Nhắc đến loại bánh truyền thống,mang đậm bản sắc văn hóa ở Việt Nam ta thì không thể không nhắc tới món bánh chưng.Đây là mộtloại bánh mang nét đẹp về phong tục, ngày Tết Nguyên Đán Việt Nam với ẩm thực phong phú, đa dạng thể hiện qua hình dáng, màu sắc và nguyên liệu. 

Thật vậy,Tết cổ truyền không thể thiếu bánh chưng, nhất là khi bạn tới thăm các gia đình miền Bắc. Bánh chưng là sự kết hợp độc đáo của gạo nếp dẻo, đậu xanh, thịt mỡ béo ngậy và vị cay của hạt tiêu được gói bằng lá dong, buộc chắc chắn bằng những sợi lạt tạo nên những chiếc bánh có hình vuông đặc trưng. Chiếc bánh đơn giản nhưng lại là ký ức quen thuộc, hiện diện trong tâm hồn của mỗi con người Việt Nam, nhất là những người con xa xứ không có điều kiện về quê nhà ăn Tết.Nếu ai đã từng nghe qua và được biết thì bánh chưng mang một ý nghĩa sâu sắc, xuất hiện từ thời vua Hùng, tượng trưng cho mặt đất, dành cho Mẹ. Không chỉ vậy, chiếc bánh được bao bọc chắc chắn bằng những sợt lạt, thể hiện tinh thần đoàn kết giữa các thành viên trong gia đình, dân tộc. Ý nghĩa sâu xa này không phải ai cũng biết.Nguyên liệu làm vỏ bánh chưng là nếp. Cùng với truyền thuyết xa xưa ấy, chiếc bánh chưng gói ghém trong đó là cả nền văn minh lúa nước, như một lời khẳng định sự phát triển lâu đời của ngành nông nghiệp nước nhà đã nuôi sống con người từ bao đời nay.Bánh nhân nổi bật với lớp vỏ màu xanh của lá dong đã rửa sạch sẽ, được bao bọc với phần nhân là gạo nếp, đậu xanh, thịt mỡ… được ninh nhừ trong 24 giờ.Nhưng có 1 điều chúng ta chú ý rằng khi gói bánh phải cẩn thận,gói đẹp thì khi nấu và đưa ra sẽ thêm phần đẹp trong mâm Tết,mọi người sẽ thích thú thưởng thức hương vị mà đất trời ban tặng.Khi ăn chỉ cần lọt lớp vỏ bên ngoài, sau đó cắt thành từng miếng, ngon hơn khi bạn ăn kèm với dưa hành chua chua ngọt ngọt mà không bị ngấy trong những ngày Tết.

Ngày nay những chiếc bánh chưng không chỉ được gói, được làm trong những dịp lễ Tết, ngày giỗ tổ hay khi gia đình có cỗ lớn, mà nay nó đã trở thành một thứ hàng quà, được bán hàng ngày phục vụ nhu cầu ăn uống của người dân. Nó được coi như một loại bánh để ăn chơi, có khi là ăn quà sáng, quà chiều, có khi là món ăn dùng trong những dịp cưới xin, giỗ chạp...

Nhịp sống hiện đại ngày nay tuy có bận rộn hơn, sung túc hơn thì truyền thống văn hoá ẩn sâu trong chiếc bánh chưng ngày Tết vẫn luôn được ông bà, cha mẹ truyền lại cho con cháu. Không khí những ngày giáp Tết bây giờ, đặc biệt là những vùng nông thôn, vẫn hiển hiện cảnh, các bà các chị tất bật, nào rửa lá dong, nào ngâm gạo hay đãi đỗ, cảnh trẻ con mặt mũi háo hức ngồi xem bố mẹ gói bánh, cảnh già trẻ lớn bé ngồi trông nồi bánh chưng qua đêm dù ngoài trời sương lạnh, buốt giá nhưng vẫn không át được không khí ấm nồng.Dù thời gian có đổi thay và công cụ để nấu chín chiếc bánh chưng ngày nay có nơi, có chỗ cũng đã thay thế bằng nồi áp suất hoặc lửa ga, nhưng chiếc bánh chưng vẫn thế vẹn nguyên từ dáng hình cho đến nguyên liệu.Vẫn gạo nếp, đậu xanh, nhân thịt, lá dong, lạt mềm, bánh chưng đã trở thành một nét văn hóa, một món ăn truyền thống và lâu đời ở Việt Nam. Nét độc đáo này đã góp phần làm đẹp hình ảnh Việt trong mắt bạn bè quốc tế. Dù ai xa quê cũng mong được về nhà bên nồi bánh chưng mỗi dịp giao thừa đón năm mới.