Văn bản Cảnh khuya đã cho thấy vẻ đẹp tâm hồn của Bác: đó là sự hoà hợp, thống nhất giữa tâm hồn nghệ sĩ với cốt cách của người chiến sĩ. Lời thơ có nhiều hình ảnh thiên nhiên đẹp, có màu sắc cổ điển mà bình dị, tự nhiên. Hai câu thơ đầu miêu tả cảnh thiên nhiên đầy chất thơ nơi vùng rừng Tây Bắc. Ta có thể hình dung trong cảnh thiên nhiên đang phủ trong màn đêm yên tĩnh, tiếng suối từ đâu vọng lại nhẹ nhàng, trong trẻo như tiếng hát ai xa. Qua biện pháp so sánh, ta thấy tiếng suối thật êm đềm, gần gũi, thân thiết với con người. Câu hai với điệp từ lồng cho thấy cảnh vật đang giao hoà vào nhau, tầng tầng lớp lớp. Trong cảnh đêm tối hoà cùng màu sáng bạc của ánh trăng ấy, cảnh vật trở nên thơ mộng, lung linh, huyền ảo, xen kẽ lẫn nhau. Những câu cuối bài đã nói rõ lên tâm hồn cùng con người của Bác. Kết hợp với phép điệp từ ở trên, tác giả đã so sánh cảnh khuya với người chưa ngủ nhằm nhấn mạnh nguyên nhân Bác chưa ngủ. Bác chưa ngủ vì lo cho vận mệnh dân tộc, vì cảnh khuya quá đẹp và thơ mộng. Qua đó, ta thấy được một tâm hồn nhạy cảm, lãng mạn, yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước trong Bác. 

Hai câu thơ đầu tiên Bác giúp người đọc hình dung được không gian cảnh khuya sống động thi vị với tiếng suối và ánh trăng.  Trong bức tranh đó có hình ảnh thi sĩ hòa mình vào thiên nhiên Việt Bắc.

“Tiếng suối trong như tiếng hát xa

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa”

Cảnh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc đêm khuya thật đẹp, có tiếng suối chảy như bản nhạc từ xa vọng lại. Tiếng suối chảy hệt như tiếng hát của một cô gái. Trong câu thứ hai hình ảnh ánh trăng xuất hiện ấn tượng với sự phân chia ba tầng, trên cao là ánh trắng, tiếp đó là bóng cổ thụ và cuối cùng là hoa. Ánh trăng, bóng cây cổ thụ, hoa giúp cho câu thơ trở nên trữ tính và trở nên ấm áp.