Nhà thơ Nguyễn Quý Đức, húy là Tọ, hiệu Đường Hiên, tự Thể Nhân. Quê gốc : làng Thiên Mỗ, nay là xã Đại Mỗ, huyện Từ Liêm, Hà Nội. Làng ông là một trong tự đại danh hương của vùng Hà Đông xưa (Mỗ, La, Canh, Cót tứ danh hương) cũng là làng có nhiều người đỗ đạt, trong đó ông, con ông, cháu ông là những người tiêu biểu, được dân làng lập làm phúc thần thờ ở đình. Ngay từ nhỏ, Nguyễn Quý Đức đã nổi tiếng thông minh, sắc sảo, có tài ứng tác nhanh đối với các vị quan huyện, quan phủ ở địa phương. Dân làng lưu truyền nhiều truyền thuyết, giai thoại về tài chữ nghĩa của ông. Thoạt đầu, Nguyễn Quý Đức đỗ khoa sĩ vọng, đến năm 29 tuổi, ông đỗ đệ nhất giáp Tiến sĩ đệ tam danh tức Thám hoa khoa Bính Thìn, niên hiệu Vĩnh Trị 1 (1676) đời vua Lê Hy Tông. Năm 1690, ông được cử làm Chánh sứ sang Trung Quốc. Khi vẻ, năm 1694, ông giữ chức Tả thị lang bộ Lễ vào làm Bồi tụng ở phủ chúa sau thăng Đô ngự sử. Năm 1708, ông giữ chức Thượng thư bộ Binh, lần lượt đảm nhận các chức tước Đại học sĩ đông các, Thiếu phó, Tế tướng, tước Liêm quận công. “Thời kỳ làm Tể tướng, ông cấm đoán mọi việc phiên hà, khoan hồng đối với người trốn thuế và thiếu thuế, bớt tạp dịch, giúp nhà nông, dân được ơn nhờ” (Phan Huy Chú). Ông được nhân dân ca ngợi, truyền tụng câu: Tể tướng Quý Đức, thiên hạ yên vui. Nguyễn Quý Đức còn là bậc thầy có danh vọng. Với cương vị là người đứng đâu Quốc tử giám bấy giờ, ông rất quan tâm đào tạo nhân tài giúp nước. Ông là người có công tu sửa Văn miếu, dựng bia Tiến sĩ ở Quốc tử giám, bảo tồn di sản văn hóa quý báu cho đời sau. Phan Huy Chú, tác giá Lịch triều liền chương loại chí đã nhận xét về ông như sau : “Ông là người khoan hậu, trầm tĩnh. Ngày thường thù tiếp ai thì ,dễ dàng vui vẻ. Khi bàn luận trước mặt chúa việc gì chưa thỏa đáng, ông cố giữ ý kiến mình, bàn đến ba, bốn lần, không ai ngăn được”. Ông mất ngày l4 tháng Năm năm Canh Tý (1720), thọ T3 tuổi. Nguyễn Quý Đức là người ngay thẳng và đa tài. Ông không những giỏi thơ văn, chính trị, giáo dục mà còn xuất sắc về ngoại giao, sử học.

Đây nhé bạn

Đáp án + Giải thích các bước giải:

Ông Nguyễn Quý Đức là một thiên tài của đất nước, bởi vì khi `15` tuổi ông đã đỗ Hương Cống ( với vai trò Cử nhân ) rồi được thụ chức Hàn lâm viện Hiệu thảo. Năm `22 -> 28` tuổi ( năm `1670 -> 1676` ), ông đỗ khoa thi Hoành từ / Đời vua Lê Hy Tông, Nguyễn Quý Đức đỗ Đình nguyên Thám hoa, khoa này không chấm đỗ Trạng Nguyên, bảng nhãn nên chỉ mình ông đứng tên trong bảng Tam Khôi. Sau đó, ông được thăng làm Hàn Lâm viện đãi chế. Trong những năm `1678 ->` đến khi cuối đời ông đều giành cả công lao cho đất nước ( ở đây chỉ cách thức là nhân tài *muốn nói ông là một thiên tài cho đất nước* ) . Ông xứng đáng được ca ngợi về những công lao to lớn ấy.