CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG  (1075 – 1077)

I.  Giai đoạn thứ I (1075)1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta

- Thế kỉ XI, nhà Tống gặp phải khó khăn về kinh tế,chính trị

- Xâm lược Đại Việt để giải quyết tình hình khó khăn trong nước.

- Nhà Tống xúi Cham- pa đánh Đại Việt, ngăn cản việc trao đổi buôn bán giữa 2 nước

2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ.

a. Nhà Lý chuẩn bị

- Nhà lý chủ động tiến hành các biện pháp chuẩn bị đối phó.

+  Cử Lý Thường Kiệt làm tổng chỉ huy tổ chức kháng chiến.

+   Chủ động đánh tan ý đồ tiến công phối hợp với ChamPa của nhà Tống

+  Chủ trương của nhà Lý:Tấn công trước để phòng vệ.

b. Diễn biến

- Tháng 10- 1075, Lý Thường Kiệt và Tông Đản chỉ huy 10 vạn quân, chia làm 2 đạo tấn công vào đất Tống

+ Mục tiêu: kho lương thành Châu Ung

+ Đường bộ do Than cảnh Phúc, Tông Đản chỉ huy quân dân miền núi.

+ Lí Thường Kiệt chỉ huy quân thuỷ đổ bộ vào Châu Liêm, châu Khâm

+ Lý Thường kiệt đã cho yết bảng nói rõ mục đích cuộc tiến công tự vệ của mình.

- Sau 42 ngày đêm quân ta đã làm chủ thành Ung Châu tướng giặc phải tự tử.

c. Ý nghĩa

Làm thay đổi kế hoạch và làm chậm lại cuộc tấn công xâm lược của nhà Tống vào nước ta.

II.  GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 – 1077)1.  Kháng chiến bùng nổ

a. Nhà Lý chuẩn bị

- Nhà Lý ra lệnh cho các địa phương ráo riết chuẩn bị đề phòng nhưng nơi hiểm yếu gần biên giới Việt - Tống

- Xây dựng phòng tuyến sông Như Nguyệt làm nơi đối phó với quân Tống.

b. Diễn biến

- Cuối năm 1076, 10 vạn quân Tống, 1 vạn ngựa, 20 vạn dân phu do Quách Quỳ, Triệu Tiết chỉ huy  kéo vào nước ta; 1 đạo quân do Hoà Mâu theo đường biển tiếp ứng

-  Tháng 01/1077, quân Tóng vượt ải Nam Quan qua Lạng Sơn tiến vào nước ta, nhà Lý đánh nhiều trận nhỏ để cản bước tiến của giặc.

-  Lý Kế Nguyên đã mai phục và đánh 10 trận liên tiếp ngăn bước tiến đạo quân thủy của giặc

c. Kết quả: Quân Tống đóng quân ở bờ bắc sông Cầu không lọt vào sâu được.

2.  Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt

a. Diễn biến

- Quách Quỳ cho quân  vượt sông đánh phòng tuyến của ta nhưng bị quân ta phản công quyết liệt làm chúng không tiến vào được.

- Cuối xuân 1077 Lý Thường Kiệt cho quân vượt sông bắt ngờ đánh vào đồn giặc.

b. Kết quả

+ Quân giặc “Mười phần chết đến năm sáu phần”.

+ Quách Qùy chấp nhận giảng hòa và rút quân về nước.

c. Nguyên nhân - Ý nghĩa

+ Sự ủng hộ  tinh thần đoàn kết của quân  dân ta

+ Tài chỉ huy của Lí Thường Kiệt

+ Là trận đánh tuyệt vời trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

+ Củng cố nền độc lập tự chủ của dân tộc.

+ Đập tan mộng xâm lược Đại Việt của nhà Tống.

I) Giai đoạn thứ nhất (1075).

- Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta để giải quyết tình hình khó khăn trong nước.

- Nhà Tống xúi giục vua Cham-pa đánh lên từ phía Nam , phía Bắc nhà Tống ngăn cản việc buôn bán và  đi lại giữa 2 nước, dụ dỗ các tù trưởng dân tộc thiểu số.

- Chủ trương:

+ Nhà Lý chủ động đối phó với quân Tống, cử Thái úy Lý Thường Kiệt làm Tổng chỉ huy cuộc kháng chiến.

+ Chủ trương: Tiến công trước để tự vệ.

- Diễn biến:

+ Tháng 10/1075 , Lý Thường Kiệt, Tông Đản và Thân Cảnh Ph1uc đem quân tấn công đất Tống . Sau khi tiêu diệt căn cứ tập kết quân, phá hủy kho tàng của giặc , quân ta bao vây căn cứ của quân Tống là thành Ung Châu.

- Kết quả: Sau 42 ngày chiến đấu , quân ta hạ thành Ung Châu và rút quân chuẩn bị về nước để chuẩn bị phòng tuyến ngăn giặc.

- Ý nghĩa: Trận tập kích này đánh đòn phủ đầu , đẩy chúng vào thế bị động.

II) Giai đoạn thứ hai (1076-1077).

- Lý Thường Kiệt hạ lệnh cho các địa phương ráo riết chuẩn bị bố phòng.

- Chọn phòng tuyến sông Như Nguyệt làm nơi đối phó với quân Tống.

- Cuối năm 1076, nhà Tống đi vào nước ta theo hai đường thủy và bộ.

- Năm 1077, quân Lý đánh những trận nhỏ để chặn bước tiến của giặc.

- Lý Kế Nguyên đã mai phục và đánh 10 trận liên tiếp ngăn bước tiến đạo quân thủy của giặc. Kết quả quân Tống đóng ở bờ Bắc sông Như Nguyệt không lọt vào sâu căn cứ được. 

- Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến sông Như Nguyệt:

+ Chờ mãi không thấy quân thủy đến, Qúach Qùy cho quân tiến qua sông đánh vào phòng tuyến của ta, quân ta đẩy lùi giặc về phía bờ Bắc.

+ Cuối mùa xuân năm 1077, Lý Thường Kiệt cho quân tấn công vào các doanh trại của giặc, quân Tống thua to. Lý Thường Kiệt đề nghị giảng hòa. Qúach Qùy chấp nhận và rút quân về nước.

- Kết quả: Cuộc kháng chiến của ta thắng lợi.

- Ý nghĩa:

+ Nhà Tống từ bỏ mộng xâm lược Đại Việt.

+ Nền độc lập, tự chủ của đất nước Đại Việt đã được bảo vệ.