1. Câu điều kiện loại 1

Nếu câu điều kiện loại 1 xuất hiện trong câu nói trực tiếp, khi chuyển sang dạng tường thuật sẽ biến thành câu điều kiện loại 2.

Ví dụ:
Linda said, ‘If I catch the bus, I’ll be home by six.’
= Linda said that if she caught the bus, she would be home by six. (Linda nói rằng nếu cô ấy bắt kịp xe buýt, cố ấy sẽ về nhà vào lúc 6 giờ)

Ta thấy rằng: “catch” đã biến thành “caught”, còn “will be home” thành “would be home”.

2. Câu điều kiện loại 2

Khác với câu điều kiện loại 1 trong câu tường thuật, câu điều kiện loại 2 khi chuyển từ câu nói trực tiếp sang câu tường thuật thì vẫn giữ nguyên thì của nó, không hề thay đổi gì cả.

Ví dụ:
The doctor said to me, ‘ If you came here earlier, your wound would be better .’
= The doctor said to me that if I came here earlier, my wound would be better. (Bác sĩ bảo rằng nếu tôi đến đây sớm hơn, vết thương của tôi đã tốt hơn rồi.)

Không có sự khác biệt về thì giữa câu nói trực tiếp và câu tường thuật.

3. Câu điều kiện loại 3

Tương tự như câu điều kiện loại 2, ở câu điều kiện loại 3 khi chuyển câu nói trực tiếp sang tường thuật cũng không cần thay đổi về thì.

Ví dụ:
Tom said, ‘If Jenna had loved me, she wouldn’t have left like that.’
= Tom said that if Jenna had loved him, she wouldn’t have left like that. (Tom nói rằng nếu Jenna yêu anh ta, cô ấy đã không bỏ đi như vậy.)

Không có sự khác biệt về thì giữa câu nói trực tiếp và câu tường thuật. 

4. If + câu hỏi

Trong tiếng Anh, khi chuyển câu nói trực tiếp thành câu tường thuật, mệnh đề if luôn luôn được xếp cuối câu.

Ví dụ:
He wondered, ‘If the car is broken down, what should I do?’
= He wondered what to do if the car was broken down. (Anh ấy tự hỏi nếu chiếc xe bị hư, anh ấy phải làm thế nào đây?)

Mệnh đề ‘if the car is broken down’ khi chuyển sang câu tường thuật được xếp đứng cuối câu, sau mệnh đề chính ‘what should I do?’