Những câu truyện cổ trên có thể được xem là những liều vaccine đầu tiên, nhưng chúng chưa hẳn là khái niệm về vaccine chúng ta biết ngày nay. vaccine đầu tiên gắn với tên tuổi của Edward Jenner, một bác sĩ người Anh. Năm 1796, châu Âu đang xảy ra dịch đậu mùa, Jenner đã thực hiện thành công thử nghiệm vaccine ngừa căn bệnh này. Kinh nghiệm dân gian cho thấy những nông dân vắt sữa bò có thể bị lây bệnh đậu bò, nhưng sau khi khỏi bệnh, họ trở nên miễn nhiễm đối với bệnh đậu mùa. Dựa vào đó, Jenner chiết lấy dịch từ các vết đậu bò trên cánh tay của cô bệnh nhân Sarah Nelmes rồi cấy dịch này vào cánh tay của cậu bé 8 tuổi khỏe mạnh cùng làng tên là James Phipps. Sau đó Phipps đã có những triệu chứng của bệnh đậu bò. 48 ngày sau, Phipps khỏi hẳn bệnh đậu bò, Jenner liền tiêm chất có chứa mầm bệnh đậu mùa cho Phipps, nhưng Phipps không hề mắc căn bệnh này. Cách làm của Jenner xét theo các tiêu chuẩn y đức ngày nay là hoàn toàn sai trái, nhưng rõ ràng đó là một hành động có tính khai phá: Đứa trẻ được chủng ngừa đã đề kháng được bệnh.

Vào thời của Jenner, các virus vẫn chưa được khám phá, còn vi khuẩn tuy đã được tìm ra nhưng vai trò gây bệnh của chúng chưa được biết. Thời điểm 1798, khi Jenner công bố kết quả thí nghiệm của mình, người ta chỉ hình dung là có các "mầm bệnh" gây nên sự truyền nhiễm.

-quá trình xâm thực về bản chất là quá trình bóc mòn ,trong đó nước chảy trên mặt làm chuyển dời các sản phẩm phong hóa khỏi vị trí ban đầu vốn có của nó .xâm thực tạo nên nhiều loại địa hình xâm thực khác nhau như :: rãnh nông (do nước chảy tràn ) ,khe rãnh xói mòn (do dòng chảy tạm thời)

-quá trình xâm thực làm cắt xẻ bề mặt địa hình ,bóc mòn đất đai ..tác động xấu đến công trình xây dựng nhà ở ,đất đai ,ruộng vườn ,..do vậy cần phải có các biện pháp hạn chế quá trình xâm thực