Tình cảm anh em trong gia đình là thứ tình cảm thiêng liêng và đáng quý. Vì vậy, ông cha ta đã viết nên câu ca dao nhằm răn dạy con cháu đời sau phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau:

Anh em như thể tay chân
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.

Câu ca dao được dùng để nhắn nhủ với con cháu đời sau về cách ứng xử giữa những người anh em cùng gia đình. Nhưng không hề khô khan, mà còn rất nhịp nhàng. Trong câu đầu, đã xuất hiện biện pháp tu từ so sánh. Người anh và người em ruột thịt được ví như tay và chân. Đây là cách so sánh rất gần gũi và tự nhiên. Chân và tay là hai bộ phận rất quan trọng của con người. Chúng phối hợp nhuần nhuyễn với nhau giúp con người sinh hoạt và lao động. Nếu thiếu một trong hai, hoặc không phối hợp với nhau thì con người sẽ gặp khó khăn khi làm việc. Anh em cũng vậy. Trong cuộc sống, những người anh em có cùng chung máu thịt, luôn có nhau, giúp đỡ, phối hợp với nhau trong cuộc sống.

Rách, lành là hai hình ảnh tượng trưng cho hai hoàn cảnh sống khác nhau. Rách là cảnh sống khó khăn, khổ sở; còn lành là cảnh sống thuận lợi, sung túc. Hợp nghĩa lại, rách lành chỉ chung mọi cảnh ấm no hay nghèo đói. Khi đói khi no, lúc đủ lúc thiếu, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào thì anh em ruột thịt cũng phải thương yêu, hỗ trợ lẫn nhau, không so đo tính toán thiệt hơn. Hoàn cảnh sống có thể thay đổi nhưng tình nghĩa anh em lúc nào cũng phải thắm thiết, bền chặt. Nếu như tình cảm anh em là thứ tình cảm tự nhiên thì sự đùm bọc lẫn nhau cũng là việc làm tự nhiên, tất yếu.

Đùm bọc có nghĩa là giúp đỡ, che chở, chia sẻ cho nhau mọi nỗi buồn vui, mọi điều sướng khổ với tất cả tình cảm thương mến chân thành. Câu ca dao đưa ra một cách cư xử hợp tình hợp lí trong quan hệ anh em. Đây cũng là một chuẩn mực đạo đức để đánh giá phẩm chất con người.

Đùm bọc, đỡ đần còn là trách nhiệm mỗi người anh, người em trong gia đình. Trong dân gian vẫn lưu truyền câu chuyện về tình anh em thắm thiết qua Sự tích trầu cau. Hai anh em sinh đôi họ Cao mồ côi cha mẹ, dắt nhau đến học ở nhà thầy đồ họ Lưu. Thấy họ nhường nhau bát cháo duy nhất, cô con gái thầy đồ cảm động và tình nguyện làm vợ người anh. Thế rồi chỉ vì một sự hiểu lầm mà người em xấu hổ phải ra đi. Người anh ân hận bỏ nhà đi tìm em... Tình anh em sâu nặng đã khiến trời đất cảm động, biến anh thành cây cau, em thành hòn đá, mãi mãi bên nhau trong tục ăn trầu của người Việt. Bên cạnh việc ca ngời tình anh em thắm thiết trong truyện Trầu cau, nhân dân ta cũng lên án người anh tham lam độc ác trong truyện Cây khế và dành cho hắn kết cục bi thảm là phải bỏ xác dưới đáy biển sâu.

Qua bài ca dao ta có thể thấy được sự quý giá và tầm quan trọng của những người anh em trong gia đình. Và vì quan trọng như vậy nên mỗi người chúng ta đều phải tự mình gìn giữ và yêu thương nhau, những người anh em của mình. Chỉ hai dòng chữ ngắn như vậy lại hàm súc trong đó giá trị to lớn và kinh nghiệm sống ngàn đời của ông cha làm chúng ta không thể không tự hào về chính cha ông mình. Niềm tự hào đó sẽ theo ta suốt đời, giúp ta vượt qua mọi thử thách và trở thành một người đúng nghĩa. Và điều đầu tiên chúng ta cần phải làm chính là trân trọng tình cảm gia đình và trên hết chính là yêu quý chính những người anh em của chúng ta.

Tình cảm anh em trong gia đình là thứ tình cảm thiêng liêng và đáng quý. Vì vậy, ông cha ta đã viết nên câu ca dao nhằm răn dạy con cháu đời sau phải biết yêu thương, đùm bọc lẫn nhau:Anh em như thể tay chân

Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.

Mở đầu câu ca dao là một hình ảnh so sánh rất gần gũi và dễ liên tưởng. Tay và chân luôn hỗ trợ, cùng nhau hoàn thành các công việc. Như anh và em, luôn yêu thương, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau. Bởi họ là “gà cùng một mẹ”. Ông cha ta, đã trực tiếp khuyên nhủ, rằng dù đầy đủ hay khốn khó, dù tài giỏi hay kém cỏi, thì những người anh em vẫn phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau. Bởi đó là thứ tình cảm thiêng liêng, không gì xóa đi được.

Những người anh, người em trong cùng một gia đình là những cá thể riêng biệt, có cuộc sống khác nhau. Tuy vậy, giữa họ vẫn luôn có sợi dây liên kết vô hình: đó là tình máu mủ. Bởi vậy, khi gặp khó khăn, đau buồn, họ sẽ tìm đến để chia sẻ, dìu dắt lẫn nhau. Tình cảm anh em thân thiết chính là vậy.

Hiện nay, trong từng gia đình nhỏ, tình cảm anh em vẫn vẹn nguyên giá trị như bao lâu nay ông cha ta vẫn nhắn nhủ. Tuy vậy, vẫn xuất hiện một ít người không thực sự hiểu và sống đúng với ý nghĩa của tình anh em. Họ lạnh lùng, hờ hững, không sẵn sàng chia sẻ với anh em ruột thịt của mình, thật đáng buồn thay.

Bản thân em vẫn luôn thấm nhuần lời dạy của cha ông. Lúc nào cũng yêu thương, giúp đỡ và thân thiết với những người anh, người chị, người em của mình. Bởi trong em lúc nào cũng thấm nhuần câu ca dao:

Anh em như thể tay chân,

Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.

Đây nhé bạn