Cuộc khai thác lần thứ nhất của thực dân Pháp (1897-1914) ở Việt Nam trên các lĩnh vực:

-Khai thác mỏ than, kim loại, các ngành sản xuất: xi măng, điện, chế biến gỗ.

- Nông nghiệp: Xuất hiện các đồn điền trồng lúa, cao su với quy mô lớn, người dân bị chiếm đoạt ruộng đất

- Công nghiệp: khai thác các tài nguyên khoáng sản (mỏ, kim loại, than đá,..) công nghiệp phục vụ đời sống và sản xuất

- Giao thông vận tải: Xây dựng các tuyến đường sắt, đường thủy, đường bộ

- Thương mại: Độc chiếm thị trường, đánh thuế cao các mặt hàng khác như muối, ..

Sau khi đã bình định được cơ bản Việt Nam, năm 1897, thực dân Pháp cử Pôn Đu-me sang làm Toàn quyền Đông Dương để hoàn thiện bộ máy thống trị và tiến hành công cuộc khai thác thuộc địa lần thức nhất lên các nước thuộc địa, trong đó có Việt Nam (1897 – 1914).

– Trong thời điểm đó, thực dân Pháp bắt đầu việc áp đặt một bộ máy cai trị tuyệt đối lên cả ba nước Đông Dương, đứng đầu là Toàn quyền Đông Dương, chúng chia Đông Dương thành 5 kỳ với sự quản lý của người Pháp với Bắc Kỳ (Thống sứ), Trung Kỳ (Khâm sứ), Nam Kỳ (Thống Đốc), Lào (Khâm sứ), Campuchia (Khâm sứ), dưới bộ máy chính quyền cấp kỳ là Bộ máy chính quyền cấp tỉnh (do người Pháp cai quản), dưới bộ máy chính quyền cấp tỉnh là Bộ máy chính quyền cấp phủ, huyện, châu, rồi đến làng, xã (bản xứ).