết đã gửi lại ông giáo 30 đồng bạc nhờ ông giáo lo ma chay cho mình là một biểu hiện cụ thể của lòng tự trọng. Sống tự trọng sẽ làm nâng cao giá trị của bản thân mình, giúp con người hướng đến những chuẩn mực chung của xã hội nên làm cho cuộc đời trở nên tốt đẹp hơn. Ngoài ra, tự trọng cũng giúp ta nhận ra phần hạn chế của chính mình để không ngừng nỗ lực, cố gắng vươn lên hoàn thiện chính mình. Tuy nhiên, trong cuộc sống, bên cạnh những người có lòng tự trọng thì vẫn còn rất nhiều kẻ vì lợi ích cá nhân của mình mà đi bán rẻ lương tâm, phẩm chất, sẵn sàng làm những việc xấu mà không hề ăn năn, hối lỗi. Họ rất đáng bị lên án. Chúng ta là học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường rèn đức luyện tài thì cần ý thức được vai trò quan trọng của lòng tự trọng và hãy bồi đắp lòng tự trọng của mình bằng cách sống ngay thẳng, trung thực, không gian dối, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và không cần ai bảo ban, nhắc nhở,... để hoàn thiện nhân cách của chính mình.