Vẻ đẹp cuộc sống
* Thể hiện ở hai câu đề: Cuộc sống hòa hợp với thiên nhiên
- Câu 1:
+ Biện pháp liệt kê
_ Mai – đào đất
_ Cuốc – xới đất
_ Cần câu – câu cá
->Cuộc sống lao động của người lao động bình dân ở chốn thôn quê đã sẵn sàng.
3 Truy cập http://tuyensinh247.com/ để học Toán – Lý – Hóa – Sinh – Anh – Văn – Sử - Địa – GDCD tốt nhất!
+ Biện pháp điệp từ để lặp lại ba lần số từ “một” – số từ số ít
->cuộc sống không tư lợi, bon chen, chỉ cần những nhu cầu tối thiểu, đơn sơ, giản dị.
+ Nhịp ngắt 2/2/3 chậm giãi cho thấy nhịp sống rất thong thả, tâm thế sống ung dung, tự tại, khoan thai.
=> Cuộc sống của một lão nông tri điền
- Câu 2: trực tiếp thể hiện quan điểm sống và tâm trạng của mình.
+ Quan niệm sống được phát biếu rõ ràng, dù ai đó lựa chọn những thú vui khác (cuộc sống đủ đầy, tiện nghi,
vinh hoa phú quý) thì tác giả vẫn kiên định với lựa chọn của mình.
+ Tâm trạng “thơ thẩn” diễn tả trực tiếp tất cả trạng thái, tâm thế của tác giả. “Thơ thẩn” là thanh thản, thảnh
thơi, hoàn toàn mãn nguyện
=> Tự chọn lối sống và rất bằng lòng với cuộc sống ấy.
* Thể hiện ở hai câu thực: Cuộc sống đạm bạc mà thanh cao
- Nghệ thuật đối: tác giả dựng lên bức tranh tứ bình xuân hạ thu đông
-> Gợi nhịp điệu tuần hoàn của thời gian đều đặn, thong thả.
-> Gợi ra tâm thế chủ động, ung dung, thoải mái khi tác giả hòa hợp nhịp sống của mình với nhịp điệu chảy trôi
của thời gian.
-Điệp từ: lặp lại hai lần động từ “ăn” và “tắm”
-> Tất cả những nhu cầu tối thiểu của con người đều được đáp ứng một cách thoải mái, tuần tự mùa nào thức
ấy.
-> Thức ăn ở đây là sẵn có, do con người tự làm ra, là thành quả lao động của con người. Đây đều là những sản
vật dân dã, là cây nhà lá vườn
- Nơi tắm: hồ, ao -> Sẵn có trong tự nhiên, xung quanh mình, không phải cầu kì tìm kiếm.
=> Cuộc sống đạm bạc, thực sự đạm bạc nhất là khi đó là cuộc sống của một bậc đại quan dưới triều nhà Mạc.
Đạm bạc nhưng không hề khắc khổ. Khắc khổ khiến người ta cảm thấy lo lắng, thiếu thốn. Đây là cuộc sống
đạm bạc nhưng thanh cao, giải phóng cho con người, mang đến sự tự do trong cuộc sống.
 Không phải nhọc công tìm kiếm nên không phải đua chen tranh giành để tìm sự đủ đầy, vinh hoa phú
quý.
=>Mang đến sự tự do, ung dung, tự tại, thanh thản, thảnh thơi.
=> Với lối sống này, Nguyễn Bỉnh Khiêm có sự gặp gỡ với thi hào Nguyễn Trãi ở thế kỉ XV:
Ao cạn vớt bèo cấy muống
Đìa thanh, phát cỏ, ươm sen
 Cuộc sống tự do, thảnh thơi, ung dung, tự tại

Nguyễn Bỉnh Khiêm là một trong những nhà thơ nổi tiếng của Văn học Trung Đại Việt Nam. . Bài thơ “Nhàn” đã thể hiện rõ ràng triết lý nhân sinh quan của nhà thơ.
Mở đầu bài thơ là hai câu thơ đề từ rất mộc mạc như chính con người của tác giả:

Một mai một cuốc, một cần câu
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào

Với phép lăp từ "một"-"một" đã vẽ lên trước mắt người đọc một khung cảnh bình dị nơi quê nghèo.  Hai câu thơ toát lên sự thanh tịnh và êm đềm của thiên nhiên ở vùng quê Bắc Bộ.   Có thể nói đây là cuộc sống đáng mơ ước của rất nhiều người ở thời kỳ phòng kiến ngày xưa nhưng không phải ai cũng có thể dứt bỏ được chốn quan trường về với đồng quê như thế này.

Đến hai câu thơ thực tiếp theo, tác giả càng khắc họa rõ nét hơn chân dung của "lão nông chi điền” Nguyễn Bỉnh Khiêm".

Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ
Người khôn người đến chốn lao xao
 

Hai câu thơ có thể được xem là tuyên ngôn sống của Nguyễn Bỉnh Khiêm trong những năm tháng sau khi cáo quan về ở ẩn.  Tác giả đã rất khéo léo trong việc dùng từ ngữ độc đáo, lột tả được hết phong thái ung dụng tự tại của ông. .  Một cách khen rất tinh tế, khen mà chê, chê mà cũng có thể là khen mình.

Hai câu thơ luận tiếp theo đã gợi mở cho người đọc về cuộc sống bình dị, giản đơn và thanh cao hàng ngày của Nguyễn Bỉnh Khiêm:

 

Thu ăn măng trúc đông ăn giá
Xuân tắm hồ sen hạ tắm ao

. Mùa nào thức ăn đấy tuy không có sơn hào hải vị  để ăn nhưng đều là những đặc sản mang hương vị quê nhà. . Đặc biệt sang câu thơ "Xuân tắm hồ sen hạ tắm ao" đã phác họa vài đường nét nhẹ nhàng, đơn giản nhưng toát lên sự thanh tao không ai sánh được. Một cuộc sống dường như chỉ có tác giả và thiên nhiên tâm giao hòa hợp nhau.

Đến hai câu thơ cuối dường như tác giả đã đúc kết được tinh thần, cốt cách cũng như suy nghĩ của mình:

Rượu đến cội cây ta sẽ uống
Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao

Đây là sự đúc rút triết lý sống của Nguyễn Bỉnh Khiêm trong thời gian ở ẩn. Đối với một con người tài hoa và có trí lớn như thế này thì thực sự phú quý không hề là giấc chiêm bao. Với con người thanh tao và ưa sống an nhàn thì phú quý cũng chỉ như hư vô mà thôi. Cách so sánh độc đáo này đã mang đến cho bài thơ một tứ thơ hoàn hảo nhất.