Nhan đề "Sống chết mặc bay" là một vế của câu tục ngữ dân gian "Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi". Với ý nghĩa phê phán những hạng người vô trách nhiệm, ích kỉ, chỉ biết lợi ích của bản thân mà không quan tâm đến cuộc sống, thậm chí tính mạng của những người khác. Phạm Duy Tốn đã khái quát thành việc phê phán, tố cáo những người chức quyền, mang danh "quan phụ mẫu", "cha mẹ" của dân. Thế nhưng, bọn chúng lại vô trách nhiệm, thờ ơ trước sự sống còn của con dân. Đó là tên quan phụ mẫu được triều đình cắt cử đi hộ đê, giúp đỡ dân chúng làng X, phủ X chống chọi với mưa lũ. Ấy vậy mà hắn vô cảm, không màng đến nhiệm vụ được giao, lao vào ván bài đen đỏ, mặc kệ dân chúng xoay sở với sự tàn phá của thiên nhiên. Bằng cách sử dụng hai phép tương phản và tăng cấp trong sử dụng nghệ thuật tự sự, đó tiếng nói phê phán cũng như lên án sâu sắc hiện thực của tác giả. Phạm Duy Tốn lên án gay gắt sự tham ô của tên quan phủ "lòng lang dạ thú". Đó cũng là  tiếnng nói phê phán thói vô trách nhiệm, ích kỉ, lòng lang dạ sói của tầng lớp quan lại phong kiến lúc bấy giờ. Đồng thời cho chúng ta cảm nhận được rằng một tinh thần nhân đạo của nhà văn. Niềm cảm thương sâu sắc trước tình cảnh của nhân dân ta thời xưa.

Trước hết, Sống chết mặc bay là câu tục ngữ dùng để chỉ những người ích kỉ, vô tâm. Họ chỉ biết nghĩ cho bản thân mà không quan tâm đến những người xung quanh. Cách đặt nhan đề của nhà văn vô cùng độc đáo nhằm tạo nên sự kỳ thú, hấp dẫn người đọc, người nghe.Đặc biệt hơn nữa, tác giả Phạm Duy Tốn còn sử dụng phép tương phản và tăng cấp trong văn tự sự. Điều này làm nổi bật lên tiếng nói phê phán và sự lên án hiện thực sâu sắc. Đồng thời, nhan đề còn thể hiện rõ ràng ý nghĩa nhân đạo xuyên suốt tác phẩm.Nhan đề Sống chết mặc bay chính là ”điểm sáng” của toàn bài. Nó làm nổi bật lên ý chính và khái quát được những đặc điểm nổi bật tiêu biểu của nhân vật tên quan phụ mẫu.