I. Cuộc Duy Tân Minh Trị.

1. Hoàn cảnh:

- Đến giữa TK XIX, c/độ PK Nhật rơi vào tình trạng khủng hoảng nghiêm trọng, các nước

TB P/Tây lại tìm cách xâm nhập nước này.

2. Nội dung:

- Đầu năm 1868, Thiên hoàng Minh Trị đã tiến hành 1 loạt cải cách tiến bộ.

+ Về kinh tế: Thống nhất thị trường, tiền tệ, tăng cường phát triển kinh tế tư bản….

+ Về chính trị: Đưa Qúy tộc tư sản hóa và đại tư sản lên nắm quyền, lập c/độ quân chủ lập hiến…

+ Về quân sự: Tổ chức và huấn luyện quân đội theo ph/Tây, thực hiện nghĩa vụ quân sự…

+ Giáo dục: Thi hành giáo dục bắt buộc, cử HS ưu tú đi học, đưa nội dung KHKT vào dạy học..

- Cuối TK XIX – đầu TK XX, Nhật Bản trở thành nước tư bản công nghiệp.

)chiến tranh TG thứ nhất

I. NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN CHIẾN TRANH

- Sự phát triển không đều giữa các nước tư bản về kinh tế và chính trị.

- Mâu thuẫn về vấn đề thuộc địa.

- Thành lập hai khối quân sự đối lập:

+ Năm 1882, khối Liên minh: Đức, Áo-Hung, I-ta-li-a.

+ Năm 1907, khối Hiệp ước: Anh, Pháp, Nga.

- Cả hai khối đều tích cực chạy đua vũ trang nhằm tranh nhau làm bá chủ thế giới.

II. NHỮNG DIỄN BIẾN CHÍNH CỦA CHIẾN SỰ:

1. Giai đoạn thứ nhất (1914-1916):

- Từ 1-3/8, Đức tuyên chiến với Nga và Pháp.

- 4/8, Anh tuyên chiến với Đức.

- Từ 1916, chiến tranh chuyển sang thế cầm cự đối với cả hai phe.

- Cả hai phe đều lôi kéo nhiều nước tham gia.

- Sử dụng nhiều loại vũ khí hiện đại, đã giết hại và làm bị thương hàng triệu người.

2. Giai đoạn thứ hai (1917-1918):

- 4/1917, Mĩ nhảy vào tham chiến và đứng về phe Hiệp ước.

- Phe Liên minh liên tiếp bị thất bại.

- Từ cuôí năm 1917, phe Hiệp ước liên tiếp mở các cuộc tấn công làm cho đồng minh của Đức lần lượt đầu hàng.

- 11/11/1918, Đức đầu hàng vô điều kiện. Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc.

III. KẾT CỤC CỦA CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT:

- 10 triệu người chết, hơn 20 triệu người bị thương, nhiều thành phố, làng mạc, đường sá bị phá huỷ,… chi phí cho chiến tranh lên tới 85 tỉ đô la.

- Đức mất hết thuộc địa, Anh-Pháp-Mĩ mở rộng thêm thuộc địa.

- Phong trào cách mạng thế giới tiếp tục phát triển.

chiến tranh TG thứ hai

I. Nguyên nhân bùng nổ chiến tranh thế giới thứ hai:

- Sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất, các nước đế quốc nảy sinh những mâu thuẫn.

- Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933, làm gay gắt thêm các mâu thuẫn đó.

- Hình thành hai khối đế quốc đối địch nhau với các chính sách đối ngoại khác nhau.

- Chính sách thoả hiệp của Anh, Pháp, Mỹ

II. Những diễn biến chính:

1. Chiến tranh bùng nổ và lan rộng toàn thế giới (từ ngày 1/9/1939 đến đầu năm 1943)

a. Châu Âu:

- 1/9/1939: Đức tấn công Ba Lan đánh chiếm hầu hết các nước Châu Âu

- 22/6/1941: Đức t/công LX

b. Châu Á:

- 7/12/1941: NB tấn công Trân Châu Cảng chiếm ĐNA - TBD

c. Châu Phi:

- 9/1940: Ý tấn công Ai Cập

=> chiến tranh lan rộng khắp TG

- 1/1942: Mặt trận Đồng Minh chống Phát xít thành lập

2. Quân Đồng minh phản công, chiến tranh kết thúc (từ đầu 1943 đến tháng 8-1945)

a. Châu Âu:

- Chiến thắng Xta-lin-grat (2-1943) →Tạo nên bước ngoặt cho cuộc CTTG II

- Mặt trận Xô- Đức: Hồng Quân LXphản công…

- Chiến dich công phá Bec-lin. Phát xít Đức đầu hàng đồng minh không điều kiện (9/5/1945).

b. Châu Á:

- 15/8/1945: Nhật đầu hàng không điều kiện

- CTTG II kết thúc

III. Kết cục của chiến tranh thế giới thứ 2:

- Các nước phát xít Đức, Ý, Nhật bị thất bại hoàn toàn.

- Tàn phá nặng nề: 60 triệu người chết, 90 triệu người bị tàn tật và những thiệt hại vật chất khổng lồ.

- Tình hình thế giới có những biến đổi căn bản.

nguyên nhân sâu xa: đều do mâu thuẫn về thị trường thuộc địa

nguyên nhân trực tiếp:

+chiến tranh thế giới thứ 1: do thái tử áo-hung bị ám sát

+chiến tranh thế giới thứ 2: do chính sách thỏa hiệp của khối tư bản anh-pháp-mĩ đối với đức trong việc chống lại kerthus chung là Liên Xô

tính chất

+t/c chiến tranh thế giới thứ 1 là chủ nghĩa đế quốc phi nghĩa

+t/c chiến tranh thế giới thứ 2: giai đoạn 1 là chủ nghĩa đế quốc phi nghĩa nhưng giai đoạn 2 là chủ nghĩa đế quốc chính nghĩa

kết cục:

+giống: đều gây đau thương mất mát cho nhân dân

+khác: chiến tranh thế giới thứ 2 chịu thiệt hại năng nề hơn: 60triệu người chết,90 tiệu người tàn tật,thiệt hại gấp 10 lần so với chiến tranh thế giới thứ nhất, bằng tất cả các cuộc chiến tranh trong 1000 năm trước cộng lại.